بشارات – قسمت اول
عالم ربانی و حکیم صمدانی
مرحوم حاج میرزا محمد باقر شریف طباطبایی
اعلی الله مقامه الشّریف
«* بشارات صفحه 1 *»
فهرست
خطبــه ………………………………………………………………………. 6
مقدمه: مطلبی کلی که اختصاص به دين معينی ندارد ………………………… 7
بشارات: از تورات …………………………………………………………… 12
بشارات: از تورات …………………………………………………………… 21
بشارات: از تورات ………………………………………………………….. 24
بشارات: حضرت الياس ……………………………………………………. 26
بشارات: حضرت داود ……………………………………………………… 29
بشارات: حضرت داود ……………………………………………………… 30
بشارات: از کتاب اشعياه …………………………………………………… 31
بشارات: از کتاب اشعياه …………………………………………………… 35
بشارات: از کتاب اشعياه ……………………………………………………. 40
بشارات: از کتاب اشعياه ……………………………………………………. 41
بشارات: از کتاب دانيال …………………………………………………… 43
بشارات: از کتاب هوشع ……………………………………………………. 46
بشارات: از کتاب يوئيل …………………………………………………….. 50
بشارات: از کتاب عاموس ………………………………………………….. 52
بشارات: از کتاب ميکاه ……………………………………………………. 54
بشارات: از کتاب ناحوم ……………………………………………………. 55
بشارات: از کتاب حبقوق ………………………………………………….. 56
«* بشارات صفحه 2 *»
بشارات: از کتاب صفنيا ……………………………………………………. 62
بشارات: از کتاب حگی ……………………………………………………. 65
بشارات: از کتاب زکريا ……………………………………………………… 66
بشارات: از کتاب ملاکی …………………………………………………… 67
بشارات: از انجيل يوحنا ……………………………………………………. 70
بشارات: از انجيل يوحنا ……………………………………………………. 71
بشارات: از انجيل يوحنا …………………………………………………… 74
بشارات: از انجيل يوحنا …………………………………………………… 75
بشارات: مکاشفات يوحنا …………………………………………………. 78
بشارات: اقامة الشهود (فصل اول وحی کودک) ……………………………….. 82
بشارات: اقامة الشهود (فصل دوم وحی کودک) ……………………………….. 90
بشارات: اقامة الشهود (فصل سوم وحی کودک) ………………………………. 93
بشارات: از فرهنگ‌الملوک يا جامه‌نامه زردشتيان …………………………….. 96
بشارات: از سطيح کاهن ……………………………………………………. 101
بشارات: از ناسخ التواريخ ………………………………………………….. 114
بشارات: از سطيح کاهن …………………………………………………… 117
بشارات: از غفيرای کاهن ………………………………………………….. 119
بشارات: از اردشير مؤبد مؤبدان زمان انوشيروان ………………………………. 121
بشارات: کيفيت بنای خانه کعبه ………………………………………….. 127
بشارات: وصيت حضرت ابراهيم ………………………………………….. 128
بشارات: ظهور عدنان ……………………………………………………… 131
بشارات: ظهور قريش ……………………………………………………… 135
بشارات: احوال پدران پيغمبر؟ص؟ ………………………………………….. 136
«* بشارات صفحه 3 *»
بشارات: احوال پدران پيغمبر؟ص؟ …………………………………………… 140
بشارات: احوال پدران پيغمبر؟ص؟ …………………………………………… 141
بشارات: ولادت عبدالله …………………………………………………… 166
بشارات: ولادت پيغمبر اکرم؟ص؟ …………………………………………… 172
بشارات: شيرخوارگی حضرت؟ص؟ …………………………………………. 185
بشارات: بشارت سيف بن ذی‌يزن …………………………………………. 188
بشارات: بشارت سيف بن ذی‌يزن ………………………………………….. 190
بشارات: بشارت تبّع بن حسان …………………………………………….. 196
بشارات: بشارت تبّع بن حسان …………………………………………….. 199
بشارات: حکايت قسّ بن ساعده ………………………………………….. 202
بشارات: حکايت زيد بن عمرو بن نفيل …………………………………….. 203
بشارات: حکايت وصيت ابن‌خواش ……………………………………….. 204
بشارات: حکايت راهب در شام ……………………………………………. 204
بشارات: حکايت دو شخص مسافر ………………………………………… 205
بشارات: حکايت يهودی بيمار …………………………………………….. 206
بشارات: حکايت عبدالمطلب و عالم يهودی ………………………………. 206
بشارات: حکايت جبير بن مطعم …………………………………………… 206
بشارات: حکايت ذوالکلاع حميری ………………………………………… 207
بشارات: حکايت کعب بن لؤی بن غالب ………………………………….. 208
بشارات: حکايت هرقل پادشاه روم …………………………………………. 208
بشارات: حکايت دعای‌حضرت ابراهيم از تورات ……………………………. 209
بشارات: وحی خداوند به حضرت آدم ………………………………………. 212
بشارات: حکايت غمکلان حميری با عبدالرحمن بن عوف ………………….. 213
«* بشارات صفحه 4 *»
بشارات: اخبار حارثة بن ثعلبه …………………………………………….. 214
بشارات: ايمان شمعون بن حمون ………………………………………….. 214
بشارات: حکايت خواب عبدالمطلب ……………………………………… 218
بشارات: تولد عبدالله بن عبدالمطلب ………………………………………. 219
بشارات: اخبار ابوطالب به تولد اميرالمؤمنين؟ع؟ …………………………… 223
بشارات: تولد پيغمبر اکرم؟ص؟ به نقل آمنه مادر آن حضرت ………………….. 224
بشارات: وفات عبدالله پدر حضرت رسول؟ص؟ ……………………………… 228
بشارات: احوالات پيغمبر اکرم؟ص؟ قبل از بعثت ……………………………. 235
بشارات: داستان حليمه بنت ابی‌ذؤيب مرضعه رسول‌الله؟ص؟ ……………….. 236
بشارات: سيرت آن حضرت؟ص؟ …………………………………………… 238
بشارات: شيرخوارگی آن حضرت؟ص؟ ……………………………………….. 240
بشارات: شيرخوارگی آن حضرت؟ص؟ ………………………………………. 251
بشارات: شيرخوارگی آن حضرت؟ص؟ ………………………………………. 259
بشارات: شيرخوارگی آن حضرت؟ص؟ ………………………………………. 261
بشارات: شيرخوارگی آن حضرت؟ص؟ ………………………………………. 261
بشارات: سفر شام و ديدار بحيرای راهب …………………………………… 263
بشارات: سفر شام و ديدار بحيرای راهب …………………………………… 269
بشارات: ابتدای محبت خديجه به حضرت پيغمبر؟ص؟ …………………….. 272
بشارات: اخبار عالم يهودی و سفر حضرت به شام برای تجارت و ازدواج آن حضرت …. 276
بشارات: آثار انبياء در نزد حضرت پيغمبر؟ص؟ ………………………………. 303
بشارات: کيفيت اسلام آوردن سلمان …………………………………. 307
بشارات: کيفيت اسلام آوردن ابوذر ……………………………………. 312
خاتمـــه: اتمام حجت بر جميع خلق با برهان قاطع ………………………….. 314
«* بشارات صفحه 5 *»
مـلـحـقــــات
بشارات: قصه مباهله …………………………………………………….. 322
بشارات: حکايت تولد حضرت علی بن ابی‌طالب؟ع؟ …………………….. 373
بشارات: حکايت تولد حضرت علی بن ابی‌طالب؟ع؟ ……………………… 381
بشارات: وقايع هنگام تولد پيغمبر اکرم؟ص؟ ………………………………… 384
بشارات: واقعه بعد از جنگ صفين و ايمان آوردن شخص راهب به ولايت و خلافت اميرالمؤمنين؟ع؟ ………………………………………………… 386
نقل عبارت وحی کودک از کتاب اقامة الشهود ……………………………… 391
بسمه تعالی
از کتاب مبارک «بشارات» دو نسخه خطی در دست بود، که چاپ حاضر با هر دو نسخه و نیز با نسخه چاپ سنگی دقیقاً مقابله شد؛ و تفاوت‌های این چاپ با چاپ قبلی (چاپخانه خراسان ــ مشهد) به همین جهت می‌باشد.
ضمناً در مواردی که لازم دیده شد؛ اعراب و ضبط بعضی از لغات درج گردید، و بعضی از لغات ضروری نیز در پاورقی ترجمه و توضیح داده شد.
قسمت‌هایی که از کتاب حیوةالقلوب و ناسخ‌التواریخ نقل شده بود، با اصل آن دو کتاب مقابله و تطبیق گردید.
مؤلف بزرگوار قسمت وحی کودک را از کتاب «اقامةالشهود» نقل فرموده‌اند؛ و چون با اصل کتاب تفاوت‌های مختصری داشت، اصل وحی کودک را از همان کتاب در آخر این چاپ ذکر نمودیم.
«ناشر»
«* بشارات صفحه 6 *»
بسم الله الرحمن الرحیم
تبارک الذی نزل الفرقان علی عبده لیکون للعالمین نذیرا و ارسله شاهداً و مبشراً و نذیراً و داعیاً الیه باذنه و سراجاً منیرا؟ص؟ الذین اذهب عنهم الرجس و طهرهم تطهیراً رجال لاتلهیهم تجارة و لابیع عن ذکر الله فذکّروا الخلق من الاولین و الآخرین تذکیراً فبهم فتح اللّه ملکه و بهم یختم فلنتجد للانکار نکیرا الّا حمراً مستنفرة التی فرّت من قسورة او حمیرا لایسبقهم سابق و لایفوقهم فائق و لایلحقهم لاحق من الخلائق الّا الناکثین و القاسطین و المارقین فدمّرهم تدمیرا و مهّلهم لیزدادوا اثماً فیعذبهم عذاباً الیما و استحقوا انکالاً و جحیما و ساءت مصیرا فالمثبت فی الالواح ما استأثرت به مشیتهم و الممحو ما لااستأثرت به سنتهم بامساکهم السموات انتقع علی الارض الّا باذنه فصار من صار ناجیا و عاد من عاد هالکا و الیهم الایاب و علیهم الحساب من کل باب عند اولی الالباب و لدی من کان بصیرا فکان اللّه له هادیاً و نصیرا و ان وجدت کثیراً صمّاً و بکماً و عمیاً فهم لایعقلون هرّاً من برّ و لا ظلمةً من نور و لا حقاً من باطل و لا خفاء من الظهور و من لمیجعل اللّه له نوراً فما له من نور فلمیعقل نقشاً و لا سراجاً منیراً مع انهم کانوا قبل الدور و مع الدور و بعد الدور فکانوا نذر الاولیٰ و نذر کل زمان و اوان فی کل مکان فبشّروا بقدومهم و ظهورهم علی السنة الانبیاء و الاوصیاء تبشیرا و یجدونهم مکتوباً فی التوریة و الانجیل و ماحذا حذوهما و ان انکروا انکارا فیعرفونه کما یعرفون ابناءهم و ان نکّروا تنکیرا فلما جاءهم ما عرفوا کفروا به و جحدوا بها و استیقنتها انفسهم و عتوا عتوّاً کبیرا.
اما بعــد پس چون در این اوان بهجت‌اقتران این حقیر بیمقدار محمدباقر بن محمدجعفر غفر اللّه ذنوبه و ذنوب والدیه و المؤمنین و المؤمنات فی الجملة فراغتی از
«* بشارات صفحه 7 *»
مهمات در خود یافت خواست که به خواست الهی بشاراتی را که در کتب سالفه مذکور است در تجلی نور الانوار صلّی الله علیه و آله الاطهار فی آناء اللیل و اطراف النهار فی جمیع الاطوار و الاکوار در مجموعه مختصری آن موائد مواعد را که صریح است در مطلوب جمع‌آوری نماید که تکون لنا عیداً لاولنا و آخرنا و آیة من العزیز القهار فی الادوار.
پس به خواست الهی و لاحول و لا قوة الّا به شروع در آن نمودم و آن را مشتمل ساختم بر مقدمه و بشاراتی چند و خاتمه‌ای که چون مائده باشد از برای مؤمنین و لایزید الظالمین الّا خسارا. فما تغنی الآیات و النذر عن قوم لایؤمنون. انا لله و انا الیه راجعون.
مقدمـــــه
در مطلبی است کلی که اختصاص به دین معینی ندارد و در جمیع ادیان آسمانی ساری و جاری است و آن این است که خداوند عالم جلّ‌شانه دینی را از برای مکلفین خواسته و قرار داده و مردم را مهمل و خودسر وانگذارده و حلالی و حرامی و احکامی چند از برای ایشان قرار داده و مرادات خود را به پیغمبری از پیغمبران وحی و تعلیم کرده و سایر مردم را از مرادات خود مطلع نکرده مگر به زبان آن پیغمبران پس پیغمبران و سایر مردم باید به امر الهی سلوک و رفتار کنند نه به دلخواه خود و هوای خود. و ارسال رسل و انزال کتب بر رسل، اعظم شاهدیست که خداوند عالم جل‌شأنه مرادات خود را درباره خلق به میل و خواهش و پسند و ناپسند خود ايشان قرار نداده، چرا که اگر مراد او این بود که خلق به میل خود رفتار کنند و به هر طور که بخواهند سلوک کنند دیگر پیغمبری نمیفرستاد و دینی از برای ایشان قرار نمیداد. فما کان لهم الخیرة من امرهم فله الخلق و الامر. پس حکم او باید جاری باشد در میان خلق نه حکم خود ایشان، و پسند او باید در میان خلق مجریٰ باشد نه پسند خود ایشان، و ناپسند او باید ترک شود در میان خلق نه ناپسند مخلوقی از مخلوقات، و حلال او باید در میان ایشان حلال باشد نه حلالی که خود بخواهند حلال کنند، و حرام او باید
«* بشارات صفحه 8 *»
حرام ایشان باشد نه حرامی که خود بر خود حرام کنند، و واجب او باید در میان ایشان باشد نه چیزی که خود بر خود حتم کنند، و مستحب او باید در میان ایشان متداول باشد نه چیزی که خود قرار دهند، و حرام و مکروه او باید در میان متداول باشد نه چیزی که خود حرام و مکروه دانند، و مباح او در میان خلق باید مباح باشد نه چیزی که خود از برای خود مباح دانند. پس این مطلب اختصاص به دین معینی ندارد، و عقل و نقل جمیع اهل ادیان آسمانی بر این است که آسمان زایل خواهد شد و دین و شریعت الهی از روی زمین برداشته نخواهد شد.
پس مهابادیان و صابئین به مذاهب مختلفهای که دارند میگویند که دین الهی در نزد ما است و هر کس به کیش ما نیست بیگانه است و دین الهی را ندارد. و مجوس میگویند که دین الهی نزد ما است و هر کس آن را ندارد دین الهی را ندارد. و یهود با اختلافی که دارند میگویند که دین الهی در نزد ما است و شریعت موسی هرگز برداشته نخواهد شد و هر کس به شریعت موسی راه نرود از دین الهی بیگانه است. و نصاری با اختلافی که دارند میگویند که دین الهی نزد ما است و شریعت موسی به انجام رسید بعد از آمدن عیسی، و هر کس به کیش ما نیست از دین الهی بی‌بهره است. و مسلمانان با اختلافی که دارند میگویند که دین الهی بعد از آمدن پیغمبر آخرالزمان؟ص؟ نزد ما است و هر کس متدین به آن نیست کافر است. و عامه اهل اسلام با اختلافی که دارند میگویند دین الهی نزد ما است و سایر مردم بعضی کافرند و بعضی رافضی. و خاصه اهل اسلام با اختلافی که دارند میگویند که دین الهی نزد ما است و سایر خلق بعضی کافرند و بعضی گمراه. و شیعه اثنی‌عشری با اختلافی که دارند میگویند که دین الهی نزد ما است و سایر مردم بعضی کافرند و بعضی منافقند و بعضی گمراه. و سخنی در این نیست که هر پیغمبری در هر زمانی که خود او در میان خلق بوده و ادعای نبوت خود را به معجزات خود ثابت کرده او بر حق بوده و تابعین او
«* بشارات صفحه 9 *»
بر حق بودهاند و تمام سخن در این است که در مثل چنین زمانی که خود پیغمبران؟عهم؟ در میان خلق ظاهر و آشکار نیستند و تابعین ایشان همه در دنیا موجودند آیا تابعین هر پیغمبری بر حق خواهند بود؟ و نزاعی در میان جمله تابعین نیست پس همه باید تصدیق داشته باشند که هر طایفه‌ای که به کیش خود سلوک کنند به مراد الهی عمل کردهاند و نجات از برای همگی هست؟ یا آنکه در میان جمله خلق یکی از این طوايف برحقند و نجات اخروی مخصوص ایشان است و باقی طوايف بر باطلند و نجات اخروی از برای ایشان نیست؟
پس عرض میکنم که چون شخص عاقل فکر کند میفهمد که هر یک از این طوايف حق را مخصوص به خود میدانند و سایر طوائف را بر باطل میدانند و یافت نمیشود در این دنیا طایفه‌ای که خود را تابع پیغمبری از پیغمبران بدانند و بگویند جمیع طوایفی که خود را تابع پیغمبری میدانند همه بر حقند، مگر بعضی از طوایف صوفیه که در میان هر طایفه‌ای یافت میشوند، که به اصطلاح صلح کل دارند و اختلافات ادیان و مذاهب را به اصطلاح جنگ زرگری میدانند، و مطلب وحدت‌وجود یا وحدت‌موجود، ایشان را بر این داشته که همه موجودات، ظهورات الهی یا ظهورات موجودی منبسط هستند، و جمله موجودات در وجود الهی یا در وجود منبسط آشتی دارند و میخوانند:
| چون ز بیرنگی اسیر رنگ شد | موسیی با موسیی در جنگ شد | |
| چون به بیرنگی رسی کان داشتی | موسی و فرعون دارند آشتی |
و این طایفه خود را از اهل حقیقت میانگارند و سایر مردم را از اهل طریقت یا شریعت میدانند، که در قید طریقت و شریعت خود گرفتارند و از حقیقت بیبهرهاند. و این طایفه را هیچ یک از اهل ادیان آسمانی از اهل نجات نمیدانند، و ایشان هم چندان وحشتی از این ندارند چرا که وجود الهی یا وجود منبسط را ساری
«* بشارات صفحه 10 *»
و جاری در همه موجودات میدانند و خود را به گمان خود از هر قیدی خلاص کردهاند. پس در نعیم یا عذاب الیم او را ساری و جاری میدانند و هلاکت و نجات را از ظهورات او میدانند و «مااظهر الّا نفسه و مااوجد الّا ذاته» را میخوانند و هم یحسبون انهم یحسنون صنعا.
ولکن اتفاق عقل و نقل اهل ادیان آسمانی بر این است که حقی که از جانب حق‌تعالی است در روی زمین هست، و باطلی هم که از جانب شیطان است در روی زمین هست، و همه طوايف اهل حق نیستند و همه طوایف اهل باطل نیستند. و هر یک از اهل ادیان آسمانی که خود را تابع پیغمبری میدانند حق را مخصوص به خود میدانند و سایر طوایف را بر باطل میدانند. و بسی واضح است که شخص عاقل هوشیار نباید تصدیق طایفه‌ای را در تکذیب سایرین بدون دلیل و برهان کند، و تکذیب طایفه‌ای را به تکذیب طایفه‌ای دیگر بدون دلیل و برهان کند. قل هاتوا برهانکم ان کنتم صادقین.
و بسی واضح است در نزد هر عاقل هوشیاری که اگر حق مانند روز روشن و آفتاب تابان نباشد و معلوم نباشد، و باطل مانند شب تار تاریک نباشد و معلوم نباشد که حقی که به اتفاق عقل و نقل جمیع اهل ادیان آسمانی باید در روی زمین باشد با کدام یک از این طوایف است که در روی زمین هستند، و باطل کدام یکند، مثل این است که حقی مطلقاً در روی زمین نباشد، پس همه اهل روی زمین بر باطل باشند.
و اتفاق عقل و نقل جمیع اهل ادیان آسمانی این است که حقی که معلوم است حقیت آن، باید در روی زمین باشد، نه حقی غیر معلوم. و بسی واضح است در نزد شخص عاقل هوشیار که خود متبوعین نزاعی و اختلافی در میان ایشان نبوده اگر چه تابعینِ هر یک از متبوعین، اختلاف با تابعین متبوعی دیگر دارند، چرا که
«* بشارات صفحه 11 *»
به اتفاق عقل و نقل جمیع اهل ادیان آسمانی معقول و منقول نیست که خداوند عالم جل‌شأنه پیغمبرانی چند بفرستد در میان خلق که همگی هدایت کنند این خلق را به سوی خداوند و دین او، و امر کند ایشان را که هر یک از ایشان با سایر پیغمبران او مخالف باشد، و عداوت و نزاع و جدال با ایشان کند. چنان‌که معقول و منقول نیست که هر یک از پیغمبران امر کنند تابعین خود را که با تابعین سایر پیغمبران مخالف باشند، و عداوت و نزاع و جدال با آنها داشته باشند. پس به اتفاق عقل و نقل جمیع اهل ادیان آسمانی، پیغمبران هر یک مصدّق سایر پیغمبران خواهند بود اگرچه شرع هر یک با شرع سایرین تفاوت داشته باشد، مثل آنکه چیزی را پیغمبری حلال داند از برای امت خود و پیغمبری دیگر آن چیز را حرام داند از برای امت خود.
پس بسی واضح است که اختلافی را که اهل ادیان آسمانی دارند، از جانب خدا و از جانب پیغمبران حقیقی خدا نیست، بلکه اختلاف از خود ایشان و از هوای نفس و اغراض نفسانیه خود ایشان است نه از جانب خدا و پیغمبران حقیقی او.
و بسی واضح است که هر یک از پیغمبران حقیقی او منع میکنند خلق را از سلوک و رفتار به هوای نفس و اغراض نفسانیه خود، و بسا آنکه مأمور شوند از جانب خدای خود که حدود الهی را در میان خلق جاری کنند اگر چه به واسطه جنگ و جدال و جهاد باشد. و سبب این، مخالفتِ تابعین و عصیان ایشان است که به هوای نفس و اغراض نفسانیه خود جاری شدهاند، نه آنکه پیغمبری با پیغمبری حقیقی یا با امت او عداوتی داشته باشد، بلکه پیغمبران حقیقی الهی هر یک معین و یاور و ناصر پیغمبر حقیقی دیگر و امت او خواهند بود. و مراد هر یک ترویج امر الهی و هدایت خلق است به راه نجات و منع از هلاکت و رفتار به هوای نفس و اغراض نفسانیه. پس از این جهت بسا پیغمبر سابقی خبر میدهد که پیغمبر لاحقی خواهد آمد پس چون
«* بشارات صفحه 12 *»
آمد تصدیق کنید او را و ایمان به او آورید تا نجات یابید و مخالفت او نکنید که هلاک خواهید شد. و بسا پیغمبر لاحقی که تشیید کند پیغمبر سابقی را و مردم را هدایت کند به سوی امر او. چنان‌که پیغمبران بنی‌اسرائیل بعد از موسی مردم را هدایت میکردند به امر موسی علی نبینا و اله و علیه السلام و چنان‌که موسی خبر داد به امت خود که خواهد آمد پیغمبری بعد از من مثل من چنان‌که تفصیل آن در بشارات خواهد آمد انشاءاللّه تعالی.
بشارات
در فصل هجدهم سِفر مُثنّیٰ از تورات در آیه پانزدهم به بعد میگوید «خداوند خدایت از میان شما از برادرانت پیغمبری را مثل من مبعوث میگرداند، بشنوید سخن او را، موافق هر آنچه از خداوند خدایت در حوریب در روز جمعیت درخواستی هنگام گفتنت که قول خداوند خدای خود را دیگر نشنوم، و این آتش عظیم را دیگر نبینم مبادا که بمیرم و خداوند به من فرمود آنچه که گفتند نیکو است، از برای ایشان پیغمبری را مثل تو از میان برادران ایشان مبعوث خواهم کرد، و کلام خود را به دهانش خواهم گذاشت تا هر آنچه که به او امر میفرمایم به ایشان برساند و واقع میشود شخصی که کلمات مرا که او به اسم من بگوید نشنود من از او تفتیش میکنم اما پیغمبری که متکـبرانه در اسم من سخنی که به گفتنش امر نفرمودم بگوید و یا به اسم خدایان غیر تکلم نماید، آن پیغمبر البته باید بمیرد و اگر در دلت بگویی کلامی را که خداوند نگفته است چگونه بدانیم چنانچه پیغمبری چیزی به نام خداوند بگوید و آن چیز واقع نشود و به انجام نرسد این امری است که خداوند نفرموده است بلکه آن پیغمبر آن را از روی غرور گفته است از او مترس».
پس عرض میکنم و روی سخن با صاحبان شعوری است که حقیقتاً طالب حق باشند و نخواهند خود، خود را گمراه کنند، و نخواهند تعمد در گمراهی و هلاکت خود
«* بشارات صفحه 13 *»
کنند که در این آیات چند مطلب صریح است که احدی از یهود و نصاری نمیتوانند انکار کنند مگر آنکه عار رسوايی خود را در نزد صاحبان شعور بر خود گذارند.
و مطلبی دیگر در این آیات است که صریح نیست و باید مقصود را از سایر آیات و سایر ادله معلوم کرد. اما آن چند مطلبی که صریح است که احدی نمی تواند انکار کند:
یکی این است که پیغمبری بعد از موسی خداوند عالم مبعوث خواهد کرد.
و مطلبی دیگر که صریح است این است که آن پیغمبر مبعوث از جانب خدا است و پیغمبر راستگو است و متنبی و پیغمبر دروغگو نیست.
و مطلبی دیگر که صریح است که احدی نمیتواند انکار کند این است که آن پیغمبر مثل موسی است یعنی صاحب شریعت است مانند موسی، و مانند سایر پیغمبران بنی‌اسرائیل نیست که شرع ایشان همان شریعت موسی بود و هیچ یک شریعتی غیر از شریعت موسی نداشتند. پس تابع موسی بودند و مثل موسی متبوع نبودند، به خلاف پیغمبر موعود که تابع موسی نیست و خود او مثل موسی متبوع است و خود او شریعتی دارد که باید سایر مردم تابع او باشند، مثل آنکه سایر پیغمبران بنی‌اسرائیل تابع موسی بودند.
و مطلبی دیگر که صریح است و احدی نمیتواند انکار کند این است که موافق تمنای بنی‌اسرائیل مبعوث خواهد شد که بنی‌اسرائیل تمنا کردند که قول خدا را نشنوند و آتش عظیم را نبینند که مبادا بمیرند، چنان‌که در حوریب در روز جمعیت واقع شد که قول خدا با آتش عظیم و رعد و صداهای عظیم نازل شد، به طوری که فوق طاقت مشاهده و سماع مردم بود. پس تمنا کردند که مشاهده و سماع چنین امورِ هایله عظیمه را نکنند، که مبادا بمیرند و خداوند موافق تمنای ایشان تصدیق ایشان کرده وعده فرمود که پیغمبری بعد از موسی مثل موسی مبعوث کند ولکن در وقت نزول وحی بر او امور مهیبه عظیمه که فوق طاقت مشاهده و سماع مردم است واقع نشود،
«* بشارات صفحه 14 *»
بلکه کلام خود را به طور وحی در دهان آن پیغمبر مبعوث قرار دهد که او به طور متعارف و ملایمت به مردم برساند.
و مطلبی دیگر که صریح است و احدی نمیتواند انکار کند این است که آن پیغمبر مبعوث از برادران بنی‌اسرائیل خواهد بود.
و مطلبی دیگر که صریح است و احدی نمیتواند انکار کند این است که لازم است تصدیق و اطاعت او و هر کس اطاعت او نکند خداوند او را تفتیش کند و مورد غضب الهی گردد.
و مطلبی دیگر که صریح است و احدی نمیتواند انکار کند این است که آن پیغمبر مبعوث باید مقرّر و مسدّد باشد، که بر طبق ادعای خود جاری شود و آنچه را که بگوید واقع خواهد شد، واقع شود تا صدق او معلوم گردد چرا که او از جانب خدا است و خدا با او است پس معین او است.
و مطلبی دیگر که صریح است و احدی نمیتواند انکار کند این است که هر متنبّی که در واقع از جانب خدا نیست، و به اسم او الحاد میکند یا به اسم بتان دعوت میکند خداوند او را رسوا میکند و کذب او را ظاهر میکند از برای مردم، و نمیگذارد که به آنچه دعوت میکند و خبر میدهد که امری اتفاق خواهد افتاد، اتفاق افتد تا کذب او بر مردم ظاهر شود.
و مطلبی دیگر که صریح است که احدی نمیتواند انکار کند این است که هر متنبّی که در واقع از جانب خدا نیست چون دعوت کند به امری که معلوم باشد که خدا به چنین چیزی امر نمی‌کند، مثل بت‌پرستی در رسوايی او همین بس است و دروغ او معلوم است. پس نباید از او ترسید و نباید او را اطاعت کرد اگر چه سحری و شعبدهای اظهار کند و مانند فال‌گیران فالی بزند.
اما مطلبی که صریح نیست این است که آیا آن پیغمبر مبعوث از بنی‌اسرائیل
«* بشارات صفحه 15 *»
است که مثل موسی است یا از بنی‌اسماعیل است که ایشان از برادران بنیاسرائیلند.
پس عرض میکنم که آنچه از آخر فصل آخر مثنی معلوم میشود این است که مقصود از برادران بنی‌اسرائیل بنیاسماعیلند در این مقام، چرا که میگوید بر نمیخیزد پیغمبری در بنی‌اسرائیل مثل موسی، پس معلوم میشود که پیغمبری مثل موسی است از برادران بنی‌اسرائیل، از بنی‌اسماعیل است نه از بنی‌اسرائیل. اگر چه بعضی از یهود و نصاری لفظ «و لو قام نبی» را به طور ماضی معنی کردهاند و گفتهاند که نبیی مثل موسی پیش از او در بنی‌اسرائیل برنخاست پس میشود که بعد از موسی نبیی مثل موسی از بنی‌اسرائیل بیاید ولکن جمعی از ایشان تصریح کردهاند که بعد از موسی نبیی مثل او از بنی‌اسرائیل بر نخواهد خاست. و توراتی که خود ایشان به زبان عربی ترجمه کردهاند که مقصود این است که پیغمبری از بنی‌اسرائیل مثل موسی بر نخواهد خاست بعد از موسی، چرا که میگوید «و لمیقم بعد ذلک نبی لآل اسرائیل کموسی» و صاحب کتاب اقامة الشهود که یکی از علمای یهود بوده و قبل از اسلام آوردنش مرجع جمیع یهود بوده به تفصیل بیان میکند که چنان‌که در زبان عربی «یا» علامت استقبال است که میگویند «و لایقوم»، در زبان عبری «واو» علامت استقبال است که میگویند «و لو قام» پس ترجمه «و لو قام نبی» در زبان عربی «و لایقوم نبی» است پس معلوم است که در بنی‌اسرائیل پیغمبری مثل موسی بر نخواهد خاست پس آن پیغمبری که مثل موسی است و از برادران بنی‌اسرائیل است، از بنی‌اسماعیل خواهد بود.
پس عرض میکنم که شاهد صدق این مطلب که از آفتاب روشنتر است و داخل در بدیهیات هر صاحب شعور است این است که بعد از موسی پیغمبری مثل موسی برنخاست که صاحب شریعت باشد. و جمیع پیغمبران بنی‌اسرائیل به شریعت موسی عمل میکردند و بیان شریعت او را مینمودند، پس مثل موسی
«* بشارات صفحه 16 *»
صاحب شریعت نبودند. و یهود و نصاری نمیتوانند انکار این مطلب کنند مگر آنکه بعضی از ایشان از رسوا شدن در نزد صاحبان شعور باکی نداشته باشند. و گویا صاحبان شعور از ایشان، انکاری از این مطلب نکنند پس پیغمبر موعود از بنی‌اسرائیل نخواهد بود چرا که این مطلب داخل در بدیهیات است که تاکنون پیغمبری مثل موسی از بنی‌اسرائیل مبعوث نشده. بلی سخنی که ممکن است که بعضی از نصاری بتوانند بگویند این است که عیسی مثل موسی بود بلکه بالاتر.
پس عرض میکنم که بعد از آنی که خود عیسی گفته باشد که من نیامدهام که یک کلمه و یک حرف و یک همزه از تورات را تغییر دهم بلکه آمدهام که تورات را تکمیل کنم، مثل اینکه در تورات گفته است زنا مکن من میگویم که خیال زنا هم مکن. پس قول خود عیسی معتبرتر است که میگوید شریعت تورات را نیامدهام تغییر دهم پس عیسی هم مثل سایر پیغمبران بنی‌اسرائیل تابع شریعت موسی است. پس مثل موسی صاحب شریعت نیست، مثل سایر پیغمبران بنی‌اسرائیل است. و از این جهت بود که ختنه کرد خود را و غسل تعمید را به دست یحیی به‌جا آورد و یحیی تابع موسی بود و مثل موسی نبود مثل اینکه سایر پیغمبران بنی‌اسرائیل تابع موسی بودند و مثل موسی متبوع نبودند.
و اگر نصاری به اصطلاح بخواهند کاسه گرمتر از آش باشند و بگویند عیسی افضل از موسی بود، پس عرض میکنم بر فرض که عیسی افضل از موسی باشد در اینکه در شریعت تابع موسی بود شکی نیست و خود او تصریح کرده که من نیامدهام یک حرف و یک همزه و یک نقطه از تورات را تغییر دهم بلکه از برای تکمیل تورات آمدهام.
باری بر فرضی هم که قطع نظر از آیه فصل سی و چهارم کنیم، در اینکه در فصل هجدهم در آیه پانزدهم به بعد گفته که پیغمبری مثل موسی مبعوث خواهد کرد شکی نیست، و یهود و نصاری نمیتوانند انکار این مطلب را بکنند. پس پیغمبری متبوع
«* بشارات صفحه 17 *»
مثل موسی بعد از او مبعوث خواهد شد، و در اینکه هیچ یک از پیغمبران بنی‌اسرائیل ادعا نکردند که آن پیغمبر موعود ما هستیم شکی نیست و احدی از یهود و نصاری نمیتوانند بگویند که پیغمبر موعود یکی از پیغمبران بنی‌اسرائیل بوده، چرا که بسیاری از پیغمبران بنی‌اسرائیل خبر از آمدن پیغمبر موعود دادهاند. و معلوم است که تا زمان ایشان آن پیغمبر موعود نیامده بود چنان‌که بعد از این تصریح خود ایشان ذکر خواهد شد انشاءاللّه تعالی.
و بر طبق آیه پانزدهم از فصل هجدهم آمد پیغمبری که ادعا کرد که آن پیغمبر موعود من هستم و بر طبق ادعای خود اظهار معجزات کرد تا ثابت کند که در ادعای خود صادق است. پس بنابر اینکه در سابق خبر داده باشند که پیغمبری مثل موسی خواهد آمد و بعد از موسی کسی آمد و ادعا کرد که آن پیغمبر موعود من هستم و اظهار معجزات کرد از برای اثبات مدعای خود، هر عاقلی میفهمد صدق او را خواه آن مدعی از بنی‌اسرائیل باشد یا از بنی‌اسماعیل یا از سایر طوايف. اگرچه کسی که طالب نجات خود نیست به یک بهانه‌ای میتواند تکذیب کند یا متوقف شود و تصدیق نکند. چنان‌که هر پیغمبر صادقی که از نزد خداوند عالم جل‌شأنه آمد و اظهار معجزات کرد جمعی از مردم روزگار به یک بهانه‌ای تکذیب او را کردند، یا اظهار توقف و تحیر در صدق و کذب او کردند. پس اگر توانستند که انکار معجزات او را بکنند کردند. و بهانه ایشان این بود که چون ادعائی میکند و معجزه‌ای ندارد ما انکار حقیت او را میکنیم. و اگر معجزات او به حدی ظاهر بود که نتوانستند انکار آنها را بکنند و از رسوايی خود ترسیدند و حیا کردند در نزد سایر مردم که انکار امر ظاهری را بکنند، گفتند که ساحر است و به سحر خود اظهار خارق عادات میکند پس به این بهانه انکار او را کردند یا گفتند مجنون است و به جن‌ها میگوید که آنها کاری بکنند که انسان از آن کار عاجز است. یا گفتند معجزات او را مصدّقان او نقل میکنند ولکن ما
«* بشارات صفحه 18 *»
صدق و کذب آن را نمیدانیم. پس نه تصدیق او را میکنیم که پیغمبر بر حق بوده و نه تکذیب او را میکنیم که پیغمبر بر حق نبوده پس ما متوقف و متحیریم در امر او.
پس عرض میکنم که به همین قبیل از بهانه‌جويی‌ها انکار کردند نوح را علی نبینا و آله و علیه السلام و بعضی گفتند که مجنون است و جن‌ها از برای او کارها میکنند و بعضی گفتند ساحر است و به سحر بعضی کارها را میکند و به همین قبیل از بهانه‌جويی‌ها منکرین ابراهیم؟ع؟ انکار او را کردند و به همین قبيل از بهانه‌جويی‌ها منکرین موسی علی نبینا و آله و علیه السلام انکار او را کردند و به همین قبیل از بهانه‌جويی‌ها منکرین عیسی علی نبینا و آله و علیه السلام انکار او را کردند. و به همین قبیل از بهانه‌جويی‌ها انکار میکنند پیغمبری پیغمبر آخرالزمان؟ص؟ را از انواع کفار از صابئین و مجوسی‌ها و یهود و نصاری. پس بعضی میگویند که او مجنون بوده و جن‌ها از برای او بعضی از کارها میکردند و بعضی میگویند ساحر بوده و به سحر خود بعضی از کارها را کرده و بعضی میگویند که معجزه نداشته و چون ادعای بی‌معجز داشته در ادعای خود کاذب است و بعضی میگویند که امت او معجزاتی چند از او نقل میکنند ولکن ما به چشم خود آنها را مشاهده نکردهایم و نمیدانیم صدق و کذب آنها را، پس نه تصدیق او را میکنیم و نه تکذیب ولکن در امر او متوقف و متحیر و سرگردانیم و مجاهدیم پس اگر صدق معجزات او را یافتیم تصدیق او را خواهیم کرد و اگر نیافتیم در تحیر و توقف خود باقی هستیم.
پس عرض میکنم که چه بسیار واضح است که معجزات جمیع پیغمبران در امثال این زمان هیچ‌یک مشاهد اهل این زمان نیست و هر عاقل بی‌غرضی میفهمد و میداند که معجزات نوح علی نبينا و آله و عليه السلام را منکرین نبوت او نقل نمیکنند و اگر هم امری از او در میان مردم باشد منکرین نبوت او، آن را به سحر و تسخیر جن حمل میکنند و هر عاقل بی‌غرضی میفهمد که معجزات او را کسانی نقل
«* بشارات صفحه 19 *»
میکنند که ایمان به او دارند و تصدیق حقیت او را میکنند و هر عاقل بی‌غرضی میفهمد و میداند که معجزات ابراهیم؟ع؟ را منکرین نبوت او البته نقل نمیکنند و البته کسانی که ایمان به او دارند نقل میکنند. و هر عاقل بی‌غرضی میفهمد و میداند که البته معجزات موسی را منکرین او نقل نمیکنند و البته کسانی که او را پیغمبر بر حق میدانند نقل میکنند. و هر عاقل بی‌غرضی میداند و میفهمد که البته معجزات عیسی را منکرین او نقل نمیکنند و البته کسانی که او را پیغمبر بر حق میدانند نقل میکنند و منکرین او اگر هم امری از او در میان باشد که نتوانند انکار کنند و از رسوايی خود بپرهیزند حمل بر سحر و جلددستی خواهند کرد. و هر عاقل بی‌غرض و مرضی میفهمد و میداند که معجزات پیغمبر آخرالزمان؟ص؟ را البته منکرین او نقل نمیکنند و البته امت او نقل میکنند و آنچه را که امت او نقل میکنند مجمل آن این است که جمیع معجزات جمیع پیغمبران سابق را داشته و اظهار کرده به طور اکمل به علاوه کتاب و قرآن او که در میان است. و مشاهَد هر مؤمن و کافری است که بر خلاف سایر معجزاتی که از پیغمبران سابق در میان نیست و مشاهد نیست این قرآن مشاهد است که تا روز قیامت باقی خواهد بود که صاحب آن در آن گفته که اگر جميع انس و جن با هم اجتماع کنند و بخواهند که مثل آن را بیاورند نتوانند آورد. چرا که کتابی است که صادر شده از کسیکه درس نخوانده و خط ننوشته و با این حال تفصیل هر چیزی در آن موجود است به طوری که احتمال سحری و شعبدهای در آن راهبر نیست و سایر معجزات سایر پیغمبران شبیه آن در میان بوده اگر چه باطل بوده. مثل آنکه عصاها و ریسمانهای سحره آلفرعون به صورت مارها شدند و فی الجمله شباهتی داشتند به عصای موسی که به صورت اژدها میشد تا آنکه چون آنها را بلعید خود سحره و سایر کسانی که غرض و مرضی نداشتند دانستند که آن سحر نیست اگر چه فرعون گفت انّه لکبیرکم الذی علّمکم السحر.
«* بشارات صفحه 20 *»
باری هر عاقل بی‌غرضی میفهمد که معجزات هر پیغمبری را در زمان رحلت او باید از مقرّین به او فرا گرفت و هر کس بخواهد از منکرین او فرا گیرد از روی عقل و شعور نیست. پس متحیرین و متوقفین در امر هر پیغمبری سبب تحیر و توقف آنها این است که میخواهند امر او را از منکرین او فرا گیرند، پس بر تحیر خود باقی خواهند بود تا بمیرند و از تحیر خود بیرون نیایند تا هلاک شوند. و معقول و منقول هیچ یک از اهل ادیان آسمانی نيست که خداوند عالم جل‌شأنه مرادات خود را و دین خود را در میان خلق واضح نکند و با اینکه واضح نکرده تدیّن را از خلق خود خواسته باشد، و آنچه مقتضای عقل و نقل جمیع اهل ادیان آسمانی است این است که حجت الهی تامّ و کامل است پس امر خود را به خلق میرساند و واضح میکند به طوری که محل تحیر و توقف هیچ متحیری نباشد، به شرطی که آن متحیر نخواهد در بیراهی و گمراهی، راهی پیدا کند و این گمراهی است که از منکرین پیغمبری بخواهند معجزات او را بفهمند.
باری پس هر عاقلی میفهمد که امر پیغمبری مثل پیغمبر آخرالزمان؟ص؟ که تقریباً سه هزار سال و کسری پیش از آمدن او ابراهیم و موسی؟عهما؟ خبر داده باشند که خواهد آمد و در ظرف این مدت مدید سایر پیغمبران نیز خبر داده باشند که او خواهد آمد پس مطابق اخبار ایشان آمد و صاحب معجزات بسیار هم بود که هزار و یک معجز از او نقل شده، محل تحیر نخواهد بود. و وضوح حقیت او از آفتاب عالم‌تاب روشنتر خواهد بود. فمن شاء فلیؤمن و من شاء فلیکفر.
و خبر حقیت او سه هزار سال و کسری قبل از آمدن او معلوم بوده بلکه عرض میکنم که بزرگی موسی به آمدن پيغمبر؟ص؟ معلوم میشود که به سه هزار سال و کسری قبل به وحی الهی دانسته که پیغمبری مثل او از برادران بنی‌اسرائیل خواهد آمد، و صدق قول خود را به آمدن او معلوم کرد و این معجزی بزرگ است از موسی که باقی مانده در میان مردم بعد از ارتحال او که مشاهَد و محسوس است در میان مردم.
«* بشارات صفحه 21 *»
اگر چه عصای او را مشاهده نکنند که اژدها شد و این اخبار او عظیمتر است از ید بیضای او و عصای او چرا که آنها مشاهد اهل زمانِ بعد از او نیست و این اخبار مشاهد است تا روز قیامت.
بشارات
در فصل سی و سیم سفر مثنی میگوید «ای خدایی که تجلی کردی از طور سینا و اشراق کرد نور او از کوه ساعیر و درخشانید نور خود را از کوه فاران و آورد در بلندی‌های قدس به شریعت نوری از قدرت و قوت خود از برای ایشان و دوستان من شعبههای چند خواهند بود. پس جمیع خواص ایشان در طاعت تواَند و ایشان واقف در آثار تو خواهند بود و از برای یکدیگر نقل خواهند کرد کلمات تو را ای خدایی که امر کرد از برای موسی به تورات پس قرار داد آن تورات را وراثت از برای جوقه یعقوب».
پس عرض میکنم که تجلی خدا در کوه سینا از برای موسی بود و در کوه ساعیر از برای عیسی بود که موسی خبر داده و در کوه فاران که در مکه معظمه واقع است از برای محمد است؟ص؟ که پیش از بعثت خود به آن کوه میرفتند و در مغاره آن با خدای خود مناجات میکردند به طوری که جمعی از یهود چون دیدند که به تنهایی به آن کوه بالا میرود و فهمیدند که او است که یهود را مستأصل خواهد کرد مکرر رفتند با جمعیت که او را بکشند و خداوند عالم جلّ‌جلاله به انواع بلاها آنها را هلاک کرد. و سنگ‌های عظیم از آن کوه کنده شد و غلطید و آنها را خورد کرد و دفع شرّ ایشان را از آن بزرگوار؟ص؟ کرد.
و بسا آنکه بعضی از یهود و نصاری بگویند که مقصود از آن نوری که از کوه فاران درخشید نور ابراهیم و اسماعیل؟عهما؟ باشد چرا که اسماعیل در دامنه آن کوه که مکه معظمه باشد منزل داشت. و ابراهیم، او و مادرش را در آنجا منزل داده بود.
«* بشارات صفحه 22 *»
پس عرض میکنم که اولاً به ترتیبی که موسی خبر داده و اول طور سینا را ذکر کرده و بعد کوه ساعیر را که عیسی در آن مناجات میکرد و بعد کوه فاران را ذکر کرده، معلوم میشود که مقصودش نور ابراهیم و اسماعیل؟عهما؟ نیست چرا که ایشان پیش از موسی بودند و اگر از ایشان میخواست خبر بدهد باید اول کوه فاران را ذکر کند و بعد کوه سینا را. و ثانیاً عرض میکنم که صریح قول حَبَقّوق است که در فصل دویم میگوید «به دیده‌بانگاه خود ایستادم و به محرس خود قائم شدم و مترصد آن بودم که آنچه به من بگوید ببینم و درباره دلائل خود چه جواب بدهم، که خداوند به من جواب داده گفت که رؤیا را بنویس و بر الواح مبرهن ساز تا آنکه دونده آن را بخواند زیرا که هنوز رؤیا نسبت به زمان معینی ندارد و درباره آخرین بیان میکند و دروغ نخواهد گفت اگر چه تأخیر نماید از آن منتظر باش زیرا که به تحقیق میآید و تعویق نخواهد نمود».
و در فصل سیم در آیه سیم میگوید «خدا از مشرق و قدوس از کوه فاران آمد».
پس عرض میکنم که آنچه را که حبقوق معین کرد و تصریح به آن کرد این است که رؤیای او درباره آخرین است و دروغ نیست اگر چه تأخیر در آن باشد، و حبقوق مأمور بود که منتظر باشد که به تحقیق خدای قدوس از کوه فاران خواهد آمد و به غیر از پیغمبر آخرالزمان؟ص؟ احدی از پیغمبران سابق از کوه فاران نیامدند.
و اگر یهود و نصاری بخواهند بگویند که سخن ایشان در این نیست که احدی از پیغمبران سابق از کوه فاران نیامدند و پیغمبری باید بیاید از کوه فاران ولکن سخن در این است که بعد از این خواهد آمد، پس عرض میکنم که آن پیغمبر موعودی که شما هنوز انتظار آمدن او را میکشید نه آن است که باید صاحب معجزات باشد و معجزات او را مصدّقین او باید از برای شما نقل کنند نه مکذّبین او؟ و چنین شخصی آمد و عدد معجزات او به عدد جمیع معجزات جمیع پیغمبران سابق بود، و مصدقین او
«* بشارات صفحه 23 *»
آنها را نقل کردند از برای شما و اگر شما بخواهید که مکذبین او آنها را نقل کنند که چنین امری از برای هیچ یک از پیغمبران سابق هم اتفاق نیفتاده و منکرین هر پیغمبری انکار معجزات او را دارند. و آن پیغمبری را که شما هنوز انتظار او را میکشید تصور نمیتوانید کرد که بیش از پیغمبری که آمد معجزات داشته باشد، پس شما انکار او را هم خواهید کرد. پس انتظار که را میکشيد؟ ولکن حجت الهی بر همه مردم تمام است و پیغمبر صاحب معجزات آمد و آنچه از معجزات او را که سابقین از شما دیدند و نتوانستند انکار کنند آنها را سحر نامیدند. و آنچه را که مصدقین او نقل میکنند، شما را بهانه‌ای در دست هست که ما از کجا بدانیم صدق آن را.
پس عرض میکنم که اگر کسی مانند مهابادیان و مجوسان به شما بگویند که شما ادعا میکنید که موسی صاحب ید بیضاء و صاحب عصا بود ما از کجا بدانیم صدق ادعای شما را؟ شما چه جواب خواهید داد؟ و اگر بگویند شما نصاری نقل میکنید که عیسی مرده زنده میکرد ما از کجا بدانیم صدق این مطلب را؟ آیا نصاری چه جواب خواهند گفت؟
پس عرض میکنم که اگر کسی نخواهد به بهانه‌ای، انکار چیزی را بکند، میداند که حجت الهی نمیشود که تمام نباشد و این بهانه که مصدقین نقل معجزات میکنند نه منکرین، این بهانه قطع حجت الهی را نمی‌کند و حجت الهی تمام است. و جحدوا بها و استیقنتها انفسهم دلیل عقلی است که نقلی است و احدی از اهل ادیان نمیتواند بگوید که حجت الهی تمام نیست و ناقص است.
اما شریعت آتشین و شریعت نوری را که میگوید به قوت خود از برای ایشان میآورد، شریعت پیغمبری است که از کوه فاران آمد نه شریعت موسی به دلیل اینکه شریعت موسی میراث جوقه یعقوب است چنان‌که تصریح کرده. و اما دوستان خداوند و اولیای او که شعبههایی چند هستند، همان شعبهها باید عمل کنند به شریعت
«* بشارات صفحه 24 *»
نوری که از کوه فاران ظاهر شده. و خواص آن شعبهها دوازده معصومند که در طاعت خدا هستند و مخالفت نمیکنند چرا که غیر از معصوم البته مخالفت میکند و به قول یهود و نصاری پیغمبران معصوم نیستند مگر در وقت ادای رسالت. پس بنا بر عقیده ایشان پیغمبران در غیر مقام ادای رسالت مخالفت خدا را میکنند پس خواص آن شعبهها کسانی هستند که مخالفت خدا را نمیکنند و در هر حال واقف و قائم و تابع آثار شریعت آتشین خواهند بود. چنان‌که تصریح کرده و بعد از آن تصریح کرده که تورات میراث جوقه یعقوب است. و عرض کردم که خواص آن شعبهها دوازده معصومند به دلیل آنکه در فصل هفدهم سفر تکوین خبر داده.
بشارات
در فصل هفدهم از سفر تکوین میگوید که «بعد از آنکه خداوند عالم جل‌شأنه بشارت داد به ابراهیم به تولد اسحاق و ابراهیم مسرور شد و به سجده افتاد پس مسئلت کرد از خداوند که کاش اسماعیل زنده میشد در پیش روی تو»، و مراد از زنده شدن او زندگی ظاهری نبود چرا که او زنده بود و مراد این بود که او به روح الهی زنده شود در پیش روی خدا. پس خداوند عالم جل‌شأنه در آیه بعد به او گفت «به تحقیق که شنیدم قول تو را درباره اسماعیل و قبول کردم مسئلت تو را و مستجاب کردم دعای تو را در حق اسماعیل و اینک من مبارک هستم در او و برکت می‌دهم او را و به ثمر میآورم او را و بسیار میکنم او را به مؤد مؤد و دوازده شریف و سَرور تولید خواهد کرد و او را امت عظیمی خواهم نمود اما عهد خود را با اسحاق که او را ساره از برایت خواهد زایید در همین وقت به سال آینده ثابت خواهم گردانید».
پس عرض میکنم که «مؤد مؤد» به معنی «غایةالغایات» است و غایةالغایات کسی است که مقدم است در وجود پس مؤخر خواهد شد در ظهور. و علت غائی البته
«* بشارات صفحه 25 *»
بايد مقدم باشد در وجود که اول‌الاوایل است و مؤخر است در ظهور که آخرالاواخر است و این مطلب در حکمت مسلّم است که علت غائی چون در وجود مقدم است در ظهور مؤخر خواهد بود. و بکم فتح اللّه و بکم یختم که در زیارت ائمه طاهرین؟عهم؟ وارد شده اشاره به این مطلب است. پس سَروَری و شرافت و ریاست بنی‌اسماعیل چون مقدم بود در وجود باید مؤخر باشد در ظهور، و سروری و شرافت بنی‌اسحاق باید مقدم باشد چرا که انقطاعی از برای شرافت ایشان است. پس به حسب ظاهر اول عهد خود را خداوند از برای اسحاق و اولاد او قرار داد، و شرافت و سروری و ریاست بنی‌اسماعیل را مؤخر داشت تا انقطاعی از برای آن نباشد. پس از این است که از برای امر پیغمبر آخرالزمان؟ص؟ انقطاعی و نسخی نیست و امر او قاطع و ناسخ امور پیغمبران سابق بود. و غایةالغایات علت غائیه ملک خدا است که در وجود مقدم بود و اول ما خلق اللّه بود و به واسطه او دوازده سرور و دوازده شریف و دوازده امام؟عهم؟ به ظهور آمد.
اما آنچه را که یهود و نصاری گمان کردهاند که مقصود از دوازده سرور و دوازده شریف، فرزندان متصل به اسماعیل بودند، بی‌معنی است چرا که ایشان ریاستی نداشتند و ریاست با بنی‌اسحاق بود، پس تمنای ابراهیم؟ع؟ به واسطه غایةالغایات و مؤدمؤد به عمل آمد نه به واسطه دوازده پسر اسماعیل چرا که عهد الهی از برای بنی‌اسحاق بود. و تا مدت سیصد سال ــ چنان‌که در تورات است ــ مردم بر ضدّ اسماعیل و فرزندان او بودند و ایشان بر ضدّ مردم بودند و کسانی که سروری و شرافت و مطاع بودن ایشان انقطاعی ندارد محمد و آل اویند؟ص؟ که بکم فتح اللّه و بکم یختم در حق ایشان ثابت است، و از حسن اتفاقات آنکه عدد مؤد مؤد با عدد محمد؟ص؟ مطابق است که نود و دو عدد است چنان‌که بعضی از یهود که ایمان آوردهاند تصریح کردهاند.
«* بشارات صفحه 26 *»
بشارات
در ناسخ‌التواریخ در ضمن کیفیت احوال الیاس میگوید که در این وقت نگارنده این کتاب را موافق افتاد که شطری از خبر انبیاء که دلالت بر ولادت سید المرسلین محمد مصطفی؟ص؟ کند و شریعت وی را محمود شمارد مرقوم دارد. و این معنی معلوم باد که راقم حروف را در نگارش تواریخ و ترجمه السنه مختلفه غایت سعی مبذول افتاد. لاجرم با اینکه ترجمه تورات را به زبان عربی و ترکی حاضر داشت و از خط و لغت عبری نیز بهرهمند بود، استنباط خویش را مستوثق نداشت و در هر قصه‌ای که با بنی‌اسرائیل مربوط بود علمای یهود را حاضر کرده با ایشان در حلّ معضلات همداستان شده و هیچ کاری را از ترجمه و تفسیر و تحریر و تلفیق و تنمیق با دیگری نگذاشت. و اگر یک خبر از صد کتاب فحص بایست کرد، با کسی تفویض نکرد و تا خود در همه به دقت نظر نرفت آسوده نشد. علی الجمله بنی‌اسرائیل را کتابی است که آن را «گمارا» گویند و آن عبارت از احادیث قدسیه ایشان است و هر کس بدان کتاب متفق نباشد چنان است که مخالفت تورات کرده است. و در فصل یازدهم سفر سنهدرین از «گمارا» ثبت است که «گفت الیاهو به رب یهودا برادر رب سلای حاسبد که نیست عالم کمتر از هشتاد و پنج یوبل و در یوبل آخر بن دود میآید رب یهودا پرسید که در اولش یا در آخرش فرمود نمیدانم گفت تمام میشود یا نه فرمود نمیدانم».
و تفسیر این کلمات چنان‌که هیچ یک از بنی‌اسرائیل انکار نتوانند کرد این است که الیاس را مدرسهای بود که هشتاد نفر از علماء و اصفیاء در آنجا جمع بودندی و گاهی که الیاس؟ع؟ در آنجا درآمدی کسب فواید معارف فرمودندی و رب به معنی عالم باشد و یوبل پنجاه سال را گویند و هشتاد و پنج یوبل چهار هزار و دویست و پنجاه سال باشد. و بن دود به لغت عبری پسر عم را گویند و در اینجا کنایت از
«* بشارات صفحه 27 *»
اسماعیل؟ع؟ است که عم یعقوب باشد و اکنون که یک‌هزار و دویست و پنجاه و نه سال از هجرت نبوی میگذرد تاریخی که بنی‌اسرائیل ضبط میکنند پنج‌هزار و ششصد و سه سال است چون مدت از هجرت تاکنون را از سنوات تاریخ ایشان نقصان کنیم چهار هزار و سیصد و چهل و چهار سال باقی ماند. و از زمان ولادت پیغمبر تا روز هجرت آن حضرت نیز پنجاه و سه سال است این مدت را هم موضوع داریم پس چهار هزار و دویست و نود و یک سال باقی خواهد ماند. پس معلوم شد که چون هشتاد و پنج یوبل گذرد و در سال چهل و یکم یوبل دیگر ولادت خاتم الانبیاء بوده چنان‌که الیاس؟ع؟ خبر داد.
و در فصل یازدهم سفر سنهدرین مرقوم است که عالمی میگوید که صفحه‌ای نوشته‌ای به خط عبری در دست مردی دیدم گفتم از کجا یافته‌ای گفت مزدور شدم در روم و در میان خزائن اهل روم یافتم و نوشته بود که «بعد از چهارهزار و دویست و نود و یک سال از تاریخ جهان عالم یتیم است و در ایشان جنگ‌های کوک و ماکوک افتد» که غرض یأجوج و مأجوج باشد و در اینجا کنایت از کثرت ابطال و شدت قتال است و نهنگ‌ها در جدال آیند و باقی ایام ماشیح خواهد بود و دنیا نیکو خواهد بود.
و ولادت محمد مصطفی؟ص؟ موافق تاریخ یهود در سال چهارهزار و دویست و نود و یک است چنان‌که مرقوم شد و «ماشیح» به لغت عبری مسیح را گویند و باید دانست که نه هر مسیح که گویند عیسی؟ع؟ را خواهند. بلکه مسیح آن باشد که با آب و روغن و امثال آن مسح شده باشد، چنان‌که در این کتاب مکرر در سیر انبیاء ثبت افتاد که پیغمبری مأمور میشد و روغن زیت از قدس آورده پیغمبر دیگر را مسح میکرد و او را مسیح میگفتند چون سموئیل و داود و دیگر انبیاء. و این سخن در پیغمبر آخرالزمان؟ص؟ لایقتر است چه وضوء و مسح از آن حضرت است و از اینکه بعضی از یهود بندود را بنداود خوانند چه در خط عبری فرق در میان دود و داود نیست، هم برای
«* بشارات صفحه 28 *»
ایشان مفید نیفتد زیرا که در تاریخ چهار هزار و دویست و نود و یک از بنی‌اسرائیل و آل‌داود پیغمبری متولد نشده بلکه جز محمد مصطفی؟ص؟ پیغمبری در دنیا نبوده.
و در فصل هجدهم از کتاب استثناء([1]) در تورات مرقوم است که «موسی هنگام وفات به خط مبارک خود نوشت که ترجمه آن بی‌زیاده و نقصان چنین باشد که آن حضرت کلام خدای را باز مینماید و با قوم میفرماید خداوند خدای تو پیغمبری را برای تو از میان تو از برادرانت مانند من مبعوث خواهد کرد به گفتار او گوش کنید موافق هر آنچه در حوریب به روز مجلس از خداوند خدای خود درخواست نمودی که آواز خداوند خدای خود را بار دیگر نشنوم و این آتش عظیم را دیگر مشاهده نکنم مبادا که بمیرم و خداوند مرا فرمود که آنچه گفتند نیک است پیغمبری را به جهت ایشان از میان برادران ایشان مانند تو مبعوث خواهم کرد و کلمات خود را به زبانش ودیعت مینهم و هر آنچه او را بفرمایم او با ایشان در ميان خواهد آورد و چنین خواهد شد که کلمات مرا که به نام من میگوید هر کسیکه اطاعت نکند من از او مؤاخذه خواهم کرد فاما هر پیغمبری که مغرور شده سخنی به نام من بگوید که به گفتن آن حکم ندادم یا آنکه به نام معبودان دیگر بگوید همان پیغمبر هلاک خواهد شد و هر گاه در دل خود اندیشه کنی که سخنی که خدا نگفته است چگونه بشناسیم بدان‌که چون پیغمبری چیزی به نام خدا بگوید و آن امر برابر نیاید و به وقوع نپیوندد امری که خداوند نفرموده است بلکه پیغمبر از روی مغروری گفته است از او مترس».
این جمله ترجمه کلمات تورات بود و از این معلوم شود که فرموده از اولاد برادران قوم بنی‌اسرائیل پیغمبری مبعوث شود، غرض اولاد اسماعیل است. چنان‌که الیاس؟ع؟ «پسر عم» فرمود. و پیغمبری که مانند موسی باشد و مبعوث شود و صاحب
«* بشارات صفحه 29 *»
شریعت باشد پیغمبران بنی‌اسرائیل نیستند چه ایشان جمیعاً به شریعت موسی بودند. و هم عیسی نتواند بود چه او نیز از بنی‌اسرائیل است نه از اولاد برادران بنی‌اسرائیل اگر چه یهود با عیسی نیز ایمان ندارند لاجرم آن پیغمبر محمد مصطفی؟ص؟ باشد و آن کلمات که بی رعد و برق به زبان مبارکش ودیعت شد قرآن مجید است چه بنی‌اسرائیل هنگام نزول تورات آواز مهیب میشنیدند و آتش عظیم مشاهده میکردند که تاب دیدار آن نداشتند و از موسی درخواست میکردند که هنگام نزول تورات آن آوازها نشنوند و آن آتش‌ها نبینند چنان‌که در قصه موسی مذکور شد.
بشارات
در اواخر مزمور بیست و دویم داود؟ع؟ میگوید «جویندگان خداوند او را مدح خواهند نمود دل شما ابداً زنده باشد تمامی کرانههای زمین ذکر نموده به خداوند رجوع خواهند نمود. و همگی دودمانهای قبایل در حضور تو سجده خواهند کرد زیرا که مملکت از آن خداوند است و در میان قبایل سلطان او است. تمامی متمولان، زمین خورده سجده خواهند نمود همگی فرو روندگان به خاک او را رکوع خواهند کرد که احدی از ایشان جان خود را زنده نتواند داشت. ذریّهای که او را عبادت مینمایند از برای خداوند نسل خاص شمرده خواهند شد، خواهند آمد. و عدالت او را به قومی که متولد میشوند اعلام مینمایند که فاعل آنها او است».
پس عرض میکنم که هر عاقلی میداند و میفهمد که در زمان سابق بلکه الی الآن تمام اهل روزگار مؤمن به خداوند عالم جل‌شأنه نیستند و سجده از برای او نکردهاند و نمیکنند. پس این بشارت داود؟ع؟ از برای قومی خواهد بود که بعد از زمان‌های بسیار باید صورت گیرد و این بشارات از برای کسی است که خداوند عالم جل‌شأنه در حق او فرموده لیظهره علی الدین کله و لو کره المشرکون و وقوع این بشارات در زمان ظهور صاحب‌الزمان عجل‌اللّه‌فرجه و در زمان رجعت پیغمبر و آل او؟ص؟ خواهد بود.
«* بشارات صفحه 30 *»
بشارات
در مزمور صد و چهل و نهم داود؟ع؟ میگوید «خداوند را تهلیل نمايید، سرود تازه را به خداوند بسرايید چه مدح او در جماعت مقدسان است. اسرائیل به خالق خود مسرور باشد و پسران صَیون([2]) از پادشاه خود مبتهج باشند، اسم او را به سرنا تهلیل نمایند. او را با دف و بربط تزمیر نمایند چون‌که خداوند از قوم خود راضی است متواضعان را به نجات خود معزّز خواهد ساخت مقدسان در جلال مبتهج باشند و بر بستر خود بخروشند تکبیرات خدا در دهان ایشان و شمشیر دو دمه در دست ایشان باشد. تا آنکه از امت‌ها انتقام کشیده قوم‌ها را تنبیه نمایند و ملوک ایشان را با زنجیرها و عزیزان ایشان را با قیدهای آهنین ببندند و بر ایشان حکم مکتوبی را اجرا دارند. چه عزت تمامی مقدسانش همین است خداوند را تهلیل نمايید» تمام شد مزمور مذکور.
پس عرض میکنم که هر عاقلی میفهمد که مقصود داود؟ع؟ از این انباءات و اخبارات از مقدسان که بعد از او باید بیایند، پیغمبر آخرالزمان؟ص؟ و اوصیای آن بزرگوارند که با شمشیر دو دمه و با ذوالفقار دو دم در راه خدا جهاد کردند، و از امت‌ها انتقام کشیدند حتی آنکه صاحب‌الزمان عجل‌اللّه‌فرجه با همین ذوالفقار، دمار از منافقین و کفار خواهد کشید. و یکی از علامات اذن الهی در ظهور آن بزرگوار عجل‌اللّه‌فرجه این است که ذوالفقار از نیام خود برآید. و چه بسیار واضح است که بعد از داود؟ع؟ احدی از پیغمبران بنی‌اسرائیل با شمشیر دو دمه انتقام از امت‌ها نکشیدند. حتی آنکه عیسی؟ع؟ مطلقاً جنگ نکرد و جهادی ننمود چه جای آنکه با شمشیر دو دمه انتقام کشد، اگر چه بعضی از نصاری از پیش خود تأویل کردهاند که مقصود شمشیر ظاهری نیست، و عیسی با شمشیر باطنی انتقام میکشد. و این تأویلی است که از روی هوای نفس خود میکنند و اگر خداوند عالم جل‌شأنه اکتفاء میکرد
«* بشارات صفحه 31 *»
به شمشیر باطنی در انتقام از کفار، موسی هم باید جهاد نکند و با شمشیرهای ظاهری انتقام نکشد، و حال آنکه با شمشیرهای ظاهری جنگ‌های بسیار کرد و انتقام کشید. و هر عاقلی میفهمد که مردم روزگار به شمشیرهای باطنی و بلاها و قحطی‌ها و وباها و طاعون‌ها متنبه نمیشوند و اگر متنبه میشدند همگی تصدیق حق و اهل حق را میکردند. ولکن چون به آن بلاهای عام متنبه نمیشوند پس شمشیر میخواهند و چون اهل هر دین و مذهبی میتوانند بگویند که بلاهای عام از برای کسانی است که در طریقه ما نیستند، پس در حکمت الهی لازم شد که مقدسان با شمشیرهای ظاهری و آلات حرب ظاهری به طور ظاهر جنگ کنند و انتقام از کفار و منافقین بکشند تا مردم متنبه شوند، و مقدسان تنبیه میکنند.
باری اگر کسی طالب نجات خود باشد میفهمد که انباءات و اخبارات داود در حق پیغمبر آخرالزمان و اوصیای او؟عهم؟ صادق است و اگر کسی طالب حق نیست که بهانههای بیجا در عالم بسیار است چنان‌که مدّ نظر است که هر طایفه‌ای به یک بهانه‌ای انکار حق را میکنند و در گمراهی و ضلالت خود باقی میمانند چنان‌که منکرین هر پیغمبری دست‌آویزی از برای انکار خود داشتند و دارند.
بشارات
در فصل بیست و هشتم کتاب اشعیاه میگوید «وای بر تاج غرور می‌پرستان افریم و هم بر گل فانی رونق شوکت ایشان که بر سر دره بارور مغلوب شدگان به شراب است. اینک از جانب خداوند، ذی‌قوة و شجاعتی موجود است که او چون شورش تگرگ و تندباد مهلک و مانند سیلاب‌های پر زور لبریزان را به دست به زمین میاندازد تاج غرور می‌پرستان افریم پایمال خواهد شد و گل فانی رونق شوکت ایشان که بر سر دره بارور است مثل انجیر نورس پیش از زمستان میشود که بیننده آن را به نظر در میآورد و وقتی که هنوز در دستش باشد میبلعد. و در آن روز خداوند
«* بشارات صفحه 32 *»
لشکرها برای باقی‌مانده قوم خود تاج عزت و اکلیل زینت خواهد بود و هم روح حکم برای جالسان در محکمه و نیز قوت کسانی که جنگ را تا به دروازه دفع مینمایند اما ایشان نیز از شراب، ضال و از مسکرات، گمراه شدند. هم کاهن و هم پیغمبر با مسکرات گمراه و از شراب سرگردان گردیدند و از مسکرات آواره شده در رؤیا خاطی و در فتوی ساهی‌اند زیرا که تمامی سفرهها از قیء مُکرَه به حدی پر گردیدهاند که جایی نمانده است. کـیست که دانش را میخواهد تعلیم نماید؟ و کـیست که حکمت را بفهماند؟ آیا باز داشته‌گان از شیر و کشیده شدگان از پستانند؟ زیرا که فرمان بالای فرمان، فرمان بالای فرمان، قانون فوق قانون، قانون فوق قانون است. اینجا اندک و آنجا اندکی. پس با لب‌های مستهزئ و زبان بیگانه به این قوم خواهم گفت هنگامی که به ایشان میگفت که آرامگاه این است خسته‌شدگان را آرام بدهید و مرجع نیز این است. از اینکه از شنیدن ابا نمودند پس کلام خداوند به ایشان فرمان بالای فرمان، فرمان بالای فرمان و قانون فوق قانون، قانون فوق قانون است. اینجا اندک و آنجا اندک خواهد بود تا آنکه روانه شده به قفا بیفتند و منکسر شوند و به دام افتاده گرفتار گردند. پس ای مردمان مستهزئ که بر این قومی که در اورشلیمند مسلطید کلام خداوند را بشنوید از آنجایی که گـفتید که ما با مرگ هم‌عهد و به عالم غیب هم‌شرط شدیم. و سیلاب تجاوز کننده هنگامی که میگذرد، بر ما نخواهد رسید. اگرچه کذب را ملجأ خود گردانیده در دروغ مستوریم. بنابر این خداوند خدا چنین میفرماید که اینک من در صیون سنگی را به جهت بنیان میگذارم که سنگ مجرب زاویهدار پُر بهای به غایت محکم باشد که پناه آورنده به آن تعجیل نخواهد کرد و حکم را به ستاره و صدق را به مقیاس خواهم گذاشت. و تگرگ ملجأ کذب را خواهد روفت. و آب‌ها به جای مستور لبریز خواهد شد و عهد شما با مرگ
«* بشارات صفحه 33 *»
باطل شده و اعتقاد شما به عالم غیب نخواهد ایستاد. وقتی که سیل لبریز میگذرد از آن پایمال خواهید شد. حینی که بگذرد شما را گرفتار خواهد کرد زیرا که صباح صباح و هم روزان و شبان میگذرد به حدی که محض شنیدن خبرش اضطرابی خواهد بود که بستر از آن کوتاهتر است که احدی بر آن دراز تواند شد و لحاف از آن تنگتر است که مردی در آن ملفوف شود. به درستی که خداوند مثل در کوه پر اصیم خواهد برخاست و مانند در دره کبعون خشمناک خواهد شد تا آنکه کار خود کار غریبه خود را به‌جا آورده عمل خود عمل غریبه خود را به انجام رساند پس حال استهزاء ننمايید مبادا که قیدهای شما محکم شود زیرا که از جانب خداوند خدای لشکرها فناء متمم مقدری تمامی زمین را شنیدهام. گوش داده آواز مرا بشنوید متوجه شده کلامم را استماع نمايید» تا آخر فصل که بعضی از مثل‌ها را برای تنبیه ذکر میکند.
پس عرض میکنم که چه بسیار واضح است و ظاهر که چنین تگرگ‌ها و بادهای تند و سیلاب‌های روفنده که اشعیاه خبر داده در زمان هیچ‌یک از پیغمبران بنی‌اسرائیل اتفاق نیفتاده حتی در زمان عیسی اگرچه بعضی از نصاری به گمان خود خواستهاند که این انباءات را درباره عیسی جاری کنند ولکن هر عاقلی میفهمد و میداند که عیسی به ملایمت حرکت میکرد و امر به ملایمت میفرمود حتی آنکه میفرمود که نمیگویم که با دوستان و آشنایان خود دوستی کنید و بس، بلکه میگویم با دشمنان خود دوستی کنید چرا که عشارها هم با دوستان خود دوستی میکنند. و شما باید با دشمنان خود هم دوستی کنید تا فرقی در میان شما و عشارها باشد. ولکن امری که هولناک بود که به محض شنیدنش مضطرب میشدند به حدی که در بستر خود آرام نداشتند و لحافی که خود را به آن بپیچند میسر نبود از برای ایشان و همگی را پایمال کرد، امر پیغمبر آخرالزمان؟ص؟ بود که جمیع طوایف از آن ترسان بودند. به طوری
«* بشارات صفحه 34 *»
که همه را پایمال و ذلیل کرد به طوری که چون تاب مقاومت با او را در خود نمیدیدند ذلّت قبول جزیه را بر خود هموار کردند که اگر میتوانستند از دام او رهایی یابند البته ذلت جزیه دادن را بر خود هموار نمیکردند با آن حمیت و استکباری که داشتند پس جزیه را به گردن مجوس و یهود و نصاری گذارد با این شرط که حتی یعطوا الجزیة عن ید و هم صاغرون. که اگر به طور ذلت و خواری با دست خود جزیه نمیدادند از ایشان قبول نمیکردند و آنها را میکشتند. پس این است آن تگرگ‌ها و تندبادها و سیلاب‌های روفنده هولناک که اشعیاه فرموده که استهزاء به آن نکنید که مبادا به قید او گرفتار شوید. و مقصود از کارهای غریب و عمل‌های عجیب چه بسیار واضح است که احکام تورات نیست چرا که آنها از برای بنی‌اسرائیل غریب نبود. پس کارهای غریب را که باید به انجام رسانند، همان فرمان بالای فرمان، فرمان بالای فرمان و قانون فوق قانون، قانون فوق قانون است. که بعضی مقدم و بعضی مؤخر است و بسا آنکه بعضی ناسخ و بعضی منسوخ و بعضی محکم و بعضی متشابه و بعضی مجمل و بعضی مفصل و بعضی عام و بعضی خاص و امثال اینها است. به طوری که در تفاسیر قرآن در میان مسلمانان مضبوط است و در بنی‌اسرائیل به غیر از تورات کتابی آسمانی نیست. و از احدی از پیغمبران بنی‌اسرائیل فرمان بالای فرمان، فرمان بالای فرمان و قانون فوق قانون، قانون فوق قانون از خود ایشان نبود. و همگی تکمیل تورات را میکردند حتی آنکه عیسی گفت که من نیامدهام که یک حرف و یک همزه و یک نقطه از تورات را تغییر دهم بلکه آمدهام که آن را تکمیل کنم به این‌طور که گفتهاند زنا مکن، من میگویم که خیال زنا هم مکن چرا که در مکانی که آتش کنی سقف آن سیاه میشود. و اگر بعضی از نصاری بخواهند که این کارهای غریبه و عمل‌های غریبه را از برای عیسی اثبات کنند قول خود عیسی در نزد عاقل معتبرتر است از قول آنها، و خود او فرموده که یک حرف و یک همزه و یک نقطه را تغییر نمیدهم پس کلام او غریب
«* بشارات صفحه 35 *»
نخواهد بود. و کلام غریب کلام پیغمبر آخرالزمان؟ص؟ است به طوری که اشعیاه خبر داده اگرچه به یک بهانه‌ای یهود و نصاری بتوانند دست‌آویزی به دست آورند از برای انکار خود چنان‌که تفصیل بهانهها در مقدمه گذشت.
بشارات
در فصل چهل و دویم کتاب اشعیاه میگوید «اینک بنده من که او را تکیه می‌دهم، و برگزیده من که جانم از او راضی است، روح خود را بر او میافکنم تا از برای طوايف حکم را صادر سازد. فریاد نکرده و آواز خود را بلند ننموده آن را در کوچهها مسموع نخواهد کرد. نِـیِ شکافته شده را نخواهد شکست و فتیله بی‌نور را منطفی نخواهد ساخت تا حکم را به راستی صادر گرداند. غفلت نکرده تعجیل نخواهد نمود تا آنکه حکم را بر زمین قرار دهد و جزائر منتظر شریعتش باشند خداوند خدا خالق آسمان‌ها و گسترنده آنها آن که زمین و آنچه که از آن میروید پهن می‌سازد و نفس به قومی که در آن است و روح بر کسانی که در آن سالکند میدهد چنین میفرماید من که خداوندم تو را به صدق خواندم دست تو را گرفته تو را نگاه خواهم داشت و تو را به جای عهد قوم و نور طوایف خواهم داد تا آنکه چشمان کوران را گشوده، اسیران را از زندان و نشینندگان تاریکی را از حبس‌خانه بیرون آوری. خداوند منم اسم من همان است جلال خود را به غیر و ستایش خود را به بتان تراشیده شده نمیدهم. اینک واقعات نخستین به وجود آمدند و من حوادثات جدیدی که هنوز به عرصه ظهور نیامده‌اند بیان کرده مسموع شما میگردانم. ای هبوط کنندگان به دریا و مملوّیش و ای جزائر و ساکنان آنها، به خداوند سرود جدید و ستایش وی را از اقصای زمین بسرايید. بیابان و شهرهایش و قریه‌های مسکون «قیدار» آواز خود را بلند سازند و متمکنان در صخره ترنم نموده از سر کوه‌ها گلبانگ زنند وصف عظمت به خداوند نموده حمد او را در جزائر آشکار
«* بشارات صفحه 36 *»
نمایند. خداوند مثل صاحب شجاعت بیرون میآید و مانند مرد جنگی غیرت خود را به حرکت آورده خروش نموده نعره خواهد زد و بر دشمنان خود غالب خواهد شد. مدتی ساکت و خاموش بوده خود را ضبط کردم. اکنون مثل زن زاینده فریاد میکنم و یک‌باره دمزده نفس میکشم کوه‌ها و کريوه‌ها([3]) را خراب کرده همگی گیاه‌ها را خشک میسازم و نهرها را به جزائر مبدل کرده برکه‌ها را خشک میگردانم کوران را به راهی که عارف نیستند رهبری نموده، ایشان را به طریقی که بی‌خبرند هدایت خواهم کرد. در حضور ایشان ظلمت را به نور و کجیها را به راستیها مبدل خواهم ساخت از برای ایشان این چیزها را عمل نموده ایشان را ترک نخواهم نمود. کسانی که به اصنام تراشیده شده اعتماد نموده و به ریخته شدهها میگویند که خدایان ما شمایید، به عقب برگشته بسیار شرمسار خواهند گردید. ای کران بشنوید و ای کوران به قصد دیدن بنگرید به غیر از بنده من کور کیست و مثل رسول من که ارسال نمودم کر کیست و مثل کامل شده نابینا و مانند بنده خداوند کور کیست چیزهای بسیار میبینی اما توجه نمینمایی و آن که گوش‌های خود را باز مینماید لکن مستمع نمیشود خداوند از صداقت او ملتذ است که شریعت را عظیم و عزیز گردانیده است اما این قوم یغما و غارت شده تمامی ایشان در مغارهها در دامند و در حبس‌خانه‌ها مخفیند. یغما شدند و رهاننده‌ای نیست غارت شدند و گوینده‌ای نیست که ردّ نمايد. در میان شما کیست که به این گوش بدهد و توجه نموده از برای حوادث آینده بشنود. کیست که یعقوب را به تاراج و اسرائیل را به یغما تفویض نموده است آیا خداوند نبود که به او گناهکار شدیم چون‌که به راههایش نخواستند که رفتار نمایند، و شریعتش را اطاعت ننمودند. بنابر این شدت قهر خود و حدّت جنگ را بر او ریخته است بلکه او را از
«* بشارات صفحه 37 *»
گرداگرد مشتعل میگرداند، اما نمیداند و او را میسوزاند اما قلب خود را مشغول نمیسازد.» تمام شد این فصل و حجت الهی را بر جمیع طوايف تمام کرد.
پس عرض میکنم که چه بسیار واضح و ظاهر است به طوری که هر عاقلی میفهمد که شریعتی را که جمیع روی زمین و جزائر منتظر آن باید باشند، شریعت موسی؟ع؟ و تورات او نیست چرا که شریعت موسی در میان بنی‌اسرائیل بود و انتظاری از برای آن نداشتند پس چه بسیار ظاهر است که شریعتی را که انتظار آن را داشتند شریعت تازه و جدیدی بود که دخلی به شریعت موسی نداشت و چه بسیار ظاهر است که احدی از پیغمبران بنی‌اسرائیل شریعتی به غیر از تورات و شریعت موسی نداشتند حتی آنکه عیسی هم شریعتی به غیر از تورات نداشت چنان‌که خود او در انجیل خود گفت که من نیامدهام که یک حرف و یک همزه و یک نقطه از شریعت را تغییر دهم بلکه آمدهام که تکمیل کنم شریعت را مثل اینکه در شریعت است که زنا مکن، پس من تکمیل میکنم و میگویم خیال زنا هم مکن چرا که در مکانی که آتش بسوزانند سقف آن سیاه میشود. پس در صورتی که عیسی هم به شریعت موسی عمل میکرد و شریعت موسی در میان بود و انتظار از برای آن نبود شریعتی را که باید منتظر آن باشند شریعتی باید باشد که در زمان پیغمبران بنی‌اسرائیل در میان ایشان نباشد ولکن باید منتظر آن باشند. چنان‌که اشعیاه تصریح کرده و گفته واقعات نخستین به وجود آمدند و من حوادثات جدیدی که هنوز به عرصه ظهور نیامده‌اند بیان کرده مسموع شما میگردانم و از اینکه میگوید «ای هبوط کننده به دریا و مملویش و ای جزائر و ساکنانش به خداوند سرود جدید و ستایش وی را از اقصای زمین بسرايید بیابان و شهرهایش و قریه‌های مسکون “قیدار” آواز خود بلند سازند» معلوم میشود که این بشارات را اختصاص است به اولاد قیدار که از نسل اسماعیلند که پیغمبر آخرالزمان موعود که انتظار
«* بشارات صفحه 38 *»
شریعت او را داشتند از اولاد اسماعیل و قیدار بود و عیسی از دودمان قیدار نبود و از بنی‌اسرائیل بود. پس بعضی از نصاری اگر بخواهند این انباءات را درباره عیسی جاری کنند و انکار از پیغمبری که از دودمان قیدار بود کنند شرمسار خواهند شد چرا که عیسی شریعت جدیدی نداشت به تصریح خود او. و شخص عاقل تصریح خود او را نمیگذارد که گوش به تأویلات واهیه بعضی از نصاری دهد چرا که عیسی حق واقع را بهتر از نصاری میدانست و بیان میکرد و مانند بعضی نبود که بخواهند به بهانه‌ای انکار کنند حق را. و بسی ظاهر است که عیسی به ملایمت دعوت میکرد و مانند مرد جنگی نبود و جهادی نکرد و امری به جهاد نفرمود. پس آن که باید منتظر شریعت جدید او باشند چنان‌که اشعیاه خبر داده که «خداوند مثل صاحب شجاعت بیرون میآید و مانند مرد جنگی غیرت خود را به حرکت آورده خروش نموده نعره خواهد زد و بر دشمنان غالب خواهد شد» غیر از عیسی خواهد بود که شریعت جدید او مخصوص به بنی‌اسرائیل نیست بلکه شریعت جدید او از برای جمیع اهل روزگار است که جمیع اهل برّ و بحر، و جمیع شهرها و قریهها و جزائر خواهد بود که کوران و گمراهان را هدایت به شریعت جدید خود میکند، اگرچه کسانی که غرضی و مرضی در دل دارند انکار کنند. چنان‌که اشعیاه خبر از حال ایشان داده و گفته «ای کران بشنوید و ای کوران به قصد دیدن بنگرید به غیر از بنده من کور کیست و مثل رسول من که ارسال نمودم کر کیست؟ و مثل کامل شده نابینا و مانند بنده خداوند کور کیست؟ چیزهای بسیار میبینی اما توجه نمینمایی و آن که گوش‌های خود را باز مینماید لکن مستمع نمیشود».
پس عرض میکنم که این انباءات از حالت یهود و نصاری است که به حسب ظاهر بزرگ و کامل و رسول و مأمور به تبلیغ رسالتند به سوی مردم، و چیزهای بسیار را میبینند چنان‌که این انباءات را میبینند ولکن توجه نمیکنند چنان‌که توجه
«* بشارات صفحه 39 *»
نکردهاند که گویا ندیدهاند و گوش‌های خود را باز کردهاند ولکن مستمع نشدهاند که گویا نشنیدهاند پس ایشان کوران و کران هستند چنان‌که اشعیاه خبر داده و اما کسانی که دیدند و تصدیق کردند و شنیدند و قبول کردند و مستمع شدند، خداوند از ایشان راضی و خشنود است چنان‌که اشعیاه تصریح کرده که خداوند از صداقت او ملتذ است که شریعت را عظیم و عزیز گردانیده است. نه از کسانی که اعتنائی به آن ندارند و مانند کران و کورانند که گویا ندیده و نشنیدهاند. پس ایشان قومی خواهند بود که یغما و غارت شده، تمامی ایشان در مغارهها در دامند و در حبس‌خانه‌ها مخفیند یغما شدند و رهاننده‌ای نیست غارت شدند و گوینده‌ای نیست که رد نمايد. پس اشعیاه تصریح میکند که باید دید و تصدیق کرد و باید شنید و قبول کرد. پس میگوید که در میان شما کیست که به این گوش بدهد و توجه نموده از برای حوادث آینده بشنود و تصریح کرده، و خبر کرده گمراهان و کوران و کران را، و گفته کیست که یعقوب را به تاراج و اسرائیل را به یغما تفویض نموده است؟ آیا خداوند نبود که به او گناهکار شدیم چون‌که به راههایش نخواستند که رفتار کنند و شریعتش را اطاعت ننمودند یعنی به شریعت جدید و راه‌های تازه. پس تصریح کرده که بنابر این شدت قهر خود و حدّت جنگ را بر او ریخته است تا آخر.
و بسی واضح و ظاهر و لایح است که عیسی جنگی نکرد و مردم را مأمور به جنگ و جهاد نکرد و کسی که مانند مرد جنگی و شجاع بود و جنگید و غالب شد و جزیه ذلّت و صغار را به گردن یهود و نصاری و مجوس گذارد از جانب خداوند عالم جل‌شأنه، محمد بن عبداللّه؟ص؟ بود که از نسل قیدار بود و از بنی‌اسرائیل نبود که باید به تورات و واقعات نخستین رفتار کند. در زمان‌های گذشته که شریعت جدید را خداوند اظهار نکرده بود، ولکن بعد از اظهار او و تخلف یهود و نصاری بنی‌اسرائیل را گرفتار فرمود.
«* بشارات صفحه 40 *»
بشارات
در آیه هجدهم فصل چهل و سیم کتاب اشعیاه میگوید «واقعات اولین را به یاد نیاورده به حوادث قدیم توجه ننمایید اینک من حادثه جدیدی را به‌جا میآورم و فی الحال به ظهور میآید آیا شما آن را نخواهید دانست به درستی که راه را در بیابان و نهرها را در صحرا خواهم گذاشت حیوانات صحرا شغال و بچگان شترمرغ مرا عزیز خواهند ساخت چون‌که آب را در بیابان و نهرها را در صحرا از برای نوشانیدن قومم و برگزیدگانم دادم این است قومی که از برای خود آفریدم تا آنکه حمد مرا آشکار سازند اما ای یعقوب مرا استدعاء نکردی بلکه از من ای اسرائیل به تنگ آمدی» تا آخر فصل که بیان معصیتهای بنی‌اسرائیل را میکند.
پس عرض میکنم که هر عاقلی که رجوع کند به این انباءات میفهمد که این انباءات صریح است که واقعات اولین و حوادث قدیمه را نباید به یاد آورد و نباید ذکر کرد و نباید توجه به آنها کرد. چرا که میگوید اینک من حادثه جدیدی را به‌جا میآورم و بسی واضح است که پیغمبران بنی‌اسرائیل جمیعاً واقعات و حادثات قدیمه را بیان میکردند و جمیعاً به واقعات اولین دعوت میکردند و تکمیل تورات و شرح آن را مینمودند حتی آنکه صریح قول عیسی است که فرمود من نیامدهام که یک حرف و یک همزه و یک نقطه از تورات را تغییر دهم بلکه آمدهام که آن را تکمیل کنم مثل آنکه گفتهاند زنا مکن من میگویم که خیال زنا هم مکن چرا که در مکانی که آتش میکنی دود آن، سقف آن مکان را سیاه میکند.
پس هر عاقلی میفهمد که این انباءات صریح است که حوادث جدیده را از غیر بنی‌اسرائیل جاری میکند، چرا که به طور صریح گفته اما ای یعقوب مرا استدعاء نکردی بلکه از من ای اسرائیل به تنگ آمدی. پس عرض میکنم که هر عاقلی که نظر کند به این انباءات که میگوید «چون که آب را در بیابان و نهرها را در صحرا از برای
«* بشارات صفحه 41 *»
نوشانیدن قومم و برگزیدگانم دادم این است قومی که از برای خود آفریدم تا آنکه حمد مرا آشکار سازند» میفهمد که قوم خداوند و برگزیدگان او غیر از بنی‌اسرائیل است. چرا که به ایشان توبیخ و سرزنش میکند و میگوید حیوانات و شغال و بچگان شترمرغ مرا عزیز خواهند ساخت و بنی‌اسرائیل مرا معصیت میکنند چنان‌که به طور صریح میگوید «اما ای یعقوب مرا استدعاء نکردی بلکه از من ای اسرائیل به تنگ آمدی از برای من برههای قربانی‌های سوختنی خود را نیاوردی» تا آخر توبیخ‌ها. پس معلوم است که قوم خداوند و برگزیدگان او کسانی هستند که حمد خداوند را آشکار میکنند و معصیت او را نمیکنند و حادثات جدیده را ایشان حفظ میکنند و حمد الهی را به‌جا میآورند و این انباءات که فرموده «واقعات اولین را به یاد نیاورده، به حوادث قدیم توجه ننمایید» صریح است در اینکه چون حوادث جدیده به ظهور آمد، حوادث قدیمه باید منسوخ شود و ذکر آن و توجه به آن متروک گردد. و صریح است در اینکه بنی‌اسرائیل هم مأمورند که ترک کنند حوادث قدیمه را مانند سایر اهل بحر و برّ و جزائر. و مأمورند که به حوادث و واقعات جدیده ایمان بیاورند و به آنها عمل کنند ولکن لاتغنی الآیات و الانباءات و النذر الذی کالاشعیاه عن قوم لایؤمنون.
بشارات
در آیه ششم به بعد از فصل چهل و چهارم کتاب اشعیاه میگوید «خداوند پادشاه اسرائیل و رهانندهاش خداوند لشکرها چنین میفرماید که منم اول و منم آخر و غیر از من خدایی نیست و مثل من کیست که آن را آشکار و بیان خواهد کرد و این را از زمانی که خلق قدیم را برقرار نمودم از برایم آراسته نماید و کیانند که از برای ایشان آینده و واقع شدنی را اعلام نمایند. مترسید و هراسان نشوید آیا از ابتداء تو را مخبر ساخته اعلام ننمودم و شما گواهان منید آیا غیر از من خدایی هست به تحقیق خدایی نیست».
«* بشارات صفحه 42 *»
پس عرض میکنم که چه بسیار واضح است از برای کسیکه به این انباءات رجوع نماید که خداوند عالم جل‌شأنه اصراری دارد که واقعات آینده را مردم بدانند و بسی واضح است که واقعات آیندهای که محل تکلیف خلق نیست خداوند عالم جل‌شأنه چندان اصراری در انباء نمی‌کند پس چیزی را که دانستن آن از برای خلق نجات است و ندانستن آن هلاکت و گمراهی است خداوند عالم جل‌شأنه اعتناء فرموده اعلام میکند. لیهلک من هلک عن بینة و یحیی من حیّ عن بینة.
و سنت خداوندی بر اتمام حجت خود جاری شده چنان‌که میفرماید «مثل من کیست که آن را آشکار و بیان خواهد کرد و این را از زمانی که خلق قدیم را برقرار نمودم از برایم آراسته نماید و کیانند که از برای ایشان آینده و واقع شدنی را اعلام نمایند». پس عرض میکنم که از اینکه فرموده «و مثل من کیست که آن را آشکار و بیان خواهد کرد»، هر عاقلی میفهمد که مراد الهی این است که چنان‌که من آن مطلب آینده را آشکار کردهام، کیست که او هم آن را آشکار کند. پس معلوم میشود که از پیغمبران حقیقی خود خواسته که واقعات آینده را آشکار کنند. و از اینکه فرموده «این را از زمانی که خلق قدیم را برقرار نمودم از برایم آراسته نماید». پس عرض میکنم که مراد الهی آن است که چنان‌که من در خلق قدیم برقرار نمودم، کیست که آن را آراسته نماید از برای من یعنی از برای اینکه من قرار دادهام او هم آراسته نماید. و مراد الهی از خلق قدیم تورات است که در آن واقعات آینده را برقرار نموده که پیغمبری مانند موسی از برادران بنی‌اسرائیل مبعوث خواهم کرد. و از اینکه فرموده که «کیانند که از برای ایشان آینده و واقع شدنی اعلام نمایند» بسی واضح است که از جمعی خواسته که از برای مردم آینده و واقع شدنی را اعلام نمایند، که مبعوثی و آیندهای مانند موسی خواهد آمد که چون جمع بسیار امری را اعلام نمودند البته آن امر واضحتر خواهد شد و حجت الهی واضحتر و تمامتر خواهد بود. و از اینکه فرموده
«* بشارات صفحه 43 *»
«مترسید و هراسان نشوید» معلوم میشود که در زمان سابق پیغمبران بنی‌اسرائیل میترسیدند که بعضی از چیزهایی را که میدانستند اظهار کنند از این جهت خداوند جل شأنه به ایشان فرمود مترسید و هراسان مباشید زیرا که خدا حافظ و ناصر شما خواهد بود. و از اینکه فرموده «آیا از ابتداء تو را مخبر ساخته اعلام ننمودم و شما گواهان منید» مراد الهی این است آیا از ابتداء در تورات اعلام ننمودم که پیغمبری مانند موسی از برادران بنی‌اسرائیل مبعوث خواهم کرد و شما گواهان منید و مطلعید که در ابتداء در تورات خبر از مبعوث شدن پیغمبری مانند موسی صاحب شریعت دادهام. و از اینکه فرموده «آیا غیر از من خدایی هست به تحقیق خدایی نیست» مراد الهی این است که آیا غیر از من خدایی هست که شما از او بترسید و از آینده مبعوث خبر ندهید به تحقیق که خدایی به غیر از او نیست پس نباید شما بترسید و امر واقع‌شدنی را مخفی بدارید. باری در کتاب اشعیاه در بسیاری از فصول انباءاتی از آمدن پیغمبر آخرالزمان؟ص؟ موجود است ولکن چون این انباء صریحتر بود به همین اکتفاء شد. و در کتاب «احقاق‌الحق» بیش از این نقل کردهام.
بشارات
در فصل یازدهم در آیه چهلم کتاب دانیال میگوید «و در زمان آخرین ملک جنوب بر او هجوم خواهد آورد و ملک شما با عراده‌ها و سواران و کشتی‌های بسیار مانند گردباد بر او خواهد آمد و به ولایت‌ها داخل شده سیلآسا خواهد گذشت و بر زمین زیبایی داخل شده بسیاری خواهند افتاد اما اینان که اِدوم و مُوآب و رؤسای پسران عَمّونند از دستش رهایی خواهند یافت و دست خود را بر ولایات دراز کرده زمین مصر فارغ نخواهد شد و به خزانه‌های طلا و نقره و همگی مرغوبات مصر مسلط شده لوبیّان و حبشیان او را تابع خواهند گردید و از اینکه اخبار از مشرق و شمال او را مشوش خواهد ساخت لهذا به حدّت عظیم جهت استیصال و اخترام
«* بشارات صفحه 44 *»
نمودن بسیاری بیرون خواهد آمد و شادروان قصر خود را در میان دریا و کوه مقدس زیبا برپا خواهد داشت اما به انجامش رسیده یاریکنندهای وی را نخواهد بود».
و در فصل دوازدهم کتاب دانیال میگوید «در آن وقت سرور بزرگ میکائیلی که از جانب پسران قومت قائم است خواهد ایستاد و زمان تنگنایی که از بودن طوایف تا به این زمان نبوده است واقع خواهد شد و در آن زمان قوم تو هر کسی که در کتاب مکتوب یافت شده است نجات خواهد یافت و از خوابندگان در خاک زمین، بسیاری بیدار خواهند شد بعضی جهت حیات ابدی و بعضی از برای شرمساری و حقارت ابدی و دانشمندان مثل ضیای سپهر و کسانی که بسیاری به راه صداقت رهبری نمایند مانند کواکب تا ابدالاباد درخشان خواهند بود. اما تو ای دانیال کلمات را مخفی کن و کتاب را تا به زمان انجام کار مختوم ساز حینی که بسیاری گردش کرده علم زیاد گردد. آن‌گاه من دانیال نگریستم و اینک دو شخص دیگر یکی به این طرف نهر و دیگری به آن طرف نهر ایستادند و یکی به مردِ ملبس شده به کتان که بالای آب‌های نهر می‌ایستاد گفت که انجام این عجایبات تا به چند میکشد؟ و آن مرد ملبس به کتان را که بالای آب‌های نهر می‌ایستاد، شنیدم در حالتی که دست راست و دست چپ خود را به سوی آسمان بلند کرده به حی ابدی سوگند یاد نمود که برای یک زمان و زمان‌ها و نیمزمان خواهد کشید و به محض تمام شدن پراکندگی قوت قوم مقدس همگی این حوادث به انجام خواهد رسید و من شنیدم اما درک نکردم و گفتم ای آقایم آخر این حوادث چگونه خواهد شد؟ او گفت که ای دانیال راه خود پیش گیر زیرا که این کلمات تا زمان آخرین مخفی و مختومند بسیاری پاک و سفید و قال([4]) گذاشته خواهند شد و از اینکه شریران شریرانه رفتار خواهند نمود لهذا هیچ یک از شریران
«* بشارات صفحه 45 *»
درک نخواهد نمود اما دانشمندان فهم خواهند کرد و زمان رفع شدن قربانی دائمی و نصب شدن مکروهات مخربی یک‌هزار و دویست و نود روز خواهد بود خوشا حال کسی که انتظار کشیده به روزهای یک‌هزار و سیصد و سی و پنج برسد اما تو تا به انجام کار راه خود را پیشگیر زیرا که به استراحت گذران نموده در انجام آن روزها در منصب خود خواهی ایستاد» تمام شد فصل آخر کتاب دانیال از اول تا به آخر.
پس عرض میکنم که اگر چه دانیال در بسیاری از مواضع کتاب خود خبر داده به اینکه وقایع آینده خواهد آمد و احکام تورات برچیده خواهد شد و بیش از هفتاد هفته باقی نخواهد بود ولکن چون در این فصل و فصل سابق بر این تصریحاتی چند بود که فی الواقع محتاج به توضیح و تفسیر نیست اکتفاء به ذکر آن شد و چه بسیار واضح و ظاهر است از برای هر عاقلی که تورات و احکام آن در میان بنی‌اسرائیل بود و انتظاری از برای آن نبود و خود دانیال هم به آن عمل مینمود پس آن سرور میکائیلی که خواهد ایستاد از برای وقایع و شرایع آینده خواهد بود که انتظار آن را داشتند که تا یک زمان و زمان‌ها و نیم زمان بعد ظاهر شود، یا تا یک‌هزار و سیصد و سی و پنج ظاهر شود و دور نیست که مقصود از یک زمان هم یک هزار باشد و مقصود از زمان‌ها هم سیصد باشد و مقصود از نیم زمان همان سی و پنج باشد که قریب به نیم‌صد است و چون دانیال خواسته مخفی بدارد چنان‌که مأمور بود به رمز گفته.
باری و از اینکه گفته «تا ابدالاباد درخشان خواهند بود» چه بسیار واضح و ظاهر است از برای هر عاقلی که احکام تورات و مکملین آن مقصود نیست چرا که انتظاری از برای بنی‌اسرائیل نبود و به تصریح دانیال که یکی از مکملین تورات است بیش از هفتاد هفته باقی نیست و منقطع خواهد شد پس تا ابدالاباد باقی نخواهد بود و بسا آنکه نصاری این انباء را از برای عیسی قرار دهند ولکن شخص عاقل تصریح خود
«* بشارات صفحه 46 *»
عیسی را نمیگذارد که اعتناء نکند که فرموده من نیامدهام که یک حرف و یک همزه و یک نقطه از تورات را تغییر دهم ولکن آمدهام که آن را تکمیل کنم و خود عیسی طریق تکمیل خود را هم تصریح کرده و فرموده که گفتهاند زنا مکن، من میگویم که خیال زنا هم مکن چرا که در مکانی که آتش افروختی سقف آن مکان سیاه خواهد شد از دود آتش. پس شخص عاقل البته تصدیق میکند عیسای معصوم را و اعتنائی به سخن کسانی که از روی هوای نفس خود شریرانه رفتار میکنند نمی‌کند و بر خلاف تصریح خودِ معصوم چیزی نمیگوید. و حالت اهل روزگار را هم دانیال خبر داده و فرموده «گفتم که ای آقایم آخر این حوادث چگونه خواهد شد؟ او گفت که ای دانیال راه خود پیش گیر زیرا که این کلمات تا زمان آخرین مخفی و مختومند بسیاری پاک و سفید و قال گذاشته خواهند شد و از اینکه شریران شریرانه رفتار خواهند نمود لهذا هیچ‌یک از شریران درک نخواهند نمود اما دانشمندان فهم خواهند کرد».
بشارات
در فصل نهم از آیه پنجم به بعد از کتاب هوشع میگوید «مه تعسو لیوم موعد و لیوم حک ادونای کی هنيه هالخو میشود میصریم تقیصم موف بقیرم محمد لکیثام قیموش ییراشم حوح باهالهم باؤیم هپقوداه باؤیم هشیلوم یدعو ییسرائیل اویل هنابی مشوکاع ایش هاروح علروب عوغنا ورباه مسطماه صوفه افرییم عیم الوهای نابییح یاقوش عل کال دراخایو مسطماه ببیت الوهایو هعمیقوا شیحمطو کیم هکیبعاه ییزکور عونام ییفقود هطوتام» تا آنکه در آیه شانزدهم میگوید «وهمتی محمدی بیطنام».
پس عرض میکنم که کلمات عبریه را در این انباء نقل کردم تا صاحبان شعور و طالبان حق بدانند که هوشع تصریح کرده به اسم سامی محمد؟ص؟ نه آنکه کلمه‌ای
«* بشارات صفحه 47 *»
گفته باشد که معنی آن محمد باشد اگرچه یهود و نصاری همین اسم صریح را به خانه آرزومندی و مرغوبات معنی کرده باشند از برای آنکه بهانه‌ای داشته باشند در بی‌ایمانی خودشان چنان‌که نوع این مطلب که بهانه‌جویی باشد در مقدمه این رساله گذشت. پس حال ترجمه این انباءات را به فارسی عرض میکنم تا فارسیان با بصیرت باشند چنان‌که میرزا محمد رضای جدید الاسلام و بعضی از سایر علمای اعلام ترجمه کردهاند و آن این است که هوشع میگوید:
در روز عید معینی و در روزهای اعیاد خداوند چه خواهید کرد زیرا که اینک به جهت خرابی میروند، مصرْ ایشان را جمع نموده طایفه موف ایشان را در قبر خواهند گذارد «محمد لکیثام» یعنی محمد؟ص؟ از برای نقره ایشان است یعنی جزیه را از برای ایشان قرار میدهد که به ذلت و خواری به دست خود نقره خود را بدهند چنان‌که فرموده در قرآن حتی یعطوا الجزیة عن ید و هم صاغرون. علف گزنه وارث آنها خواهد شد و در چادرهای ایشان خارهای مغیلان خواهد رویید، یعنی قرار و آرام از ایشان قطع خواهد شد، که جان ایشان در سختی و عذاب باشد مانند کسی که علف گزنه بر بدن او ریخته باشند که آرام از او قطع میشود. و در هر مکانی که پا میگذارد خار مغیلان به پای او فرو میرود روزهای بازخواست خواهد آمد بنی‌اسرائیل به این آگاه خواهند شد چون‌که پیغمبر به خاک افتاده صاحب روح راستی خواهد آمد به سبب کثرت عصیان و عداوت با تو یعنی با پیغمبر مجنون شدند طایفه افریم به دیگران سوای خدای من نگران است و پیغمبر در تمامی راه‌ها برای آن طایفه حکم دام صیاد دارد. یعنی چنان‌که صید خلاصی از دام صیاد ندارد بنی‌اسرائیل هم از حکم آن پیغمبر خلاصی نخواهند داشت که در میان جهاد و قتل و کشته‌شدن و میان جزیه‌دادن به ذلت گرفتار خواهند بود در خانه خدایش مورث بغض. یعنی در خانه خدای آن پیغمبر که مکه معظمه باشد یا در خانه خدای بنی‌اسرائیل که بیت‌المقدس باشد مورث بغض
«* بشارات صفحه 48 *»
آن پیغمبر خواهند بود فساد خود را مثل روزهای «کیبعاه» عمیق گردانیدند یعنی بنی‌اسرائیل فسادشان در زمان آن پیغمبر مثل فسادشان در روزهای «کیبعاه» عمیق خواهد بود و کیفیت فساد بنی‌اسرائیل در روزهای «کیبعاه» در میان ایشان مشهور و معروف است. بنا بر این یعنی بنابر فساد این و بغض بنی‌اسرائیل عصیان ایشان را به خاطر آورده انتقام گناه ایشان را خواهد کشید یعنی آن پیغمبر گناه بنی‌اسرائیل را به خاطر آورده انتقام از ایشان خواهد کشید.
و در آخر این فصل میگوید «که میکشم آن طفلی را که در شکم‌های مادران باشد اگر بخواهند که اسمش را محمد بگذارند به طمع آنکه او محمد موعود باشد به جهت افتخار خود».
پس عرض میکنم که چه بسیار واضح است و ظاهر از برای هر عاقلی که پیغمبری که حکم او مانند دام صیاد است که خلاصی از آن نیست مکان نقره و خانه آرزومندی و مرغوبات نیست بلکه شخصی است که هوشع انباء کرده که خواهد آمد و انتقام خواهد کشید و یهود و نصاری خود را در نزد عقلای روزگار رسوا کردهاند که محمد را به خانه آرزومندی و مرغوبات معنی کردهاند.
چرا که هر عاقلی میفهمد که خانه آرزومندی و مرغوبات معنی ندارد که انتقام بکشند و معنی ندارد که هوشع بترساند مردم را از خانه آرزومندی و مرغوبات.
و هر عاقلی میفهمد که روز عید معینی و روزهای عیدهای خداوندی که هوشع گفته چه خواهید کرد در آن روزها و آن عیدها، روزهایی است که خداوند عالم جل‌شأنه آنها را برگزیده و تبریک کرده به جهت اظهار امر عظیمی از جانب خود که آن امر، محبوب او بوده و مؤمنان به او باید آن امر را محبوب خود دانند و کسانی را که از اظهار آن امر محبوب الهی ترسانیدهاند که چه خواهید کرد، هر عاقلی میفهمد که اظهار آن امر محبوب الهی از برای کسانی که آنها را ترسانیدهاند ضرر دارد پس آنها از آن
«* بشارات صفحه 49 *»
امر هراسان و ترسان خواهند بود پس معلوم میشود که آنها مؤمنان به خدا نیستند. و آن روزهای عید الهی روزهای عزای آنها خواهد بود نه روزهای عید آنها.
و هر عاقلی میفهمد که آن روزها، روزهای عید مؤمنان است که در آنها مشغول به امری میشوند که خدا ایشان را به آن امر کرده.
و هر عاقلی میفهمد که شغل ایشان در آن روزها انتقام کشیدن از بنی‌اسرائیل خواهد بود، که خدا را به غضب آوردهاند تا آنکه او پیغمبری را مانند صیاد میفرستد که بنی‌اسرائیل خلاصی از دام او نخواهند داشت، که در میان کشته‌شدن یا جزیه‌دادن به ذلت و خواری گرفتار خواهند بود.
پس هر عاقلی میفهمد که خانه آرزومندی مانند دام صیاد نیست و هر عاقلی میفهمد که دام صیاد همان حکم پیغمبریست که به کلمه «نابی» تصریح کرده که در عربی «نبی» میگویند و در عبری نابی میگویند و این نابی همان محمدی است که ممیزی میکند و هر کس را که باید بکشد میکشد و از هر کس باید جزیه بگیرد میگیرد. و از برای همین ممیزی آمده که انتقام الهی را از بنی‌اسرائیل بکشد، و آنها را در میان کشته شدن و جزیه دادن به ذلت و خواری گرفتار کند. و از همین مطلب است که کلمات «هنابی مشوکاع ایش هاروح» هم از برای مذمت آن پیغمبر که «هنابی» گفته نیست بلکه از حال او خبر داده که در وقت تجلی انوار وحی الهی میافتد بر زمین مانند آنکه موسی به زمین افتاد در وقت تجلی. و خدا خبر داده که خرّ موسی صعقا یعنی افتاد موسی به حالت غشی و هر عاقلی اگر فکر کند میفهمد که کلمه «هاروح» هم به معنی این است که صاحب روح راستی و روح‌القدس است، نه روح جنی که مجنون شود چرا که شخص مجنون نمیتواند انتقام بکشد. و بسی معلوم است که خداوند عالم جل‌شأنه نمیترساند بنی‌اسرائیل را از شخص مجنونی و چه بسیار واضح است که البته جماعت بسیاری مانند بنی‌اسرائیل از یک مجنونی
«* بشارات صفحه 50 *»
نمیترسند و به آسانی میتوانند او را بگیرند و کُنْد و زنجیر به پای او بگذارند یا او را بکشند و از فساد او ایمن شوند ولکن آن پیغمبری که مانند موسی در نزد تجلی به زمین میافتد و غشی میکند، صاحب روح راستی و روح‌القدس است که حکم او حکم دام صیاد است که از آن حکم خلاصی از برای بنی‌اسرائیل نیست. و در میان کشته‌شدن و جزیه‌دادن گرفتار خواهند بود و در واقع کسانی که به او ایمان نمی‌آورند مجنونند و از این جهت هوشع گفته به سبب کثرت عصیان و بسیاری بغض تو مجنون گردیدند چرا که شخص عاقل چون دید که پیش از آمدن پیغمبری، پیغمبری مانند هوشع خبر داد که خواهد آمد، که حکم او حکم دام صیاد است که خلاصی از آن نیست و از برای کشتن و جزیه گرفتن است. و از برای «کیثام» یعنی از برای نقره شما است، و بر طبق انباء دیدند که آمد آن پیغمبر موعود البته تصدیق او را خواهد کرد و کسانی که تصدیق او را نکردند البته از روی عقل نبود، پس مجنون شدند.
بشارات
در فصل اول کتاب یوئیل در آیه سیوم میگوید «و شما به پسران خود این را حکایت کنید و پسران شما به پسران خودشان و پسران ایشان به نسل آخرین حکایت کنند» تا آنکه در آیه ششم میگوید «زیرا که امت عظیم و بیشمار که دندان‌های ایشان مثل دندان‌های شیر و دندان‌های طاحونه، شیر ماده‌ایست به زمین بر میآید تاکستان مرا ویران و درخت انجیر مرا منکسر و بالکل برهنه نموده میاندازند که شاخه‌هایش سفید گردیدند ناله کن مانند دختری که به سبب شوهر جوانش ملبّس به پلاس است» تا آنکه در آیه پانزدهم میگوید «دریغ به آن روز چون‌که روز خداوند نزدیک است و مثل حادثه مهلک از خدای قدیر خواهد آمد» و در فصل دويم از اول تا چند آیه بعد میگوید «کرنا را در صیون بنوازید و در کوه مقدس من نعره زنید تمامی ساکنان زمین بلرزند زیرا که روز خداوند میآید بلکه نزدیک
«* بشارات صفحه 51 *»
است روز تیره و تار و روز ابر و چمدار، مانند انتشار طلوع فجر بر کوه‌ها امت عظیم و قوی که مانند آن از ازل نشده بود و بعد از آن بار دیگر تا به سال‌های دور به دور نخواهد بود در پیشاپیش او آتش میسوزد و در عقبش شعله ملتهب است. و در پیشاپیشش زمین مثل باغ عدن است و در عقبش بیابان ویران است و از آن رها شونده‌ای نخواهد بود نمایشش مثل نمایش اسبان است و چنانی که فارِسان چنین میدوند مانند صدای عراده‌ها بر سر کوه‌ها جست و خیز مینمایند و مثل زبانه آتش که کاهبن را میسوزد و شبیه به قوم عظیم مهیا شده به جنگ صدا میکنند پیش روی ایشان اقوام میلرزند و تمامی روها سیاه میگردند مانند پهلوانان میدوند و مثل مردمان جنگی به حصارها برمیآیند و میروند هر کس در راهش و از صفهای خودشان انحراف نمیورزند و به یکدیگر بر نمیخورند هر کس به سمت خودش راهی است و حین افتادن بر مِزراق([5]) مجروح نمیگردند و در شهر گردش مینمایند و در حصارها میدوند و به خانهها بر میآیند و مانند دزد از پنجرهها در میآیند پیش روی ایشان زمین میلرزد و آسمان‌ها مرتعش میگردند آفتاب و ماه تار میگردند و ستاره‌ها ضیای خود را بر میدارند و خداوند آوازش را در پیش لشکرش بر میآورد زیرا که لشکرش بسیار عظیم و بزرگ است و به‌جا آورنده کلامش عظیم است از اینکه روز خداوند عظیم و بسیار مهیب است. پس کیست که متحمل آن تواند بود؟» تا اینکه در آیه بیست و هشتم میگوید «و بعد از آن واقع میشود که روح خود را بر تمامی بشر خواهم ریخت و پسران و دختران شما نبوت خواهند کرد، کهن‌سالان شما خواب‌ها خواهند دید و جوانان شما رؤیاها را رؤیت خواهند کرد. و نیز در آن ایام روح خود را بر بندگان و کنیزان خواهم ریخت و علامات خود را از خون و آتش و ستون‌های دود در آسمان‌ها و زمین نمایان خواهم گردانید و آفتاب به
«* بشارات صفحه 52 *»
ظلمت و ماه به خون مبدل خواهد شد پیش از ورود روز عظیم و مهیب خداوند و واقع میشود. هر کس که به اسم خداوند استدعاء مینماید نجات خواهد یافت زیرا که در کوه صیون و اورشلیم موافق فرموده خداوند رهاننده خواهد بود و هم به باقیماندگانی که خداوند ایشان را خوانده باشد» تمام شد آنچه در فصل دویم کتاب یوئیل از انباءات آینده بود و در فصل سیوم کتاب او هم که آخر کتاب او است از این قبیل انباءات هست.
پس عرض میکنم که این انباءات از بس واضح است محتاج به توضیح نیست و چه بسیار واضح است که هر عاقلی میفهمد که انباء از حوادث آینده میکند که دخلی به حوادث گذشته و تورات ندارد و اگرچه بعضی از نصاری میخواهند که این انباءات را درباره عیسی جاری کنند ولکن چون عیسی به تصریح خودش از برای تکمیل تورات آمده بود نه از برای تغییر آن، و نه از برای حوادثی که مانند آن در گذشتهها نبوده و در آیندهها هم به غیر از خود آن حادثات مانند آن نخواهد آمد. پس این انباءات از برای حکایت پیغمبر آخرالزمان؟ص؟ خواهد بود.
بشارات
در فصل هشتم در آیه یازدهم کتاب عاموس میگوید «خداوند خدا میفرماید که اینک روزها میآیند که قحطی را به زمین خواهم فرستاد نه از قحطی نان و نه از عطش آب بلکه از شنیدن کلام خداوند و از دریا تا به دریا و از شمال تا به مشرق آواره شده به سبب تفحص کلام خداوند گردش خواهند کرد اما آن را پیدا نخواهند نمود».
پس عرض میکنم که هر عاقلی میفهمد که این انباءات از زمان پیغمبران بنی‌اسرائیل نیست زیرا که پیغمبران بنی‌اسرائیل هر یک در زمان خود بودند و تورات و کلام الهی در میان ایشان بود پس این انباءات از زمان جاهلیت و زمان فترت است که
«* بشارات صفحه 53 *»
کلام خداوند در میان مردم قحط شده بود بعد از آمدن عیسی و حواریین و اگرچه کتب عهد عتیق و جدید در میان مردم بود ولکن چون راست و دروغ و حق و باطل در آنها مخلوط و ممزوج بود و مبیّنی در میان مردم ظاهر نبود که کلام الهی را از اباطیل جدا کند، پس قحط شده بود کلام محض الهی و حق خالص صرف. و اگر احیاناً یک راهبی از نصاری در دنیا بود در یک صومعه‌ای و مغاره کوهی مشغول رهبانیت خود بود و در میان مردم نبود که حق و باطل را از هم جدا کند. تا آنکه به مقتضای آیه شریفه یا اهل الکتاب قد جاءکم رسولنا یبین لکم علی فترة من الرسل ان تقولوا ماجاءنا من بشیر و لا نذیر فقدجاءکم بشیر و نذیر حضرت پیغمبر؟ص؟ تشریف آوردند چنان‌که «عاموس» در فصل نهم میگوید «خداوند را دیدم که بر مذبح میایستد و فرمود که سردر را بزن تا آنکه پاشنههایش بلرزند و ایشان را کلهم به سر مجروح ساز و من اعقاب ایشان را به شمشیر خواهم کشت و از ایشان گریزندهای نخواهد گریخت و از ایشان فارغ شونده‌ای فراغت نخواهد یافت اگر تا به اسفل‌ها بکنند دست من ایشان را از آنجا خواهد گرفت و اگر به آسمان‌ها صعود کنند ایشان را از آنجا فرود خواهم آورد و اگر در سر کَرْمَل پنهان شوند ایشان را تفتیش کرده از آنجا خواهم گرفت و اگرچه از پیش چشمانم به قعر دریا مستور شوند در آنجا مار را امر فرمایم که ایشان را بگزد و اگر در برابر دشمنان ایشان اسیروار روانه گردند در آنجا شمشیر را امر میفرمایم که ایشان را بکشد و چشمانم را به ایشان برای بدی نه به جهت نیکی خواهم گذاشت».
پس عرض میکنم که چه بسیار واضح است که هیچ‌یک از پیغمبران بنی‌اسرائیل، بنی‌اسرائیل را به این سختی‌ها نگرفتند ولکن پیغمبر آخرالزمان؟ص؟ که دست خدا بود، از جانب او آمد و بنی‌اسرائیل و غیر ایشان را در میان کشته شدن و جزیه دادن به طور ذلّت و صغار و مطیع اسلام بودن، ناچار فرمود.
«* بشارات صفحه 54 *»
بشارات
در فصل اول در آیه دویم به بعد در کتاب میکاه میگوید «ای اقوام شما کلهم بشنوید ای زمین و پُریش گوش دهید و خداوند خدا و پروردگار از هیکل مقدسش بر شما شاهد باشد زیرا که اینک خداوند از مقام خود بیرون میآید و نزول نموده مقام‌های عالی زمین را پایمال خواهد نمود و در زیرش کوه‌ها مثل موم در برابر آتش گداخته خواهند شد و عمق‌ها مانند آب‌های ریخته شده به نشیب شکافته خواهند گردید» و در آیه چهارم از فصل هفتم میگوید «مرد نیک ایشان مثل شوک و مرد راست مانند خار است روز دیده‌بانانت که روز ممیزی توست میآید حال مشوشی ایشان خواهد شد» و در آیه پانزدهم میگوید «مانند روزهای بیرون آمدنت از مصر عجایبات را به او نمودار خواهم ساخت طوایف دیده به سبب تمامی جبروت ایشان منفعل خواهند شد دست بر دهان خواهند نهاد و گوش‌های ایشان کر خواهد گردید خاک را مثل مار خواهند لیسید و مانند حشرات زمین از سوراخ‌های خود لرزان بیرون خواهند آمد از خداوند خدای ما مخوف شده از تو خواهند ترسید».
پس عرض میکنم که چه بسیار واضح و ظاهر است که این انباءات از واقعات حادثات آینده است که دخلی به واقعات گذشته ندارد. و چه بسیار واضح است که این انباءات دخلی به پیغمبران بنی‌اسرائیل ندارد چرا که هر عاقلی میداند که این قبیل واقعات در زمان هیچ‌یک از پیغمبران بنی‌اسرائیل واقع نشد زیرا که عیسی آخر پیغمبران بنی‌اسرائیل بود و چنین واقعاتی در زمان او واقع نشد. پس این واقعات از برای پیغمبری خواهد بود که از بنی‌اسرائیل نباشد و آن پیغمبر آخرالزمان است؟ص؟ که از بنی‌اسماعیل است که این واقعات در زمان نبوت او واقع خواهد شد. پس بعضی از این [واقعات] در حیات خود او واقع شد و بعضی در ایام اوصیای او باید واقع شود و دامنه این واقعات از زمان حیات خود او ؟ص؟ کشیده تا زمان ظهور وصی دوازدهم او عجل‌اللّه‌فرجه بلکه تا زمان رجعت ایشان؟عهم؟ تا دامنه قیامت.
«* بشارات صفحه 55 *»
بشارات
در فصل اول کتاب ناحوم انباءات از آینده میکند که از آن جمله در آیه پنجم صریح میگوید «از او کوه‌ها مرتعش و کریوهها گداختهاند و از حضورش زمین و دنیا و ساکنانش متزلزل میگردند. در برابر خشمش که تواند ایستاد و در شدت غیظش کیست که قائم تواند بود؟ حدّتش مثل آتش ریخته است و صخرهها در حضورش کنده میگردند» تا آنکه در آیه پانزدهم میگوید «اینک بر کوه‌ها است پایه‌های مبشری که خبر سلامت را میرساند» و در فصل دویم میگوید «خراب‌کننده پیش رویت بر میآید حصار را محافظت کن» تا آنکه در آیه هشتم میگوید «اگر چه نینویّه از ایام قدیم مثل بِرکه آب بوده است لکن خواهند گریخت بایستید بایستید خواهند گفت اما احدی به عقب بر نخواهد گشت» تا آنکه در آیه سیزدهم بعد از بیان حال بنی‌اسرائیل میگوید «خداوند لشکرها میفرماید که اینک بر ضد تواَم و عرادههایت را به آتش دودی خواهم سوزانید و شیران جوانت را شمشیر اکل خواهد نمود و شکارت را از زمین منقطع خواهم نمود و آواز ایلچیانت بار دیگر به گوش نخواهد رسید» و در فصل سیوم میگوید «وای بر شهر خونی که همگیش از کذب و ظلم مملو گردیده نهب از آن دوری نمینماید آواز تازیانه و صدای تگرگ‌ها و جهندگی اسبان و جولان عراده‌ها مسموع است. سوار شمشیر درخشنده و نیزه براق را بلند مینماید فراوانی مجروحان و بسیاری لاشهها نمایان است و مردگانش را آنجا میبینی که به مردگان ایشان میلغزند. هم از کثرت فاحشگی فاحشه خوش‌منظر صاحبه سحرها که طوايف را برای فاحشگی‌هایش و قبیلهها را به سبب جادوگری‌هایش میفروشد. خداوند لشکرها میفرماید که اینک بر ضد تواَم» تا آنکه در آیه چهاردهم به بعد، بعد از ذکر حالات بنی‌اسرائیل میگوید «به سبب محاصره از جهت خودت آب‌ها را بکش،
«* بشارات صفحه 56 *»
قلعه‌هایت را محصون کن. به گل در آی و گل را لگد کن و کوره آجر را مرمت کن، در آنجا آتش تو را خواهد سوخت، شمشیر تو را قطع خواهد نمود» تا آنکه بعد از بیان حالات بنی‌اسرائیل در آیه نوزدهم میگوید «جهت انکسارت علاجی نیست و صدمه تو پر زور است تمامی شنوندگان خبرت در برابرت دستک خواهند زد».
پس عرض میکنم که چه بسیار واضح و ظاهر است که این انباءات از وقایع آینده است و هر عاقلی میفهمد که بعد از زمان «ناحوم» هیچ پیغمبری از پیغمبران بنی‌اسرائیل برنخاست که به امر الهی شمشیر بکشد و جمعی را بکشد و صدمات به جمعی برساند که هر کس آن صدمات را بشنود دستک بزند ولکن پیغمبر آخرالزمان بود؟ص؟ که مبعوث شد از جانب خداوند عالم جل‌شأنه و به امر الهی شمشیر کشید و دمار از کفار و مخالفین خود کشید و امر الهی را مانند آتش سوزان در میان مردم برافروخت و منتشر کرد به طوری که سرپیچی نتوانستند از امر او کنند که یا به تیغ آبدار او کشته شدند یا با ذلت و خواری قبول جزیه کردند با شرایطی چند که مطیع اسلام باشند، و علانیه شرب خمر نکنند و علانیه ربا نخورند و نکاح محارم نکنند و عمارات تازه از برای رسوم خود بنا نکنند و صومعه و کلیسای تازه نسازند و در کلیسای قدیم خود ناقوس را به طوری نزنند که صدای آن به گوش مسلمانان برسد که اگر خلاف شرائط ذمه خود را میکردند کشته میشدند. پس این است صدمات پر زوری که بر اهل ذمه وارد آمد که از احدی از پیغمبران بنی‌اسرائیل بعد از انباءات «ناحوم» صادر نشد و از پیغمبر آخرالزمان؟ص؟ صادر شد و مصداق انباءات پیغمبران سابق گردید.
بشارات
در فصل دویم کتاب حَبَقّوق از اول تا چند آیه میگوید «به دیده‌بانگاه خود ایستادم و به محرس خود قائم شدم و مترصد آن بودم که آنچه به من بگوید ببینم و درباره دلائل خود چه جواب بدهم که خداوند به من جواب داده گفت که رؤیا را
«* بشارات صفحه 57 *»
بنویس و بر الواح مبرهن ساز تا آنکه دونده آن را بخواند زیرا که هنوز رؤیا نسبت به زمان معینی دارد و درباره آخرین بیان میکند و دروغ نخواهد گفت اگرچه تأخیر نماید از آن منتظر باش زیرا که به تحقیق میآید و تعویق نخواهد نمود» و در فصل سیوم میگوید «ای خداوند سخنت را شنیده و ترسیدم ای خداوند در میان سال‌ها عملت را احیاء کن در میان سال‌ها معروف ساز حین غضب رحمت را به خاطر دار خدا از تیمان یعنی از مغرب و قدوس از کوه پاران آمد جلالش آسمان‌ها را مستور کرد و زمین از حمدش پر شد و ضیائش مثل نور بود پرتوها از دستش نمایان و استتار قوتش در آنها میبود و پیشاپیشش طاعون روان و لاشخوار بر اقدامش بر آمدند ایستاد و زمین را پیمود و نگریست و طوايف را پراکنده نمود و کوه‌های قدیمی متحرک شدند و کریوههای ابدی خم شدند راههایش دائمی هستند چادرهای کوشان را در تحت اضطراب دیدم و پردههای زمین مِدْیان را دیدم که لرزانند آیا خداوند به نهرها غضب کرد و آیا خشمت به رودها بود و آیا حدّت تو بر دریا بود حینی که بر اسب‌ها و بر عرادههای نجاتت سوار شدی کلمات تو موافق سوگندهایی که به اسباط نمودی بالکل برهنه شد زمین را به نهرها شق کردی کوه‌ها تو را دیده لرزان شدند و سیلاب‌ها میگذشت لجه آواز خود را داده دستهایش را به بالا برداشت آفتاب و ماه در مکان خود توقف نمودند ایشان از نور تیرهایت و از ضیای نیزه برّاق تو رفتار نمودند زمین را در غضب سیر نمودی و طوايف را در غیظ خود کوفتی جهت نجات قومت و خلاصی مسح‌شدگانت بر آمدی سر خاندان اشرار را کوفتی ته دریا را برهنه نموده آب تا به گردن رسید سر سروران را به عصاهای ایشان زدی گردباد آسا جهت پراکنده نمودن ما را آمدند. وجد ایشان از این بود که گویا فقراء را در خفیه بلع خواهند نمود با اسبانت از دریا در میان توده آب‌های بسیار راهی شدی شنیدم و شکمم لرزان و لبهایم از آواز متحرک شد و پوسیدگی به استخوان‌هایم داخل شد
«* بشارات صفحه 58 *»
که در تختم لرزیدم از اینکه به روز تنگنایی به وقتی که شخصی که بر قوم من با افواجش هجوم آور میگردد بر آید بایدم باقی بمانم با وجودی که درخت انجیر شکوفه ننماید و میوه در تاک یافت نشود و ثمر در زیتون ناقص شود و زراعت‌ها آذوقه ندهند و گوسفندان از آغل منقطع شوند و گاوان در آخورها یافت نشوند مع‌هذا من از خداوند شادمان و از خدای نجاتم مسرور خواهم بود خداوند خدا قوت من است که پای‌های مرا مثل پای‌های غزال‌ها میگرداند و مرا به مقام‌های بلندم روانه میکند برای سالار مغنیان بر تارهای ریسمانیم» تمام شد فصل سیوم کتاب «حبقوق» که آخر کتاب او است.
پس عرض میکنم که به تصریح خود حبقوق این انباءات از آیندهها است و از برای قوم آخرین است که در آخرالزمان باید بیایند و از زمان موسی تا زمان حبقوق این واقعات حادث نشده بود و چنان این مطلب واضح است که احدی از یهود و نصاری نمیتوانند انکار کنند و چون حبقوق مأمور بود که مطلب را واضح و ظاهر بنویسد به طوری که دونده بخواند و مخفی نباشد، از این جهت تصریح کرد که خداوند از تیمان و قدوس از کوه پاران باید ظاهر شود بعد از زمان حبقوق و او باید منتظر باشد و با این تصریحِ حبقوق، چقدر رسوا شدهاند آن کسانی از یهود و نصاری که گفتهاند درخشندگی خدا از کوه پاران در زمان موسی در تیه و در بیابان بود و به تصریح حبقوق معلوم میشود که درخشندگی خدا در زمان موسی و در بیابان نبود زیرا که بدیهی است که حبقوق منتظر بود و مأمور بود که انباء کند سایر مردم را که منتظر باشند از برای درخشندگی قدوس از کوه پاران و گمان نکنند که درخشندگی او در مکانی غیر از کوه پاران است. یا در زمان موسی در تیه است و به طوری تصریح کرده که دونده بخواند و مخفی بر او نماند که باید انتظار درخشندگی خدا را بعد از موسی و بعد از حبقوق از کوه پاران بکشد و بدیهی است که احدی از پیغمبران بنی‌اسرائیل
«* بشارات صفحه 59 *»
بعد از موسی و بعد از حبقوق از کوه پاران برنخاستند حتی آنکه عیسی از کوه ساعیر برخاست نه از کوه پاران و بدیهی است که از کوه پاران پیغمبر آخرالزمان؟ص؟ در آخر زمان پیغمبران بنی‌اسرائیل برخاست و کوه پاران در مکه معظمه آشکار و معروف است که پیغمبر آخرالزمان؟ص؟ قبل از بعثت میرفتند در مغاره آن کوه و با خدای خود مناجات میکردند.
و چون یهود به انباء موسی و حبقوق میدانستند که «آنکه روزش سیه کند این است» مکرر با جمعیت بسیار رفتند در آن کوه که او را به تنهایی به دست آورند و او را بکشند و خداوند عالم جل‌شأنه حفظ کرد او را و سنگ‌ها از آن کوه در غلطید بدون اسباب ظاهری و آن جماعت یهود عنود را کشت و آنها را خورد کرد و استخوان‌های آنها را در هم شکست و نمونه آنچه دانیال در خواب دید به عمل آمد و حکایت آن خواب این است چنان‌که در کتاب دانیال نوشته به طوری که احدی از یهود و نصاری اظهار انکاری نکردهاند.
در زمان دانیال بخت‌النصر خواب دید بتی را که سر آن از طلا و سینه و دستهای آن از نقره و شکم آن از برنج و ساق‌های آن از آهن و پاهای آن از آهن و سفال بود. ناگاه دید که بدون اسباب ظاهری سنگی از کوه در غلطید تا آنکه رسید به آن بت و آن بت را خورد خورد و ریز ریز کرد به طوری که اثری از آن بت باقی نماند و آن سنگ بزرگ شد به قدری که تمام عالم را فرا گرفت پس بخت‌النصر به دهشت از خواب بیدار شد و از شدت دهشت خواب خود را فراموش کرد و دهشت او باقی بود و همین‌قدر میدانست که خواب هولناکی دیده. پس علماء و معبّرین را احضار کرد و گفت که خواب هولناک مرا و تعبیرش را بیان کنید. پس جمیع آنها عاجز ماندند و حکم به قتل آنها کرد تا آنکه دانیال گفت که من خواب او را با تعبیرش بیان میکنم. تا آنکه دانیال خوابید، در حال خواب از خواب بخت‌النصر و تعبیرش پرسید، پس به او
«* بشارات صفحه 60 *»
گفتند بتی را که بخت‌النصر به خواب ديده بود و تعبير خواب او را به دانيال گفتند که سر آن بت که از طلا بود سلطنت خود بخت‌النصر است که نقصی در آن نخواهد بود و نقره سلطنت سلطانی است بعد از او که به کمال سلطنت او نیست و آن سلطنت کورش بود و برنج سلطنت سلطان سیومی است که سلطنت اسکندر رومی بود و آهن سلطنت کیان و ساسانیان بود و آهن و سفال سلطنت خسروان و قیاصره روم بود که سلطنت خسروان ایران آهن بود و محکم بود و سلطنت قیاصره روم نسبت به سلطنت ایرانیان سفال بود و به استحکام سلطنت ایرانیان نبود و آنها عرب بودند و قواعد استحکام سلطنت را مانند ایرانیان نمیدانستند و تعبیر سنگی که بدون اسباب ظاهری از کوه در غلطید امری بود غیبی که از عالم غیب بدون اسباب ظاهری به ظهور آمد و تمام آن بت را درهم شکست و بزرگ شد و عالم را فرا گرفت.
پس عرض میکنم که چه بسیار واضح است که آن امر غیبی که بدون اسباب ظاهری در زمان ایرانیان و خسروان ایران و قیاصره روم ظاهر شد امر پیغمبر آخرالزمان؟ص؟ بود که بدون اسباب ظاهری بود. و پیغمبر؟ص؟ دولتی و ثروتی ظاهری نداشتند و معین و یاوری به طور ظاهر از برای او نبود و در تولد او آثار انقلاب از عالم غیب در عالم، ظاهر شد و طاق کسری شکست خورد و کنگره‌های آن ریخت که شکستِ آن هنوز باقی است از برای عبرت عقلای روزگار و آتشکده فارس که هرگز آتش از آن قطع نشده بود خاموش شد که اثری از آتش باقی نماند و دریاچه ساوه فرو رفت که آبی در آن باقی نماند و سنگ از کوه پاران بدون اسباب ظاهری در غلطید و یهود عنود را خورد کرد و سلطنت کیان و ساسانیان روی به انکسار گذارد و به اندک زمانی منهدم شد و دودمان سلطنت محکم ایشان در ایران به باد فنا رفت و ایشان را اسیر کردند که شهربانوی مادر حضرت سجاد؟ع؟ یکی از آن اسیران بود و اثری از سلطنت ایشان باقی نماند و سلاطین روم مطیع الاسلام شدند و ذلت صغار جزیه‌دادن را بر خود گذاردند و
«* بشارات صفحه 61 *»
جلال قدوس آسمان‌ها را مستور کرد در معراج پیغمبر آخرالزمان؟ص؟ و زمین از حمد الهی پر شد که مؤمنان به او آشکار در آناء لیل و اطراف نهار اظهار کردند و کفار به ناچار مطیع اسلام شدند که منع از اظهار آن نکنند و اظهار امری که مخالف اسلام است نکنند و الّا به تیغ بی‌دریغ اسلام کشته شوند که امر الهی مانند طاعون در پیشاپیش اهل اسلام بود که سایر مردم از آن خلاصی نداشتند که در میان کشته شدن و مطیع اسلام بودن ماندند و زمین را پیمود و طوايف روی زمین را پراکنده ساخت و کوه‌های قدیمی و خانواده‌های قدیمی حرکت کردند و به حال خود باقی نماندند و خم شدند و اطاعت کردند و ذلت را بر خود گذاردند و راه‌های امر الهی دائمی بود که تا روز قیامت منقطع نخواهد شد و دعوت او عام بود که برّ و بحر عالم را فرا گرفت و سر سروران به عصای سلطنت کوفته شد از برای نجات طالبان نجات و آفتاب توقف نمود از برای ادای نماز عصر از برای حضرت امیر؟ع؟ و ماه توقف نمود در وقت انشقاقش.
پس عرض میکنم که موافق خواب و کشف دانیال آن امر غیبی باید بعد از سلطنت بخت‌النصر و کورش و اسکندر رومی و کیان و ساسانیان و قیاصره روم در همان زمان ساسانیان به وجود و عرصه ظهور آید و هر عاقلی که فیالجمله بصیرتی از تواریخ ایام داشته باشد میفهمد و بدیهی است در نزد او که احدی از پیغمبران بنی‌اسرائیل بعد از این سلاطین برنخاست حتی در زمان عیسی بعضی از این سلاطین در نهایت تسلط سلطنت داشتند و کیان و ساسانیان در ایران بلکه در غیر ایران تسلط داشتند و سایر سلاطین در زیر دست سلاطین ایران بودند. پس نصاری نمیتوانند که آن امر غیبی را بر امر عیسوی حمل کنند و چه بسیار واضح است از برای هر عاقل با بصیرتی که آن امر غیبی از کوه پاران با جلال و عظمت ظاهر شد و انقراض ساسانیان در زمان بهجت‌اقتران پیغمبر آخرالزمان؟ص؟ بود که ابتدای آن از کوه پاران بود تا آنکه به مدینه طیبه هجرت فرمودند و در همان زمان خسرو پرویز
«* بشارات صفحه 62 *»
را کشتند و چندانی طول نکشید که در زمان خلافت خلیفه ثانی جمیع سلطنت ساسانیان منقرض شد.
پس از برای طالبان حق واضح است که تعبیر خواب دانیال و تأویل کشف او از کوه پاران به عمل آمد چنان‌که موسی در آخر عمر خود در آخر سفر استثناء از آن خبر داده بود و چنان‌که حبقوق از آن خبر داد و یهود و نصاری نمیتوانند حمل کنند انباء از کوه پاران را بر کسی که بعد از این باید از کوه پاران ظاهر شود چنان‌که نمیتوانند این انباء را بر یکی از پیغمبران بنی‌اسرائیل حمل کنند چرا که پیغمبران بنی‌اسرائیل بعضی پیش از بخت‌النصر و کیان و ساسانیان بودند و بعضی در زمان سلطنت و تسلط ایشان بودند نه در زمان انقراض ایشان و حمل این انباءات را بر زمان بعد هم نمیتوانند بکنند زیرا که پنج سلطنت بیشتر نباید بیاید که اول ایشان بخت‌النصر است و آخر ایشان انقراض ساسانیان و اگر این انباءات را حمل کنند بر کسیکه بعد از این باید از کوه پاران بيايد، باید این انباءات بی‌تعبیر و بی‌معنی باشد. چنان‌که بر هر عاقلی واضح است که هزار سلطان و کم و بیش از زمان بخت‌النصر تا حال آمدهاند. نه پنج سلطنت که تعبیر از طلا و نقره و برنج و آهن و سفال باشد و آن امر غیبی باید بعد از این پنج باشد و آن امر غیبی نبود مگر امر پیغمبر آخرالزمان؟ص؟ که بعد از این پنج سلطنت از کوه پاران ظاهر شد. فمن شاء فلیؤمن و من شاء فلیکفر. لیهلک من هلک عن بینة و یحیی من حی عن بینة.
بشارات
در فصل اول کتاب صَفَنْیای پیغمبر در آیه هفتم میگوید «در حضور خداوند خدا خاموش باشید زان‌رو که روز خداوند نزدیک است چون‌که خداوند قربانی را حاضر ساخته میهمانانش را تعیین نموده است و در روز قربانی خداوند واقع میشود که سروران و ملک‌زادگان و همگی ملبس‌شدگان به لباس بیگانه را عقوبت
«* بشارات صفحه 63 *»
خواهم نمود و در همان روز همگی جهندگان بر آستانه را که خانههای آقای خود را با ظلم و حیله پر میکنند عقوبت خواهم کرد و خداوند میفرماید که در آن روز واقع میشود که آواز فریاد از دروازهای([6]) و واویلا از دروازه دیگر و انکسار عظیمی از کریوهها مسموع خواهد شد» تا آنکه در آیه چهاردهم به بعد میگوید «روز اکبر خداوند نزدیک است بلکه نزديک است و بسیار شتابان است. آواز روز خداوندی است جبار در آن به تلخی تمام فریاد خواهد کرد. آن روز، روز حدّت است روز تنگی و ضیق و روز فریاد و ناله و روز ظلمت و تاریکی و روز ابر و غمامه مظلمهایست روز کرنا و نعره بر ضد شهرهای مشید و بر ضد برج‌های مرتفع. و مردمان را به حدی به تنگی وامیگذارم که مثل کوران راهی خواهند شد چون‌که به خداوند گناه ورزیدند پس خون ایشان مانند غبار و گوشت ایشان مثل سرگین ریخته خواهد شد و در روز حدّت خداوند نه نقره و نه طلای ایشان به رهانیدن ایشان قادر خواهد شد زیرا که تمامی زمین از آتش غیرتش خواهد سوخت زیرا که به زودی زود تمامی ساکنان زمین را به انجام خواهد رسانید».
پس عرض میکنم که بدیهی است که این انباءات «صفنیاه» اعلام از حالات پیغمبران بنی‌اسرائیل نیست چرا که هر عاقلی که فیالجمله بصیرتی در تواریخ ایام دارد میداند که بعد از صفنیاه پیغمبری در بنی‌اسرائیل از جانب خدا مبعوث نشد که در میان مردم به این قسمی که صفنیاه خبر داده رفتار نماید. حتی آنکه عیسی به نفس خود به هیچ وجه جنگی نکرد و کسی را نکشت و حواریین او به اندک زمانی بعد از صعود او به آسمان، کشته شدند و جهادی نکردند و قتل و نهبی به عمل نیاوردند. و پیغمبر آخرالزمان؟ص؟ بود که مصداق این انباءات واقع شد و مدعی نبوت از جانب خداوند عالم جل‌شأنه بود و بر طبق ادعای خود اظهار معجزات نمود و پس از اثبات
«* بشارات صفحه 64 *»
ادعای خود مأمور به جهاد شد و روزگار او همان روز خداوندی بود که صفنیاه و سایر پیغمبران بنی‌اسرائیل، بنی‌اسرائيل را از آمدن آن روز خبر داده بودند.
و در فصل دویم انباءاتی چند میکند بر طبق انباءات فصل اول تا آنکه در آیه یازدهم میگوید «خداوند بر ایشان مهیبانه خواهد بود زیرا که تمامی خدایان زمین را به انجام خواهد رسانید و جمیع طوايف جزائر هر کس از جای خودش او را سجده خواهد کرد» و در فصل سیوم بر طبق سابق انباءات میکند تا آنکه در آیه هشتم به بعد میگوید «بنابراین خداوند میفرماید که از من منتظر شوید تا به روزی که جهت غارت‌کردن برخیزم زیرا که قصد من این است که طوايف را جمع نموده، ممالک را به گرد آورم تا آنکه غضب خود را یعنی شدت قهرم را کلاً به ایشان بریزم زیرا که تمامی زمین به آتش غیرت من سوخته خواهد شد زیرا که در آن زمان به قوم‌ها لب پاک را بر خواهم گردانید تا آنکه همگی ایشان به اسم خداوند استدعاء نموده او را به یک دل عبادت نمایند» پس عرض میکنم که چه بسیار ظاهر است که انتظار آمدن روزی را داشتهاند که خداوند به جهت غارت کردن برخیزد و طوايف مختلفه را جمع نماید و بر یک دین بدارد به قهر و غلبه تا آنکه همگی خدا را به یک دل عبادت کنند و بسی واضح است که پیغمبران بنی‌اسرائیل جمیعاً تابع موسی بودند و موسی مبعوث بر بنی‌اسرائیل بود نه بر جمیع طوايف مختلفه و پیغمبران عجم در میان ایشان بودند در زمان موسی و امت خود را دعوت میکردند و تابع موسی نبودند. و پیغمبر آخرالزمان؟ص؟ بود که لب پاک را بر جمیع طوايف گشود و همه را به یک دین دعوت نمود تا آنکه همگی ایشان به اسم خداوند استدعاء کنند و او را به یک دل عبادت نمایند و تخلف‌کنندگان را به قهر و غلبه و قتل و غارت و نهب و سلب به شدت غضب الهی گرفتار کند. و چه بسیار واضح است که احدی از پیغمبران بنی‌اسرائیل از موسی گرفته تا عیسی تا بعد به چنین امر عامی مبعوث نبودند و انتظار چنین دعوتی
«* بشارات صفحه 65 *»
را داشتند. و همگی ایشان خبر میدادند از آمدن چنین روزی و مردم را نصیحت میکردند که وقتی که چنین روزی آمد تخلف نکنند و به عذاب قهر الهی گرفتار نشوند. پس معلوم میشود که تخلف‌کنندگان از امر پیغمبر آخرالزمان؟ص؟ در واقع تخلف از گفته پیغمبران بنی‌اسرائیل کردهاند و در دین خودشان کافر شدهاند چرا که پیغمبران بنی‌اسرائیل حجت الهی را تمام کردهاند و در امر تبلیغ خود کوتاهی نکردهاند چرا که معصوم بودهاند اگر چه یهود عنود و نصاری، ایشان را در جمیع حالات معصوم نمیدانند و بصیرتی در امر نبوت الهی ندارند.
بشارات
در فصل دویم کتاب حگّی پیغمبر در آیه ششم به بعد میگوید «خداوند لشکرها چنین میفرماید که هنوز وقت قلیلی است که من آسمان‌ها و زمین و بحر و برّ را به هیجان میآورم بلکه تمامی طوايف را به هیجان میآورم و مرغوب تمامی طوايف خواهد آمد» و در اواخر این فصل میگوید «بدین مضمون بگو که من آسمان‌ها و زمین را به هیجان خواهم آورد و کرسی ممالک را منهدم خواهم ساخت و قوت ممالک طوايف را نابود خواهم ساخت و عراده و سوارانش را سرنگون خواهم کرد و اسب‌ها و فارسان آنها فرود خواهند آمد هر کس به شمشیر برادرش».
پس عرض میکنم که مرغوب تمام طوايف که باید بیاید و تا زمان «حکی» پیغمبر نیامده بود بسی واضح است که پیغمبران گذشته بنی‌اسرائیل نبودند چرا که حگی در انتظار آمدن او بود و بسی واضح است که سایر پیغمبران بنی‌اسرائیل که بعد از حگی آمدند هم نخواهند بود چرا که پیغمبران بنی‌اسرائیل جمیعاً باید به تورات موسی عمل کنند و احکام تورات مخصوص بنی‌اسرائیل بود و مرغوب تمام طوايف نبود چنان‌که عقیده یهود و نصاری است که نبوت موسی و عیسی از برای بنی‌اسرائیل است پس مرغوب تمام طوايف معنی محمد است؟ص؟ که مبعوث بر تمام طوايف
«* بشارات صفحه 66 *»
است و رحمةٌ للعالمین است که باید در آخرالزمان بعد از پیغمبران بنی‌اسرائیل بیاید که ایشان انباءات از آمدن او کردند و اتمام حجت الهی را کردند و به همان صفاتی که انبیای بنی‌اسرائیل خبر داده بودند ظاهر شد و جمیع اهل روی زمین از رعایا و سلاطین را در میان قتل و بقای با ذلت و خواری و قبول جزیه و عمل به شرایط مردّد کرد، چنان‌که بر هیچ عاقلی پوشیده و مخفی نیست.
بشارات
در فصل سیزدهم کتاب زکریا در آیه هشتم میگوید «و خداوند میفرماید واقع میشود که در تمامی زمین دو حصهاش قطع شده خواهند مرد و حصه سیوم در آن باقی خواهند ماند و سیّمین را از آتش خواهم گذرانید و ایشان را مثل قال گذاشتن نقره قال خواهم گذاشت و ایشان را مانند خلاص گذاشتن طلا خلاص خواهم کرد. ایشان به اسم من استدعاء خواهند نمود و من ایشان را اجابت خواهم فرمود و خواهم گفت که قوم من این است و ایشان خواهند گفت که خداوند خدای من است» و در فصل چهاردهم در چند آیه میگوید «اینک روز خداوند میآید و یغمایت در میانت تقسیم کرده خواهد شد و تمامی طوايف را از برای محاربه نمودن بر ضد اورشلیم جمع خواهم آورد و شهر مسخر و خانهها تاراج و به نسوان زور آورده خواهد شد» تا آنکه در آیه ششم به بعد میگوید «و در آن روز واقع میشود که نور نخواهد بود بلکه سرما و یخبستگی و آن روز، روز یگانه معروف خداوند بوده نه روز و نه شب خواهد بود و واقع میشود که وقت شام نور ساطع خواهد شد» تا آنکه در آیه نهم میگوید «و خداوند بر تمامی زمین پادشاه خواهد بود و در آن روز خداوند یکی و اسمش نیز یکی خواهد بود».
پس عرض میکنم که در بسیاری از مواضع کتاب زکریا انباءات از آینده موجود است ولکن به همین‌قدر اکتفاء شد و چه بسیار واضح است که احدی از پیغمبران
«* بشارات صفحه 67 *»
بنی‌اسرائیل بعد از زکریا به این صفاتی که زکریا خبر داده ظاهر نشد حتی آنکه عیسی مدتی قلیل بعد از بعثت در روی زمین بود و مأمور به جهاد نبود و جمعیتی از برای او نبود و در این مدت قلیل با حواریین خود سیاحت میکرد. و دوازده نفر بیش نبودند تا آنکه به آسمان بالا رفت و احدی از یهود و نصاری انکار این مطلب را نمیتوانند کرد که عیسی جهادی نکرد و یغمائی به دست نیاورد و تقسیم نکرد. پس چه بسیار واضح و ظاهر است که مصداق این انباءات پیغمبر آخرالزمان؟ص؟ بود که مأمور به جهاد بود و جهاد کرد و غنیمتها به دست او آمد و تقسیم کرد و زن‌های کفار را اسیر کرد و به زحمت انداخت و زورآور بود و خلیفه خداوند بود و یکی بود و اسم خدای یگانه بود چنان‌که بر طالبان حق واضح و ظاهر است اگرچه یهود و نصاری به یک بهانه‌ای کفر خود را اظهار کنند که در حقیقت در دین خود کافر شدهاند، و بر ایشان این انباءات مخفی نیست ولکن جحدوا بها و استیقنتها انفسهم و حجت الهی همیشه تمام بوده بر مکلفین و همیشه تمام خواهد بود.
بشارات
در فصل سیوم کتاب ملاکی پیغمبر از اول تا چند آیه میگوید «اینک رسول خود را خواهم فرستاد و او در برابرم راه را آماده خواهد ساخت و خداوندی که متفحّصید یعنی رسول عهدی که از او مبتهجید به ناگهان به هیکلش خواهد آمد خداوند لشکرها میفرماید که اینک میآید و کیست که روز ورودش را متحمل تواند شد و حین ظهورش کیست که بایستد زیرا که او مثل آتش قال‌گر و مانند صابون گازران است و مثل قال‌گر و مصفی‌کننده نقره نشسته، پسران لیوی را مصفّیٰ خواهد کرد و ایشان را مانند طلا و نقره خالص خواهد نمود» تا آنکه در آیه هفدهم میگوید «و خداوند لشکرها میفرماید که در روزی که خاصانم را جمع مینمایم از آن من خواهند شد و ایشان را مرحمت خواهم فرمود مانند کسیکه پسر خود را که به او خدمت نموده
«* بشارات صفحه 68 *»
است مرحمت فرماید آن‌گاه برگشته در میان صادق و شریر و در میان عبادت‌کننده خداوند و کسی که او را عبادت نمی‌کند فرق را خواهید دید» و در فصل چهارم میگوید «زیرا که اینک روزی که تنور آسا میسوزد خواهد آمد و تمامی متکبران و همگی شرارتپیشهگان کاه خواهند گردید و خداوند لشکرها میفرماید روزی که میآید ایشان را خواهد سوزانید چنان‌که از برای ایشان نه ریشه‌ای و نه شاخه‌ای واخواهد گذاشت اما از برای شما که از اسمم خشیت میورزید آفتاب صداقت و علاج در پرتوهایش طلوع خواهد نمود و شما بیرون آمده مانند گوسالههای آخور جست‌وخیز خواهید کرد و شریران را پایمال خواهید کرد زیرا که خداوند لشکرها میفرماید در روزی که این را به‌جا میآورم ایشان در زیر کف پاهای شما خاکستر خواهند شد. تورات بنده من موسی را به خاطر آورید که آن را با فرایض و احکامش به جهت تمامی بنی‌اسرائیل در حوریب به او مأمور داشتم اینک من به شما پیش از ورود روز عظیم و مهیب خداوند ایلیاه پیغمبر را خواهم فرستاد و او دل پدران را به پسران و قلب پسران را به پدران مایل خواهد گردانید مبادا که آمده زمین را به لعنتی بزنم».
تمام شد فصل آخر کتاب ملاکی که آخر کتاب‌های عهد عتیق است و چه بسیار واضح است این انباءات از آمدن پیغمبر آخرالزمان است؟ص؟ چرا که بخصوص میگوید که یاد آورید در حوریب مأمور داشتم که به تورات عمل کنید و از جمله چیزهایی که در تورات است این است که در حوریب بنی‌اسرائیل تمنا کردند که دیگر این آتش عظیم را نبینیم مبادا که بمیریم چرا که در وقت نزول وحی بر موسی امور عجیبه عظیمه و رعد و برق و آتش‌ها ظاهر میشد که بنی‌اسرائیل طاقت دیدن آنها را نداشتند و بسا آنکه خود موسی هم طاقت نمیآورد و میافتاد و غشی میکرد چنان‌که فرموده و خرّ موسی صعقا پس در آن روز که بنی‌اسرائیل تمنا کردند که این امور مهیبه را دیگر نبینند خداوند تصدیق ایشان را کرد و گفت پیغمبری مثل تو صاحب شریعت از
«* بشارات صفحه 69 *»
برادران تو خواهم فرستاد که کلام خود را از زبان او به مردم برسانم بدون رعد و برق و آتش عظیم هولناک. پس ملاکی میگوید که به خاطر بیاورید آنچه در تورات است که پیغمبر موعودی که مثل موسی صاحب شریعت است خواهد آمد که تخلف از شرع او نباید کرد و بسی واضح است که سایر پیغمبران بنی‌اسرائیل اگر چه به ایشان وحی میشد مثل موسی نبودند زیرا که در بنی‌اسرائیل مثل موسی پیغمبری برنخاست که با خدا روبرو تکلم کند و صاحب شریعت باشد پس پیغمبر موعود مثل موسی است به جهتی که صاحب شریعت است و این انباءات برای احدی از پیغمبران بنی‌اسرائیل نیست چرا که ایشان از برای شرح و بیان و تکمیل تورات آمده بودند و هیچ یک شریعتی غیر از شریعت موسی که در تورات بود نداشتند حتی آنکه عیسی تصریح کرد که من از برای تغییر تورات و از برای تغییر یک حرف و یک همزه و یک نقطه آن نیامدهام بلکه از برای تکمیل آن آمدهام مثل آنکه در تورات گفته زنا مکن، من میگویم خیال زنا هم مکن اگر چه کسانی که خود را به عیسی میبندند میگویند که عیسی از برای انجام احکام تورات آمده بود نه از برای تکمیل آن. و آمده بود که احکام تورات به انجام برسد که بعد از آمدن او احکام تورات باید برداشته شود پس فیالمثل ختنه نباید کرد و احکامی که در بیت‌المقدس باید به عمل آید احتیاجی به عمل آوردن نیست پس بنا به گفته این قبیل نصاری که بر خلاف تصریح خود عیسی میگویند احتیاجی به احکام تورات نداریم و همان کفاره بودن عیسی از برای گناهکاران کفایت میکند، عیسی از برای برداشتن احکام تورات آمده بود و این برداشتن احکام تورات را تکمیل تورات میدانند و عقلای روزگار میدانند تکمیل به این معنی رفع احکام است نه تکمیل آن پس در حقیقت بنابر گفته ایشان عیسی از برای ضدیت تورات آمده بود نه از برای تکمیل آن و حال آنکه خود او تصریح کرده که از برای تکمیل آن آمدهام. پس معلوم میشود که آنچه را که نصاری بر خلاف تورات رفتار میکنند نه از تورات است و
«* بشارات صفحه 70 *»
نه از عیسی و خلاف تصریح خود عیسی است پس بنا به گفته ایشان هم عیسی مثل موسی نیست چرا که موسی صاحب شریعت است و عیسی بر ضد موسی رفع کننده شریعت است پس کسی که موعود است که مثل موسی است پیغمبر صاحب شریعت است که تابع کسی نباشد پس از این جهت ملاکی که آخر متقدمین پیغمبران بنی‌اسرائیل است متذکر میکند بنی‌اسرائیل را که به خاطر آورند آنچه را که در حوریب تمنا کردند و آنچه را که خدا وعده کرد که پیغمبری مانند موسی صاحب شریعت از برادران بنی‌اسرائیل خواهم فرستاد. اما روز عظیمی را که ملاکی میترساند که مبادا به لعنت گرفتار شوند ظاهراً آن روز عظیم ایام تسلط آن پیغمبر الهی است که از جانب خدا مسلط شد و به جهاد برخاست و تخلف کنندگان را در میان کشته شدن و جزیه دادن و به شرایط ذمه رفتار کردن گرفتار کرد و باطن آن روز عظیم قیامت است که عذاب الیم از کفار منقطع نخواهد شد.
و اینکه گفته «ایلیاه دل پدران را بر پسران مهربان میکند» تا آخر، بسی واضح است که در شریعت او است که اصراری در احسان والدین است که آن را قرین به توحید خدا و رسالت رسول قرار داده.
بشارات
در فصل اول انجیل یوحنا در آیه نوزدهم به بعد میگوید «و گواهی یحیی این است که چون یهود کاهنان و لوئیان([7]) را از اورشلیم فرستادند تا از او بپرسند که تو کیستی اقرار کرد و انکار نکرد بلکه فاش کرد که من مسیح نیستم پس پرسیدند از او که چگونه است آیا تو ایلیاه هستی؟ گفت نیستم. گفتند آیا تو آن پیغمبر هستی؟ به پاسخ گفت نه. پس گفتند به او که تو کیستی که به آنان که ما را فرستادند جواب بدهیم و تو در حق خود چه میگويی؟ گفت من آواز آن کس
«* بشارات صفحه 71 *»
هستم که در بیابان فریاد میکند که راه خداوند را درست کنید چنانچه اشعیاه پیغمبر گفته است و آن کسانی که فرستاده شده بودند از فریسیان بودند پرسیدند از او و گفتند که هر گاه تو مسیح نیستی و ایلیاه و آن پیغمبر نیستی پس چرا غسل میدهی؟ یحیی به ایشان در جواب گفت که من به آب غسل می‌دهم اما شخصی در میان شما ایستاده است که شما او را نمیشناسید همان است که پس از من میآید و پیش از من است و من شایسته آن نیستم که دوال نعلینش را باز کنم».
پس عرض میکنم که چه بسیار واضح است که فریسیان در انتظار آمدن مسیح و ایلیاه و پیغمبری غیراز این دو نفر بودند که از یحیی پرسیدند آیا تو مسیحی یا ایلیاهی یا آن پیغمبری که غسل میدهی؟ و جواب داد که من مسیح نیستم و ایلیاه هم نیستم و آن پیغمبر هم نیستم. و به طوری این مطلب صریح و واضح است که احدی از نصاری نتوانسته که انکار کند. ولکن بعضی از ایشان به این بهانه که عیسی گفته که بعد از من پیغمبران کاذب خواهند آمد که نباید تصدیق ایشان کنید، چنین گفتهاند که اين پیغمبری را که یحیی گفته من آن نیستم همان پیغمبر کاذب است. و هر عاقلی میفهمد که این پیغمبری را که فریسیان و یحیی در او گفتگو میکردند پیغمبر کاذب نیست. چرا که آن پیغمبر در عداد مسیح و ایلیاه است که فریسیان گفتند تو اگر مسیح نیستی و ایلیاه نیستی و آن پیغمبر نیستی چرا غسل میدهی؟ و معلوم است که مسیح و ایلیاه و آن پیغمبر میتوانند غسل بدهند و چنان‌که یحیی گفت بلکه ایشان به روح‌القدس غسل میدهند.
بشارات
در فصل چهاردهم انجیل یوحنا در آیه پانزدهم به بعد میگوید «اگر شما مرا دوست دارید احکام مرا نگاه دارید و من از پدر خواهم خواست و او فارقلیطی دیگر و تسلی‌دهنده دیگر به شما خواهد داد که تا به ابد با شما خواهد ماند روح
«* بشارات صفحه 72 *»
راستی که او را جهان نمیتوانند پذیرفت زیرا که او را نمیبینند و نمیشناسند اما شما او را میشناسید زیرا که نزد شما میماند و در شما خواهد بود» و در آیه بیست و پنجم به بعد میگوید «من این سخن‌ها را چون‌که نزدیک شما بودم به شما گفتهام لکن آن فارقلیط و آن تسلی‌دهنده یعنی روح‌القدس که پدر، او را به اسم من خواهد فرستاد همان شما را هر چیز خواهد آموخت و هر چه من به شما گفتم به یاد شما خواهد آورد».
پس عرض میکنم که فارقلیط را بعضی به تسلی‌دهنده ترجمه کردهاند و بعضی به احمد و محمد و ستوده ترجمه کردهاند چنان‌که صاحب کتاب میزانالموازین تفصیلی در اصل این لفظ و ترکیب و املای آن ذکر کرده و در هر صورت هر عاقلی میفهمد از این عبارت که فرموده من از پدر خواهم خواست و او فارقلیطی دیگر به شما خواهد داد که به هر معنی که خود عیسی در میان مردم تسلی میداد یا مرادات الهی را به مردم میرسانید به همان معنی آن فارقلیط دیگر باید بکند و مقصود از این عبارت این است که چنان‌که من در میان مردم به تأیید روح‌القدس و روح راستی، رسالت و پیغمبری میکردم و تسلی میدادم آن فارقلیط دیگر هم به تأیید روح‌القدس و روح راستی پیغمبری خواهد کرد. و معنی ندارد که فارقلیط را به خود روح‌القدس معنی کنند چرا که روح‌القدس یک روح راستی است و روحالقدسی دیگر نیست که آن دیگری را بفرستند. و این مطلب را هر عاقل بی‌غرضی میفهمد که اگر مقصود عیسی این بود که روح‌القدس بعد از او خواهد آمد و تسلی خواهد داد میفرمود که بعد از من روح‌القدس خواهد آمد و نمیفرمود که فارقلیط دیگر خواهد آمد و هر عاقلی میفهمد که جمیع پیغمبرانِ صادق به تأیید روح‌القدس و روح راستی نبوت میکردند به خلاف پیغمبران کاذب که آنها به روح شیطانی و روح جنی و روح ناراستی و نادرستی و دروغ پیغمبری میکردند. و از این جهت عیسی خبر داد که آن فارقلیط دیگر روح راستی
«* بشارات صفحه 73 *»
است و روح‌القدس است چرا که روح راستی است که او را به حرکت در میآورد یا او را ساکن میکند و به روحِ هویٰ و هوس حرکت نمی‌کند و ساکن نمیشود. عباد مکرمون لایسبقونه بالقول و هم بامره یعملون.
پس به این معنی حرکت و سکون آن فارقلیط دیگر به روح راستی و روح‌القدس است نه آنکه روح‌القدس دیگر خواهد آمد زیرا که روح‌القدس متعدد نیست و یکی است و پیغمبران صادق متعددند و همه به تأیید روح‌القدس واحد رفتار میکنند و چون یکی از میان مردم رفت دیگری به جای او خواهد آمد و هر عاقل بی‌غرضی میفهمد که اگر مقصود عیسی این بود که روح‌القدس خواهد آمد محتاج به این نبود که بگوید فارقلیطی دیگر خواهد آمد و میگفت که روح‌القدس خواهد آمد اگر چه متأخرین از نصاری بعضی از آنها به بهانه آنکه عیسی فارقلیط را به روحراستی و روح‌القدس یاد کرده گفتهاند که این انباء از آمدن پیغمبری دیگر بعد از عیسی نیست بلکه انباء از آمدن روح‌القدس است از برای حواریین. ولکن هر عاقل بی‌غرضی میفهمد که روح‌القدس متعدد نیست و یکی است و لفظ «دیگر» در متعددین استعمال میشود نه در شخص واحد اگر چه به مرّات عدیده برود و بر گردد مثل آنکه اگر زید رفت به جایی و بعد برگشت نمیگویند که زید رفت به جایی و زید دیگر برگشت، بلکه میگویند که زید رفت و برگشت به خلاف آنکه زید رفته باشد و عمرو برگشته باشد که میگویند آدمی رفت و آدمی دیگر برگشت پس به همین معنی عیسی گفت من میروم و فارقلیطی دیگر میآید و فارقلیطی دیگر پیغمبری دیگر است. یا تسلی‌دهنده‌ای دیگر است. علیالخصوص که به غیر از این عبارت که از عیسی صادر شده، تصریح دیگران در میان باشد که پیغمبری دیگر به نام و نشان خواهد آمد. چنان‌که بعد از این خواهد آمد آنچه در وحی کودک تصریح کرده به نام و نشان و حسب.
«* بشارات صفحه 74 *»
بشارات
در فصل پانزدهم کتاب یوحنا در آیه بیست و چهارم به بعد میگوید «اگر من در میان ایشان آن کارهایی که هیچ‌کس دیگر نکرده است نکرده بودم گناهی نمیداشتند و حال که دیدند هم مرا و هم پدر مرا دشمن داشتند و این چنین میشود که آن سخن که در آیین آنها نوشته شده است کامل گردد که مرا بی‌سبب دشمن کردهاند و چون آن فارقلیط تسلی‌دهنده بیاید که من از جانب پدر به شما خواهم فرستاد یعنی روح راستی که از طرف پدر میآید او درباره من شهادت خواهد داد و شما نیز شهادت خواهید داد زیرا که از آغاز، شما با من بودهاید» پس عرض میکنم که هر عاقل بی‌غرضی میفهمد که فارقلیطی باید بعد از صعود عیسی بیاید که یکی از کارهای او این است که شهادت میدهد که عیسی بر حق بوده و از جانب خدا آمده چنان‌که حواریین شهادت میدادند که او بر حق است اگر چه بعضی از متأخرین نصاری به این بهانه که فرموده یعنی روح راستی گفتهاند که پیغمبری دیگر بعد از عیسی نباید بیاید و مقصود از فارقلیط همان روح‌القدس است که بعد از عیسی آمد و حواریین از آن مملو شدند و به قوت آن اظهار خارق عادات کردند.
پس عرض میکنم که «کم ترک الاول للآخر» و متقدمین از نصاری فارقلیط را پیغمبری میدانستند که باید بعد از عیسی بیاید نهایت آنکه آیا آن فارقلیط کیست سخنی داشتند و آن سخن بر جا بود. و سخنی در این نداشتند که پیغمبری بعد از عیسی باید بیاید چنان‌که علمای نصاری در مجلس مأمونالرشید با حضرت رضا؟ع؟ مباحثات کردند و سخن ایشان در این بود که ما از کجا بدانیم که محمد آن فارقلیط است و انتظار آمدن او را میکشیم ولکن خیالات متأخرین ایشان از خیالات متقدمین وسیعتر شده و مطلقاً انکار آمدن پیغمبری را بعد از عیسی میکنند به این تأویلات واهیه خود و بهانه به دست آورده که از این قبیل بهانهها یهودان هم در انکار نبوت عیسی در دست دارند چنان‌که تفصیل بهانه‌جویی‌ها در مقدمه گذشت.
«* بشارات صفحه 75 *»
بشارات
در فصل شانزدهم انجیل یوحنا از اول تا چند آیه میگوید «من این سخن‌ها را به شما گفتم که مبادا شما بلغزید شما را از مجامع خارج خواهند کرد بلکه وقتی میآید که هرکس شما را میکشد گمان دارد که خدا را بندگی میکند و این چیزها را به شما خواهند کرد به علت آنکه نه پدر را شناختهاند و نه مرا اما این چیزها را به شما گفتم تا که چون وقت بیاید، به یاد آرید که من به شما گفتم و این چیزها را از آغاز به شما نگفتم زیرا که من خود با شما بودم لکن حالا به نزد آن کسی که مرا فرستاده است میروم و هیچ‌کس از شما مرا نمیپرسد که تو به کجا میروی بلکه از آنجا که این چیزها را به شما گفتم اندوه دل شما را پر کرده است لکن به شما راست میگویم که شما را مفید است که من بروم که اگر من نروم آن فارقلیط تسلی‌دهنده به نزد شما نخواهد آمد اما اگر بروم او را به نزد شما خواهم فرستاد و او چون بیاید جهانیان را به گناه و صدق و انصاف ملزم خواهد ساخت. به گناه زیرا که به من ایمان نمی‌آورند، به صدق زیرا که به نزد پدر خود میروم و شما دیگر نمیبینید مرا، به انصاف زیرا که بر رئیس این جهان حکم جاری شده است و دیگر چیزهای بسیار دارم که به شما بگویم لکن حالا نمیتوانید متحمل شد اما چون او یعنی روح راستی بیاید او شما را به تمامی راستی ارشاد خواهد نمود زیرا که او از پیش خود سخن نخواهد گفت بلکه هر آنچه میشنود خواهد گفت و شما را به آینده خبر خواهد داد و او مرا جلال خواهد داد زیرا که او آنچه را از آن من است خواهد یافت و شما را خبر خواهد داد. هرآنچه پدر دارد از آن من است از همین سبب گفتم که آنچه از آن من است خواهد یافت و شما را خبر خواهد داد».
پس عرض میکنم که هر عاقل منصفی که رجوع کند به فصل اول انجیل یوحنا
«* بشارات صفحه 76 *»
چنان‌که گذشت میفهمد که همیشه یهود در انتظار آمدن مسیح و ایلیاه و پیغمبری دیگر بودهاند و میفهمد که چون مسیح آمد و گفت فارقلیطی دیگر میآید همان پیغمبر موعود، مقصود او است که آخر پیغمبران است که تا عیسی نرود او نیاید زیرا که اگر پیش از او بیاید یا در عصر او بیاید پیغمبر آخر نخواهد بود. و هر عاقلی میفهمد که مقصود عیسی هر پیغمبری هم که بعد از او میآید نیست چرا که بعد از او حواریین بودند و بعد از ایشان هم اوصیای بسیاری از برای عیسی آمدند که مملو به روح‌القدس بودند. و به قوت روح‌القدس اظهار خارق عادات و معجزات میکردند و مردم را تسلی میدادند و با این حال ایشان آن فارقلیط موعود نبودند، چرا که عیسی نگفته که بعد از من فارقلیطهای بسیار میآیند با اینکه همه اوصیای او بعد از او تسلی‌دهنده بودند و اظهار معجزات هم میکردند ولکن چون اوصیای او تابع او بودند و امری غیر از امر او را نباید اظهار کنند احتیاج نبود که بگوید بعد از من تسلی‌دهندگان بسیار و فارقلیطهای بسیار خواهند آمد چنان‌که نگفت ولکن چون آن فارقلیط چیزهای چند خواهد گفت که حواریین عیسی و اوصیای او متحمل آن چیزها نمیتوانند شد، عیسی خبر داد که او خواهد آمد و چیزهایی که من نگفتهام او خواهد گفت و از آیند‌ه‌هایی که من خبر از آنها ندادهام او خبر خواهد داد. پس اگر کسی نخواهد بهانه‌جویی کند میفهمد که مقصود عیسی این است که عرض شد و اگر بنای بهانه‌جویی باشد اگر عیسی از آسمان نزول کند چنان‌که خواهد کرد و به ایشان بگوید که مقصود من از فارقلیط دیگر پیغمبری دیگر بود که او تابع من و موسی نبود میتوانند که به او بگویند که ما از کجا بدانیم که تو خود عیسی هستی که چنین میگویی؟ و میتوانند به او بگویند که ما میدانیم تو عیسی نخواهی بود چرا که عیسی نگفته که بعد از من پیغمبری میآید و تو میگویی که من عیسی هستم و من گفتهام که بعد از من فارقلیطی میآید که آنچه را که من نگفتهام خواهد گفت و از آیند‌ه‌هایی که من خبر از آنها ندادهام او خبر خواهد داد.
«* بشارات صفحه 77 *»
باری بهتر از این نمیشود که انبیای بنی‌اسرائیل از نام و نشان و زمان ظهور و مکان خروج او خبر دادند. و باز یهود و نصاری به هوای خود بهانه‌ای به دست آوردند و ایمان به او نیاوردند که در واقع ایمان به پیغمبران بنی‌اسرائیل نداشتند چنان‌که معلوم است که موسی خبر داد که پیغمبری مثل او در بنی‌اسرائیل نخواهد آمد و گفت «و لؤ قام نابی فی بنی‌اسرائیل کموشه» و معلوم است که لفظ «لؤ» از برای آینده استعمال میشود در عبری، نه در گذشتهها، چنان‌که در کتاب هوشع است که میگوید هوشع با زن فاحشهای زنا کرد و آن فاحشه حامله شد پس خداوند به او وحی کرد که آنچه در شکم او است پسر است و اسم او را «یزرعیل» بگذار زیرا که زراعت او را خدا کرده. و باز با آن فاحشه زنا کرد و آن فاحشه حامله شد پس به او وحی شد که آنچه در شکم او است دختر است اسم او را «لؤ رحاما» بگذار زیرا که بعد از این رحم نخواهم کرد به بنی‌اسرائیل. و باز هوشع با آن فاحشه زنا کرد و حامله شد و خدا به او وحی کرد که آنچه در شکم او است پسر است اسم او را «لؤ عمی» بگذار زیرا که بنی‌اسرائیل بعد از این، قوم من نیستند. پس به همین‌طور گفته «لؤ قام» یعنی بعد از این نخواهد برخاست در بنی‌اسرائیل مثل موسی چنان‌که «لؤ عمی» یعنی بعد از این بنی‌اسرائیل قوم من نیستند و «لؤ رحاما» یعنی بعد از این بنی‌اسرائیل را رحم نخواهم کرد. پس بعد از آنکه به تصریح خود موسی معلوم شد که در بنی‌اسرائیل پیغمبری مثل موسی برنخواهد خاست معلوم میشود که پیغمبری که موسی خبر داده که از برادران بنی‌اسرائیل برخواهد خاست که او مثل موسی است از بنی‌اسرائیل نیست و از برادران بنی‌اسرائیل است چنان‌که صریح عبارت تورات است و معلوم است که بنی‌اسماعیل برادران بنیاسرائیلند و پیغمبر موعود از بنی‌اسماعیل بود پس نسب او معلوم شد که از بنی‌اسماعیل است و بسی واضح است که اگر به این‌طور معنی نشود تناقض در کلام الهی لازم آید که در یک‌جا گفته که در بنی‌اسرائیل پیغمبری
«* بشارات صفحه 78 *»
مثل موسی بر نخواهد خاست و در یک‌جا گفته که در بنی‌اسرائیل پیغمبری مثل موسی بر خواهد خاست و تناقض آن معلوم است و حال آنکه در کلام الهی تناقض نباید باشد. و اگر کسی خیال کند که چنان‌که بنی‌اسماعیل برادران بنیاسرائیلند اولاده لوط و بنیعمّون و بنیموآب هم برادران بنی‌اسرائیل هستند پس لازم نیست که پیغمبر موعود از بنی‌اسماعیل باشد پس اگر از بنیمواب و بنی‌عمون هم باشد صدق میکند که از برادران بنی‌اسرائیل برخاسته.
پس عرض میکنم که بعد از آنکه در دنیا از میان بنی‌عمون و بنیمواب پیغمبری برنخاست و از بنی‌اسماعیل برخاست اشکالی و ابهامی باقی نماند. باری و از مکان ظهور آن پیغمبر موعود باز خبر دادند که از کوه فاران است و از مکه معظمه است چنان‌که صریح عبارت تورات است و از وقت ظهور او خبر دادند چنان‌که دانیال خبر داد که از زمان بخت‌النصر تا زمان ظهور او پنج سلطنت به انجام خواهد رسید که اول آنها سلطنت بخت‌النصر بود و آخر آنها سلطنت ساسانیان و قیاصره بود. و از اسم شریف او خبر دادند که محمد است؟ص؟ چنان‌که هوشع خبر داد و چنان‌که در وحی کودک خبر داده و تصریح کرده که از اولاده هاجر است که مادر اسماعیل بود و از بسیاری از کیفیت سلوک و رفتار او خبر داده بلکه کیفیت حادثه و واقعه کربلا و کنار نهر فرات را تصریح کرده و با این‌همه تصریحات باز یهود و نصاری به یک بهانه‌ای اظهار کفر و شک خود را میکنند چنان‌که نوع بهانه‌جویی‌ها را در مقدمه این رساله عرض کردم.
بشارات
در باب دوازدهم مکاشفات یوحنا میفرماید «و علامتی عظیم در آسمان سر زد که زنی پوشیده بود خورشید را و ماه در زیر پایش بود و بر سرش تاجی بود از دوازده ستاره و آبستن شده از درد زه و عذاب زادن فریاد مینمود و علامتی دیگر در آسمان پدید آمد که ناگاه اژدهای بزرگ آتشینی که هفت سر و ده شاخ داشت و بر سرهای
«* بشارات صفحه 79 *»
او هفت افسر میبود و دمش ثُلث کواکب آسمان را جاروب نموده بر زمین ریخت و آن اژدها نزد آن زن که در زادن بود ایستاده که چون زاید بچهاش را فرو گیرد و زايید بچه ذکوری را که به عصای آهنین بر همه طوايف حکم خواهد راند و آن بچهاش را ربوده به نزد تخت خداوندش رسانیدند و آن زن گریخت به بیابان و در آنجا مکانی داشت که از خدا معین شده بود که در آنجا او را یک‌هزار و دویست و شصت روز پرورانند و در آسمان جنگ شد که میکائیل با فرشتگانش با اژدها جنگ نمودند و اژدها با فرشتگانش نیز به جنگ در آمدند لکن غلبه نیافتند بلکه دیگر در آسمان مکان آنها یافت نشد و آن اژدهای بزرگ و مار قدیم که به ابلیس و شیطان مسمّی است که تمام مسکونه را میفریبد مطروح شده بر زمین انداخته شد و فرشتگانش نیز با وی افکنده شدند و آواز بلندی را شنیدم که در آسمان میگفت حالا نجات و توانایی و سلطنت خدای ما و اقتدار مسیحش به وقوع پیوست زیرا که مدعی برادران ما که بر آنها نزد خدای ما شب و روز ادعا مینمود به زیر افکنده شد و ایشان به جهت خون بره و کلام شهادت خود بر او غالب آمدند و جان خود را دوست نداشتند تا به مرگ، لهذا شاد باشید ای آسمان‌ها و ساکنان آنها و وای بر ساکنان زمین و دریا از آنجا که ابلیس با غضب شدید به نزد شما فرود آمده است چه میداند که قلیل مدتی را مالک است و چون اژدها دید که به زمین افکنده شد مزاحم شد که آن زن را که بچه نرینه را زاییده بود و دو پر عقاب بزرگ به آن زن داده شد تا که بپرد در بیابان به مقام خود جایی که پرورش یابد در زمان و زمانین و نصف زمان، غائب از نظر مار و مار در عقب زن چون رود آب از دهن خود میریخت تا آنکه سیل او را فرو گیرد و زمین زن را حمایت نموده بلکه زمین گشاد دهن خود را و آن رودی را که اژدها از دهنش ریخت فرو گرفت و اژدها بر آن زن غضب نموده رفت تا باقی از نسلش که احکام خدا را نگاه میدارند و شهادت عیسی مسیح را دارند جنگ نماید» تمام شد این باب مکاشفات از اول تا به آخر.
«* بشارات صفحه 80 *»
پس عرض میکنم که چه بسیار واضح است از اين مکاشفات که بعد از صعود عیسی کسی باید بیاید که با عصای آهنین بر همه طوايف حکم کند و این مطلب به طوری واضح است که احدی از نصاری انکار آن را نمیتوانند کرد. پس اینکه بعضی از نصاری گفتهاند که بعد از عیسی پیغمبری نخواهد آمد سخن بی‌معنی خواهد بود. و همچنین از این مکاشفات واضح میشود که آن کس که بعد از عیسی میآید بر جمیع طوايف حکمران است نه بر بعضی از طوايف، پس معلوم میشود که آن کس تابع موسی و عیسی هم نیست. چرا که حکم ایشان بر بنی‌اسرائیل جاری بود نه بر جمیع طوايف. و همچنین از این مکاشفات واضح میشود که آن کس که بعد از عیسی میآید احکام الهی را میرساند نه آنکه سلطانی است از سلاطین، که مسلط است بر جمیع طوايف چرا که صریحاً میفرماید که «اژدها بر آن زن غضب نموده، رفت تا با باقی از نسلش که احکام خدا را نگاه میدارند و شهادت عیسی مسیح را دارند جنگ نماید» و معلوم است که پیغمبر آخرالزمان؟ص؟ بود که مبعوث بود بر جمیع طوايف و او و نسل او که همه از نسل آن زن زاینده بودند احکام الهی و شهادت بر حقیت عیسی را نگاه میداشتند و حافظان احکام الهی بودند. و به این سبب شیطانِ مطروح مطرود، با ایشان عداوت داشت پس کسانی که با آن زن زاینده و نسلش عداوت دارند از تابعین شیطان مطروح خواهند بود نه از تابعین عیسی و یوحنا. و منکرین این مطلب انکار مطلبی را دارند که یوحنا خبر از وقوع آن داده که در حقیقت انکار یوحنا را کردهاند و در دین خودشان کافر شدهاند پس چه بسیار واضح است از این مکاشفات که پیغمبری که در پای تخت الهی منزل او است بعد از عیسی میآید و حکم بر جمیع طوايف میکند و چه بسیار واضح است که این مکاشفات بر طبق انباءات خود عیسی است، که گفته بعد از من فارقلیطی دیگر خواهد آمد و تا من نروم او نیاید و بر طبق انباءات موسی است که گفت پیغمبری مثل موسی صاحب شریعت
«* بشارات صفحه 81 *»
از برادران بنی‌اسرائیل خواهد آمد. و بر طبق انباءات سایر پیغمبران بنی‌اسرائیل است چنان‌که بعضی از آنها گذشت خصوص انباءات حبقوق که گفت از کوه پاران خدای قدوس خواهد آمد مطابق آنکه موسی در آخر عمر خود انباء کرد که از کوه پاران درخشان خواهد شد. و چه بسیار واضح است که مصداق این زن زاینده آمنه مادر آن پیغمبر حکمران بر جمیع طوايف است که ایمن بود از شر این شیطان مطروح از آسمان. اگر چه نهایت سعی خود را نمود که به او اذیت رساند و او در مکانی که از برای او معین شده بود که در حرم مکه معظمه که حرماً آمناً بود او هم آمنه و ایمنه بود و تاج مکلّل به جواهر دوازده ستاره بر سر داشت که تاج او خود پیغمبر حکمران بر جمیع طوايف بود. و دوازده امام، دوازده ستارههای هدایت که زینت آن تاج؟ص؟ بودند. یا آن تاج حضرت فاطمه بود و دوازده ستاره هدایت که دارای احکام الهی بودند شوهر او و یازده فرزند او بودند و آمنه مطمئنه در آن مکان امن و امان هزار و دویست و شصت روز زندگانی کرد که چهل و دو ماه در بعضی از عبارات مکاشفات تعبیر آورده و در بعضی از عبارات به زمان و زمانین و نصف زمان تعبیر آورده که زمان و زمانین و نصف زمان همان چهل و دو ماه میشود و چهل و دو ماه همان هزار و دویست و شصت روز میشود که آمنه صلوت‌اللّه‌علیها بعد از وضع حمل در سال چهارم این دار فانی را وداع فرمودند.
و در احادیث و تواریخ اسلام است که در شب تولد آن حضرت؟ص؟ تناثر نجوم شد به شدتی که متوحش شدند. تا آنکه کاهنان حکم کردند که در این شب تولد کرده کسی که مسلط خواهد شد بر کافه مردم. و این تناثر نجوم است که شیطان با دم خود جاروب کرد ثلث ستارگان را و از آسمان بلند بر زمین ریخت و شرق و غرب دنیا را پازد که اذیت رساند به آن زن زاینده و فرزند او تا رسید به نزدیکی مکه معظمه و جبرئیل؟ع؟ مانع او شد که داخل مکه معظمه گردد و شیطان گفت سبب چیست که مرا منع میکنی از داخل شدن در مکه؟ جبرئیل گفت که بهترین پیغمبران در این مکان متولد
«* بشارات صفحه 82 *»
شده گفت آیا مرا تسلطی بر او هست؟ جیرئیل گفت هرگز تو را تسلطی بر او نیست گفت آیا از امت او نصیبی از برای من هست؟ جبرئیل گفت بلی، گفت من کفایت کنم به همان.
باری و در وقت تولد او؟ص؟ ابری فرو گرفت او را و ندائی در رسید که طوفوا بمحمد الشرق و الغرب و اعرضوه علی روحانی الجن و الانس و الطیور و السباع و اعطوه صفاء آدم و رقّة نوح و خلة ابرٰهیم و لسان اسمٰعیل و جمال یوسف و بشری یعقوب و صوت داود و زهد یحیی و کرم عیسی. و در دست او؟ص؟ حریری سفید که محکم بافته شده بود یافت شد و ندائی رسید که قدقبض محمد علی الدنیا کلها فلمیبق شیء الّا دخل فی قبضته.
باری از این قبیل حوادث در وقت تولد آن جناب بسیار واقع شد که اینها اشاره است به آنکه یوحنا انباء کرد که طفل را ربودند و در نزد تخت خداوند جای دادند و بسی واضح است که این انباءات یوحنا از برای پیغمبری است که بعد از عیسی باید متولد شود پس کسانی که میگویند بعد از عیسی پیغمبر بر حقی نباید بیاید در دین خودشان مخالف دین خودشان سخن گفتهاند.
بشارات
در کتب معتبره خصوص کتاب اقامةالشهود که اصل آن کتاب از مرحوم میرزا محمد رضای جدیدالاسلام است که قبل از اسلامش مرجع و مقتدای جمیع یهود بوده، مسطور است که هفتاد سال قبل از تولد پیغمبر آخرالزمان؟ص؟ در قریهای از قرای اطراف بیت‌المقدس که اسم آن قریه کفربرغم است در میان بنی‌اسرائیل مردی بود مسمی بــ«ربّیپنحاس» و مردی بود که همه معاصرین او و سایر کسانی که از احوال او خبر داشتهاند او را به نیکی یاد کردهاند و زوجهای از برای او بود راحیل نام، که به عفت معروف بود و از برای ایشان تا هفتاد سال قبل از اسلام فرزندی نشده بود و از این جهت
«* بشارات صفحه 83 *»
بسیار دلتنگ بودند خصوص راحیل زوجه او تا آنکه یک وقتی دل پنحاس از برای زوجهاش بسوخت و بر او ترحم کرد و با هم دعا کردند که خداوند فرزندی به ایشان کرامت کند و بعد از زمان قلیلی آثار حمل در راحیل ظاهر شد و بعد از شش ماه در صبح پنجشنبه اول ماه تشرین وضع حمل او شد و آن روز چهارصد و بیست سال از خرابی دویم بیت‌المقدس گذشته بود. و نام آن طفل را «نُحمان‌حَطوفاه» به اسم جدش گذاشتند. و بعد از تولدش آن طفل به سجده افتاد و بعد سر را از سجده برداشت و به مادرش گفت که ای مادر من در این پرده آسمان که شما میبینید در بالای آن نهصد و پنجاه و پنج پرده میبینم و بر بالای این پردهها چهار حیوان است و بر بالای آن چهار حیوان کرسی بلند پایه است و بر بالای آن کرسی آتش سوزانندهای است و بالای آن کرسی خدمتکاران هستند از آتش. چون پدرش ربی‌پنحاس این سخنان را از طفل خود شنید به هیبت فرمود که خاموش باش پس آن طفل دیگر سخن نگفت تا مدت دوازده سال تمام و در مدت مدیده باز والده ماجده آن طفل دلتنگ شد از لال‌شدن آن طفل و میگفت کاش از برای ما فرزندی نشده بود تا آنکه یک وقتی طفل خود را آورد نزد پدرش ربی‌پنحاس تا دعا کند که او به زبان آید و تکلم کند پس ربی‌پنحاس به راحیل گفت که اگر این طفل سخن گوید سخن‌های وحشت‌آمیز خواهد گفت. پس راحیل گفت که به او بفرمایید که سر بسته سخن گوید تا کسی از سخن‌های او وحشت نکند. پس ربی‌پنحاس دهان خود را بر دهان طفلش گذارد و فرمود سخن مگو مگر سربسته.
پس چون رخصت یافت بنای سخن گفتن گذاشت به طور اجمال و سربسته پس در سه فصل انباءاتی چند کرد مجمل و سر بسته و چون در زبان عبری حروف بیست و دو حرف بیش نیست که از ابجد است تا قرشت بنای فصل اول انباءات او به ترتیب ابجد است تا قرشت و بنای فصل دویم انباءات او بر عکس است یعنی به
«* بشارات صفحه 84 *»
ترتیب تشرق انباء کرده و ابتداء به حرف تا کرده و بعد از آن به شین و هکذا و بنای فصل سیوم را بر عکس دویم و موافق فصل اول به ترتیب ابجد گذارده. و چون بنای آن طفل مجمل‌گویی بوده بسیاری از انباءات او را تاکنون نفهمیدهاند. و چنان‌که خود مترجمین تصریح کردهاند بیست و چهار کلمه از مجموع این سه فصل را فهمیدهاند و آن طفل در آخر کار به پدر و مادر خود گفت که شما مرا به دست خود دفن خواهید کرد و پس از چندی فوت شد و پدر و مادر او، او را در قریه «کفربرغم» که یکی از قرای بیت‌المقدس است در مکانی که چهل نفر از علماء و احبار خود را دفن کرده بودند دفن کردند. و این انباءات در میان بنی‌اسرائیل به نبوت هیلد مشهور است. پس در فصل اول که ابتداء به حرف «الف» کرده چنین میگوید «اتیا اومتا اومتا مزعزع بیریاتا عبدا هدمتا بید بن امتا».
و معنی این فقرات به طوری که میرزا محمد رضای جدیدالاسلام و دیگران معنی کردهاند این است که گفته بیایند امتی، امتی که متزلزل کنند و از جای بکنند بریّات و خلایق را و کرده شود خرابی‌ها و خاموشی‌ها به دست پسر کنیز و مصداق این فقرات چنان‌که مرحوم میرزا محمد رضای جدیدالاسلام و دیگران فرموده‌اند پیغمبر آخرالزمان؟ص؟ بودند که از اولاد اسماعیل بودند و مادر اسماعیل هاجر بود و او کنیز بود و چون بنای این کودک بر این شده بود که سخن را سربسته بگوید، به این‌طور که میبینی سخن گفت و معلوم است که پیغمبر آخرالزمان؟ص؟ بودند که مأمور به جهاد بودند و یکی از امور بزرگ او جهاد است که امت او در رکاب خود او یا در رکاب وصی او میکردند و خرابی‌ها میکردند و قتل و غارت میکردند به طوری که مخالفین ایشان متزعزع و متزلزل و مضطرب میشدند و گرفتار اسیری و خدمتگزاری میشدند و مانند حیوانات آنها را میفروختند و میخریدند. و اگر از چنگ ایشان بیرون میرفتند تن به ذلت جزیه‌دادن با ذلت و خواری در میدادند و اگر به شرایط ذمه عمل نمیکردند باز
«* بشارات صفحه 85 *»
جان آنها در معرض تلف بود. و بسی واضح است از برای هر عاقلی که بعد از انباءات این کودک احدی از سلاطین روزگار به این سختی برنخاست و مصداق این انباءات نشد خصوص در میان بنی‌اسرائیل و سایر سلاطین هم مصداق نبودند و مصداق این سختی‌ها همان پسر کنیز بود؟ص؟.
و در حرف «باء» میگوید «بعالما و نشا و حردین کرشا جبارین حاشا و هلمین نشا» حاصل معنی این الفاظ را چنان‌که مفسرین گفتهاند این است که همه عالم را حرکت دهد و خراب کند بنیان کفر و ضلالت را و براندازد خود دنیا و اهلش را اگر چه اقارب او باشند و بترساند به قوت قلب خود و اصحاب خود همگی مخالفین خود را و بشکند صولت ایشان را یعنی همان پسر کنیز به این طورها رفتار کند و لفظ «نشا» را گفتهاند که به معنی «نسا» به سین مهمله است که در عبری گاهی به شین معجمه میگویند مثل آنکه «موسی» را «موشه» میگویند ولکن اگر از نشو و نما هم معنی بشود یعنی او ترقی میکند و نشو و نما میکند و حرکت میدهد و دور میکند جبارین را چرا که «حردین» را به جنبانیدن و ترسانیدن و از جا کندن معنی کردهاند. و «کرشا» را به معنی راندن و دورکردن ترجمه کردهاند مناسبت با مطلب دارد.
و در حرف «لام» میگوید «لپشیرت ابابا و میتما میبالا یهوءله ارکا ییصمح ملکا» یعنی از برای شکسته بودن آن در، که بسته شده باشد از آمدن به رسیدن به آن مکان بروید پادشاه.
و در حرف «میم» میگوید «محمّد کایا اعا بأ‌یا د‌ییطمع هویا ویهبه کلیلیا» یعنی محمد؟ص؟ بزرگ و صاحب اقتدار و چوب درخت برازنده خواهش کرده شده که نابود کند بوده را و فرونشاند آتش را، و خود او بوده باشد کل و جمله.
پس عرض میکنم که بنا بر آنکه مفسرین تفسیر این فقرات مذکوره در حرف لام و حرف میم را کردهاند که چون در زمان جاهلیت مکه معظمه بتخانه بود و به علاوه
«* بشارات صفحه 86 *»
خراب شده بود تا پنج سال قبل از بعثت پیغمبر؟ص؟ که گویا در آن بسته شده بود از برای مؤمنین و از برای اینکه آن مکان شریف بیتاللّهالحرام باشد پس این کودک انباء کرده که از برای آبادی آن مکان و تعمیر آن و شکستن بتهایی که در خانه کعبه بود بروید پادشاه، و چون انباء آخر حرف لام را متصل کنی به انباء اول حرف میم مطلب واضح میشود که آن پادشاه محمد است؟ص؟.
و از جمله صفات حمیده او این است که بزرگواریست که از شجره طیبه ابراهیميه است که آرزومندان تمنا میکنند که از آن شجره طیبه باشند و از چوب آن درخت مبارک باشند. و چون آن محمد؟ص؟ صاحب اقتدار است بودهها را نابود کند مثل آنکه بت‌ها را شکست و نابود کرد و آتش‌های گمراهی و ضلالت بت‌پرستی را خاموش کرد و او است کل و جمله؛ چرا که مهیمن بر کل ادیان بود و مأمور بود که جمیع ادیان مختلفه را یک دین کند و جمیع اهل ادیان را به دین خود بخواند و دعوت کند و مانند موسی و عیسی نباشد که دعوت ایشان مخصوص بنی‌اسرائیل بود و نسخ کند جمیع ادیان را و بودهها را نابود کند اگر چه در نوع نبوت مانند موسی صاحب شریعت باشد یا مانند همه پیغمبران صادق باشد و ما کنت بدعاً من الرسل را بخواند.
و در حرف «نون» میگوید «نهرا کد مطا و لؤت قص مطا متعبد قطاطاه وهواه حسف طنیادا ملطا» پس عرض میکنم که چنان‌که مترجمین معنی کردهاند این فقرات را این است که میگوید روشن کند چون برسد و بنشاند در زمین و به نشان
قیامت برساند و کننده جنگ باشد. و باشد از سفال و از گل بر آمده باشد و معلوم است این فقرات هم صفات حمیده محمد است؟ص؟ که بعد از ذکر خود او در حرف میم و حرف نون انباء کرده که روشن کند چون برسد یعنی به نور هدایت نورانی کند چون بیاید و بنشاند در زمین یعنی اشجار هدایت را در روی زمین ثابت کند و به نشان
«* بشارات صفحه 87 *»
قیامت برساند، یعنی شریعت و هدایت او آخری شریعت‌ها باشد الی یومالقیمة. و مأمور به جهاد و جنگ باشد و از سفال باشد یعنی از عرب باشد. و در بسیاری از مواضع عرب را به سفال تعبیر آوردهاند خصوص دانیال و از گل بر آمده باشد یعنی به حسب ظاهر سفال از گل بیرون آمده اما در باطن معانی بسیار میتوان کرد که بنای این مختصر بر آن نیست.
اما در حرف «سین» پس فرموده: «سعر پوها وتوش باها و اریل کسها نفق نفشه پها» یعنی محکم کند سخن گفتن را و مدح کردن و تسبیح نمودن را و برود و پرد و بیرون آورد جان امیران را.
پس عرض میکنم که چه بسیار واضح است که پیغمبر آخرالزمان؟ص؟ مصداق این انباءات بود و محکم بود سخن او در احکام الهی و امر فرمود به محکمات متمسک شوند و از متشابهات احتراز کنند مگر آنکه آنها را با محکمات مطابق کنند و حمد و ثنای الهی را منتشر کرد و تسبیح و تنزیه او را از آلایش هر نقصی بیان فرمود و رفت و پرید و به آسمان‌ها بالا رفت تا به مقام قاب قوسین بل ادنیٰ رسید و امیران و شجاعان و نامداران اهل روزگار را که مخالف بودند به خاک هلاک انداخت.
و در حرف «عین» میگوید «عفا عزا ونافل عزیزا وباطلاه کوزا ودی شلطت شمیا و کزا» یعنی نیست و نابود کند بت را و نقل کند عزت عزیزان را به ذلت و از عزت بیندازد و باطل کند هر بدعت و سلطنت کند آسمان را به قدم زدن بر آنها.
پس عرض میکنم که بسی واضح است که مصداق این انباءات بعد از این کودک احدی از پیغمبران و غیر ایشان نبودهاند و مصداق این انباءات پیغمبر آخرالزمان؟ص؟ بود که بتهایی که در خانه کعبه بودند آنها را شکست و نیست و نابود کرد و هر عزیزی که مخالف او بود عزتش مبدّل به ذلت جزیه دادن و به شرایط ذمه رفتار کردن شد و بدعت‌هایی که در اهل ادیان در میان بود، اظهار بطلان آنها را کرد و
«* بشارات صفحه 88 *»
مسلط بر آسمان‌ها بود که آفتاب را برگردانید و ماه را به دو نیمه کرد و در شب معراج بر آسمان‌ها قدم زد.
و در حرف «فاء» میگوید «فخرادی هواه ومکدل بن کدوا اوت قولاقاو هواه کلکو بیواه» یعنی از عرب است چرا که عرب را به سفال و طین و حرّ تعبیر آوردهاند. بلکه از عرب خالص است چرا که گلی که دست نخورده آن را طین حرّ میگویند. و از جمله صفات او است که فرزندان بت‌پرستان اگر ایمان به او آورند آنها را بزرگ و با شوکت و عزت میکند و به او دادهاند قانون بالای قانون چنان‌که در کتاب اشعیاه موجود است که گفته در آن کتاب «صولاصاو قولاقاو» و حاصل معنی «هواه کلکو بیواه» این است فرج و فرح و بر آمدن حاجات در تمسک به آن کتابی است «صولاصاو قولاقاو» را مشتمل است چنان‌که معنی آن در انباءات اشعیاه گذشت.
و بسی واضح است که بعد از این کودک به غیر از پیغمبر آخرالزمان؟ص؟ کسی برنخاست که از عرب باشد. و فرزندان بت‌پرستان؛ که اغلب کسانی که به او ایمان آوردند در اول امر فرزندان بت‌پرستان بودند و اغلب ایشان صاحب اقتدار و دولت و عزت و خلافت و سلطنت شدند و بسی معلوم است که مصداق این انباءات به غیر از پیغمبر آخرالزمان؟ص؟ کسی دیگر نبود.
و در حرف «صاد» میگوید «صهرا شاهاه وسپاء وشامعاء وعرق پها وهاء شاطاء» چنان‌که بعضی از مفسرین مانند میرزا محمد رضای جدیدالاسلام و غیره ترجمه کرده این است که درنگ نمود ماه و منشق گردید و شنید و اطاعت کرد و از محل خود آمد و سلام کرد و برگشت به محل خود. و مصداق این انباءات حکایت شقالقمر است به طریقی که تفصیل آن در کتب مسلمانان مذکور است.
و در حرف «قاف» میگوید «قاما کودا لاریا کریدا وومیت ندا دییصمح جدیرا» بعضی از مفسرین گفتهاند «قاما کودا» اسم بروج یا اسم ستاره‌ها است و چهار فقره
«* بشارات صفحه 89 *»
بعد کنایه است از ذلیل کردن و به حبس انداختن و به طویله کشیدن و «دییصمح جدیرا» یعنی میروید کسی که سزاوار است مثل آنکه در آخر حرف «لام» هم گفت «دییصمح ملکا» يعنی میروید پادشاه و حاصل معنی این انباءات را چنان‌که بعضی از مترجمین گفتهاند این است که بتهایی را به صورت ستاره‌ها یا به صورت برج‌ها ساختهاند از برای ذلیل کردن آنها و بت‌پرستان، میروید کسی که سزاوار است از برای این کار. و بسی واضح است که مصداق این انباءات پیغمبر آخرالزمان؟ص؟ بود که بت‌ها را شکست و بت‌پرستان را خوار و ذلیل کرد.
و در حرف «را» میگوید «رام لبیشطاغا لبوشیاه کتلکاه مخبد شغاغاه و ومخیث شغاغاه» بعضی از مترجمین به این‌طور این انباءات را ترجمه کردهاند که «رام» اسم بلند خدای تعالی است که آن اسم بلند صاحب تاج نبوت است و لباس او از نور سفید است که «کتلکاه» سفید در نهایت سفیدی است و صفت دیگر آن صاحب تاج الهی این است که سنگین میکند گناهان را که معنی «مخبد شغاغاه» باشد و آن گناهکاران با گناهان خود خواهند مرد که معنی «و ومخنیث شغاغاه» باشد.
و بسی واضح است که مصداق این انباءات پیغمبر آخرالزمان؟ص؟ بودند که صاحب تاج کرامت بودند و نور ایشان به طوری ظهور داشت که در شب‌های تار خود او و هر کس به همراه او بود در نور او پیدا بودند و سنگین کرد گناهان را و بیان کرد گناه هر عملی را، و مخالفان او با همان گناههای سنگین مردند.
و در حرف «شین» میگوید « شبوياه شاباه بههیا شعطاطابا لارعا متیا وورهاباه وعبدا تشویاه ویرحم اباطابا عل بوخرا حبیبا» یعنی اسیر میکند اسیر کردنی در ساعت خوب. آن اسیر کردن در زمینی باشد که وسیع و خوب باشد. رحم کند خداوند بر آن اسیر کننده به واسطه آن وعدهای که خدا به حبیب خود کرده بود.
پس عرض میکنم که بسی واضح است که مصداق این انباءات پیغمبر
«* بشارات صفحه 90 *»
آخرالزمان؟ص؟ بود چرا که اسیر کرد در ساعت خوب و مکان وسیع و خوب، در جنگ بدر و حنین و خداوند بر او ترحم فرمود به واسطه وعدهای که به ابراهیم خلیل خود کرده بود که اولاده اسماعیل را زیاد کند و سروران و سلاطین از ایشان به مؤد مؤد و غایت الغایات در میان مردم بر پا کند.
و در حرف «تای» قرشت میگوید «تیتی شاعاه وتیت قوف تشوعاه وییر به نبواه شاطط و یملا کال ازعاه» یعنی بیاید ساعتی که قوی گردد فرج و بسیار شود نبوت و مانند سیل پر کند همه روی زمین را.
پس عرض میکنم که چه بسیار واضح است که مصداق این انباءات پیغمبر آخرالزمان؟ص؟ است که شریعت او مانند شریعت موسی نبود که مخصوص بنی‌اسرائیل باشد بلکه شریعت او عموم داشت که تمام طوايف را فرا گرفته و مانند سیل تمام روی زمین را پر کرده.
بشارات
در فصل دویم وحی کودک که از تای قرشت شروع کرده و قهقری برگشته میگوید «تشکه تفاراه و ییربه کبوراه و یشتروا اسیرا» یعنی زیاد شود شرافت و بسیار شود کبریاء و گشوده شوند بندیان و اسیران.
پس عرض میکنم که زیادتی شرافت عرب و بزرگی و جبروت ایشان به واسطه وجود با نمود آن برگزیده خداوندِ وَدود؟ص؟ بر احدی از اهل حل و عقد مخفی نیست و گشوده شدن بندیان ظاهری و باطنی از کسانی که ایمان به او آوردند و از اسیری ظاهری و باطنی خلاص شدند مخفی نیست. چنان‌که بعضی از مترجمین ترجمه کردهاند ولکن آنچه به نظر میرسد مقصود از این انباءات این است که چون شرافت و جبروت منافقین به جهت اسلام ظاهرِ ایشان زیاد شد، از قید اسیری خلاص شدند چنان‌که بسی ظاهر است که چون پیغمبر؟ص؟ اسیر کرد ایشان را و بعد به حسب ظاهر
«* بشارات صفحه 91 *»
مسلمان شدند مانند ابوسفیان و اقران او آنها را آزاد کردند و از قید اسیری خلاص کردند و شرافت ظاهری ایشان به جهت ظاهر اسلامشان باقی ماند و همیشه در فکر همین بودند که در وقت فرصت تلافی کنند و به شمشیر ظاهر اسلامِ خود، گردن اهل اسلام حقیقی را بزنند. چنان‌که مخفی نیست که بعد از رحلت پیغمبر؟ص؟ غصب کردند حق امیرالمؤمنین صلوات اللّه علیه و آله را و بر همین نسق عزت و جبروت ایشان زیاد شد به جهت ظاهر اسلامشان تا آنکه معاویه کرد آنچه کرد با امیرالمؤمنین؟ع؟، و یزید لعین کرد آنچه کرد با حضرت سیدالشهداء؟ع؟ به اسم اسلام، و رسم ایمان را از میان برداشت و همین اسم اسلام بود که ایشان را از قید اسیری خلاص کرده بود و به عزت و دولت زیاد رسیده بودند تا آنکه توانستند بکنند آنچه را که کردند.
پس این کودک در فصل دویم از این قبیل انباءات کرده و از این است که در حرف «شین» میگوید «شیتا شیقا و مشتیتا عقا ومعقا عیقا ودبیقا میستنقا» یعنی شش نفر آرزومندان به دشواری افتند، دشواری بعد از دشواری و چسبیدگان به زحمت افتند.
پس عرض میکنم که چون این انباءات را متصل کنی به انباءاتی که بعد از این میگوید آشکار میشود که از واقعات کربلای معلیٰ و حضرت سیدالشهداء؟ع؟ خبر میدهد به طوری که هیچ حکایتی مصداق این انباءات نیست مگر واقعات در کربلای معلی و این شش نفری را که گفته یحتمل مقصودش حضرت عباس و برادرانش باشند که همگی از فرزندان امیرالمؤمنین صلوات اللّه عليه و علیهم اجمعین باشند. و یحتمل که مقصودش علی اکبر و قاسم و کسانی که هم‌سن ایشان بودند در جوانی و آرزومندی از سایر اولاد حضرت امیرالمؤمنین صلوات اللّه و سلامه علیه و علیهم اجمعین باشند که ایشان را اختصاصی به انباء داده به جهت جوانی و
«* بشارات صفحه 92 *»
آرزومندی و ناکامی ایشان در این دار دنیا. و مقصودش از چسبندگان سایر اصحاب آن جناب باشند که نسبتی ظاهری به او نداشتند مانند حبیب بن مُظاهر و مسلم بن عوسجه و امثال ایشان رحمهم اللّه تعالی.
و در حرف «راء» میگوید «رعصا میترسا و ناصا و حالصاه دیسا» یعنی خورد شوند و به سختی افتند و کنده شوند و مانند هریسه درهم کوفته شوند.
پس عرض میکنم که بسی واضح است که مصداق این انباءات حضرت سیدالشهداء صلوات اللّه علیه و علی اصحابه بودند که به سختی افتادند و خورد شدند و بعد از شهادتِ ایشان، اسبان را بر نعش مقدس ایشان دوانیدند که پوست و گوشت و استخوان ایشان مانند هریسه درهم کوفته شد. و معلوم است که این انباءات مصداقی ندارد مگر آنچه در کربلای معلی واقع شد.
و در حرف «قاف» میگوید «قفیصا میتعرفا عل یدی ساده سافاه کصورفاه بتروفاه نتیساه لحویاه» یعنی به خنجر از قفا بریده شود و دست‌ها بریده شود در کنار فرات و مانند حالتی که در نفخ صور میشود حادث شود و زفاف مبدل به فراق شود و عروسی مبدل به عزا گردد.
پس عرض میکنم که بسی واضح است که مصداق این انباءات واقعه حضرت سیدالشهداء علیه آلاف التحیة و الثناء است که با خنجر سر او را از قفا بریدند و دستهای حضرت عباس را از بدن جدا کردند و عروسی حضرت قاسم مبدل به عزا شد مثل عروسی وهب که مبدل به عزا شد.
و در حرف «صاد» میگوید «صبوعاه میصیعاه نیسرفاه وینفرعاه و میبودعا بدیعاه بشوعاه نشتعشعا» یعنی خیمه‌های رنگین که جای نشستن فرزند زادگان است سوخته شود و آشکارا شوند خویشان معروف که به ناز پرورده شده بودند و با لب تشنه کشته شوند.
«* بشارات صفحه 93 *»
پس عرض میکنم که خیمه‌های رنگین که جای نشستن فرزند زادگان بود و سوخته شد و آشکار شدند بلکه عریان شدند، و به ناز پرورده شده بودند و با لب تشنه کشته شدند، مصداق این انباءات به طوری است که تمام احادیثی که در این واقعه صادر شده مطابق است با این انباءات که گویا از یک جا صادر شده.
و در حرف «فاء» که در عبری به «پاء» تعبیر آورده میگوید «پیسا پرنسا و نیرمسا متکیسا و پیرسا متنیسا و متیحسا بیحوسا» پس عرض میکنم که آنچه مترجمین ترجمه کردهاند این است که گفته یک‌دسته نفقه‌خورها و پایمال شدهها و جوقه بندها و دعاکنها و شجره داده شدهها به شجره داده شدهها.
و مصداق این انباءات هم اهل‌بیت حضرت سیدالشهداء؟ع؟ بودند که بعد از شهادت او دستهای نفقه‌خورهای او بودند که بعد از او باقی ماندند پایمال شده و خوار و ذلیل به دست لشکر یزید لعین اسیر شده و جوقهای بودند که به جز آه و ناله و دعا کردن چیزی را مالک نبودند، و شجره حسب و نسب ایشان در میان مردمان ظاهر و آشکار بود. و در هر طبقه‌ای از طبقات دست به دست آمده بود شجره ایشان نسلاً بعد نسل و بطناً بعد بطن از حضرت آدم و حواء علی نبینا و آله و علیهما السلام گرفته تا به ایشان رسیده در هر طبقه‌ای معیّن و معلوم بود. اشهد انک کنت نوراً فی الاصلاب الشامخة و الارحام المطهرة لمتنجسک الجاهلیة بانجاسها و لمتلبسک من مدلهمّات ثیابها.
بشارات
در فصل سیم وحی کودک که به ترتیب ابجد انباءات کرده در حرف «الف» میگوید «اتیا اوما مسر هبا اوما بنی ادوماه» آنچه را که مترجمین ترجمه کردهاند این است که بیایند امتی سرسخت که آن امت سرسخت از اولاد عیص پسر اسحاق را کم گردانند و این انباء را شرح میکند انبائی که در حرف «ياء» میگوید که «یهیه بن امتا
«* بشارات صفحه 94 *»
لبیش ایمتا وعلیل بحمتا لموبدا لبر ححو یتاه» یعنی میپوشد پسر کنیزک لباس کهنه و لباس قدیم سیاست را و بیرون آید با خشم برای کم گردانیدن پسر خواهر خود را که از اولاد عیص باشند.
پس عرض میکنم که عیص پسر اسحاق بود که رفت نزد اسماعیل عموی خود و دختر او را تزویج کرد و اولاده‌ای که از ایشان به وجود آمد مردمانی سرسخت بودند و به ظلم و ستم معروف و این اولاده در زمان پیغمبر آخرالزمان؟ص؟ بودند و چنان‌که آن جناب پسر کنیز و هاجر بود، دختر اسماعیل هم دختر هاجر بود. پس آن دختر به این لحاظ خواهر حضرت پیغمبر؟ص؟ و اولاده او اولاد خواهر آن حضرت بودند و آن جناب و سایر اصحاب او که از بنی‌هاشم بودند خصوص حضرت امیرالمؤمنین علیه و آله صلوات المصلین که شجاعت او ضربالمثل است، قومی بودند سرسخت، و در شجاعت بی‌مثل و مانند بودند. خصوص «غالب کل غالب علی بن ابی‌طالب» صلوات اللّه علیه و آله که اولاده عیص که خواهر زادگان ایشان بود و بت‌پرست بودند ایشان را از صفحه روزگار برانداختند و کم کردند، و معدوم ساختند ایشان را. چنان‌که در حرف «کاف» تصریح به این مطلب میکند و میگوید «کریخ بارعا لفانو ارعا و کبیا مسا و مکبیا بعلما شیثاه» یعنی بپیچید در زمین از برای خالی کردن و فانی کردن اهل آن، و پیش او است انبری که بر میچیند بتان روی زمین را.
پس عرض میکنم که مصداق این انباءات بسی ظاهر است که پیغمبر آخرالزمان؟ص؟ است که خالی کرد زمین را از بتهایی که در خانه کعبه و غیر آن بودند و بت‌پرستان را کشت و بسی واضح است که از هفتاد سال قبل از اسلام که این کودک در آن زمان این انباءات را کرده تا بعد از آن احدی برنخاسته که بت پرستان را بکشد، و بت‌ها را بشکند و نیست و نابود کند به غیر از پیغمبر آخرالزمان؟ص؟.
و در حرف «لام» میگوید «لبیع بوعا و ومربه یابسا و رحیم ببت طوباه یشنا ببت
«* بشارات صفحه 95 *»
ابحاه» یعنی آن پسر کنیز که لباس سیاست را میپوشد یکی دیگر از صفات او این است که از برای جوشش و هیجان مردم میآید و از برای اینکه بسیاری از قواعد و ابواب و اصول را در میان مردم گذارد میآید. و او و اصحاب او دوست‌داران جماعت خوب و دشمنداران جماعت بد و کینه‌داران میآید.
پس عرض میکنم که چه بسیار واضح است که بعد از مدت هفتاد سال گذشتن از این انباءات مصداق آنها پیغمبر آخرالزمان؟ص؟ بود و احدی بعد از این انباءات برنخاست که از اولاد اسماعیل و هاجر باشد و لباس سیاست و حکمرانی داشته باشد و قواعد و قوانین و اصول و ابواب بسیاری را در میان مردم اظهار کند مگر پیغمبر آخرالزمان؟ص؟.
و در حرف «میم» میگوید «من دروما پیشکا ولحدا ییدغاه و بیشنت قکاه ییدغاه و بالف قاف یوقاه» این انباءات قدری غلط نقل شده بود و آنچه مترجمین ترجمه کردهاند این است که از سمت جنوب بسیار بشود و به غایت ماهیوار زیاد شود و در سنه یکصد و بیست و پنج وارد شود و غمگین شود به جهت مصیبتهایی که رو داده است بر اولادش و در هزار و یکصد، درس گفته شود.
پس عرض میکنم که مصداق این انباءات بنی‌عباس و استیلای ایشان است که ابتدای امر ایشان در سنه یکصد و بیست و پنج هجری بود تا آنکه کار ایشان بالا گرفت و جمعیت ایشان زیاد شد مانند ماهی دریا و ظلم و ستم ایشان بر اهل بیت؟عهم؟ معلوم است که سبب حزن و اندوه پیغمبر آخرالزمان؟ص؟ بود. و در سنه یک‌هزار و یکصد هجری که گفته درس گفته شود، انباء از سلطنت صفویه کرده که همّ ایشان در اعلای کلمه حق بود و اعزاز و اکرام علمای اعلام را میکردند که در زمان دولت ایشان درس‌ها گفته میشد و کتاب‌های بسیار نوشته میشد، مثل کتاب‌های مرحوم مجلسی علیهالرحمه و کتاب‌های سایر علماء که در عصر ایشان نوشته شد و درس‌ها گفته شد.
«* بشارات صفحه 96 *»
بشارات
مرحوم مجلسی؟رضو؟ در کتاب تذکرةالائمة؟عهم؟ میفرماید که جاماسب حکیم در کتاب فرهنگ‌الملوک که از کتاب‌های مخفیه مجوس است بلکه آن را به منزله صحف میدانند و به اصطلاح گبران «جامه‌نامه» میگویند و احکام زیج([8]) و حوادث و وقایع گذشته و آینده در آنجا ثبت است و این کتاب را وزیر جلیلالقدر کرمان از برای فقیر فرستاد، نُه جزو بود که به پوست نوشته بودند و اکثر خطوط آن شبیه به خط یونانی و معقلی و داودی و به خط فارسی بود. و منتسخ آن بعضی مندرس بود و ظاهر میشد که در زمان شاپور ذوالاکتاف نوشته بودند و تا حال نشنیدهام که کسی از عرب و عجم این کتاب را دیده بلکه نامی شنیدهاند. جاماسب در آن کتاب از زبان زردشت نقل میکند در فصل گاهنبارها و گاهبارها هر دو به کاف عجمی و گاهنبار آن شش روزی است که به اصطلاح ایشان یزدان عالم را آفریده و هر روز را گاه میگویند و گاه و گاهنبار اول «میدیوزرم» نام دارد و آن خود روز باشد که روز پانزدهم اردیبهشت ماه قدیم است. گوید که یزدان از این روز تا چهل روز آفرینش آسمان‌ها را به اتمام رسانید و گاه و گاهنبار دویم «میدیوشم» نام دارد. و آن خود روز باشد که یازدهم تیرماه قدیم است گوید که یزدان از این روز تا شصت روز آفرینش آب را تمام کرد. و گاه و گاهنبار سیم «پیتیسهیم» نام دارد و آن اشتاد روز است که بیست و سیم شهریور ماه قدیم است گوید که یزدان از این روز تا هفتاد و پنج روز آفرینش زمین را به اتمام رسانیده. و گاهنبار چهارم «ایاسرم» نام دارد و آن اشتاد روز است که بیست و ششم مهر ماه قدیم است گویند که یزدان از این روز تا سی روز آفرینش نباتات و رستنی‌ها را تمام کرد. و گاه و گاهنبار پنجم «میدیاریم» نام دارد و آن اول مهر روز است که شانزدهم بهمن ماه قدیم باشد گوید که از این روز تا هشتاد روز حیوانات را بیافرید و حیوانات دویست و
«* بشارات صفحه 97 *»
هشتاد و دو نوع است. صد و هفتاد و دو چرنده و صد و ده نوع پرنده. و گاه و گاهنبار ششم «همسپتهديم» نام دارد و او خود روز است که اول روز خمسه مسترقه قدیم باشد و از این روز تا هفتاد و پنج روز آفرینش آدم کرد که به زعم ایشان کیومرث باشد و در آخر این فصل احوالات انبیاء و ملوک را میگوید که چندین نفرند و در چه زمان به هم میرسند و دین ایشان چیست و در کجا باشند و چه برسر ایشان میآید و امت با ایشان چه قسم سر میکنند تا به پیغمبر ما؟ص؟، میگوید که این پیغمبر عرب آخر باشد که در میان کوه‌های مکه پیدا شود و بر شتر سوار شود و قوم او بیشتر سواران باشند و با بندگان چیزی خورد، و به روش بندگان نشیند و او را سایه نباشد و از پشت سر مثل پیش رو بیند و دین او اشرف دین‌ها باشد و کتاب او باطل گرداند هر کتاب آسمانی را و دولت تازیک را بر باد دهد و دین مجوس و پهلوی را بر طرف کند و نار «سده» و آتشکده‌ها را خراب کند و تمام شود روزگار پیش‌دادیان و کیان و اشکانیان و ساسانیان و از فرزند دختر آن پیغمبر که خورشیدجهان و شاه‌زنان نام دارد کسی پادشاه شود در دنیا به حکم یزدان که جانشین آخر آن پیغمبر باشد در میان دنیا که مکه باشد و دولت او تا به قیامت متصل باشد و بعد از پادشاهیت او، دنیا تمام شود و آسمان‌ها جوب نشود([9]) و زمین به آب فرو رود و کوه‌ها بر طرف شوند پس اهرمن کلان که ضد یزدان و بنده عاصی او است، او را بگیرد و در حبس کند و سمندع و قزح و صائل و قنفد رئیس اهرمن را بگیرد و مشاسبند که عبارت از ملائکه است به او فرود آید و خلایق را به یزدان خواند، و نام مذهب او برهان قاطع باشد و حق باشد و در خدمت او حاضر شوند بشتر و سروش و آسمان که عبارت از جبرئیل و میکائیل و عزرائیل؟عهم؟ باشند و نازل شود به او بهرام فرشته موکل به مسافران و فرخ‌زاد ملک موکل بر زمین و بهمن ملک موکل بر گاوان و گوسفندان و آذر ملک موکل بر آتش و روان‌بخش که
«* بشارات صفحه 98 *»
روح‌القدس باشد و زنده گرداند خلق بسیاری از بدان و نیکان را، و نیکان را جزا و بدان را سزا دهد. و زنده شوند از خوبان و پیغمبران بسیار چون ملکان پدر خضر؟ع؟ و مهراس پدر الیاس و لقوماس پدر ارسطاطالیس و آصف بن برخیا وزیر جمشاسب که سلیمان؟ع؟ است و ارسطوه مقدونی و سام بن افریدون که نوح؟ع؟ است و سمسون عابد و سولان و سموءیل و شادول و بلیاس و جاماس پیغمبران زنده شوند. و زنده شود عامر بن صالح و حاضر شود نزد او سیمرغ از کوه قاف و سیمرغ عنقای مغرب است که به دعای حنظلة بن صفوان؟ع؟ غائب شد. و از بدان گیتی و دشمنان خدا و کافران زنده کند سور نوس را که نمرود است و او را با برع و قزح بسوزاند که فرعون و قارون باشند و زنده گرداند هامان وزیر فرعون را و او را بسوزاند و زنده گرداند سامری را که اسرائیلیان را گمراه کرد و او را بسوزاند و از چاه دماوند به در آورد ضحاک علوانی را و او را دیوان مظالم بکند و بسوزاند و بخت‌النصر را که دژهخت که بیت‌المقدس باشد خراب میکند و زنده گرداند سماش را که دین پهلوی را بر هم میزند و آتش را شریک خالق میگرداند و میگوید برزخ میانه خالق و خلق است. و زنده گرداند سدوم قاضی شهر لوط را و اسقف قاضی ترسایان را و ماریعقوب مجتهد نصاری را و زنده گرداند زوباغ اهرمن را که عمل اغلام را در میان قوم لوط به هم رساند و زنده گرداند زردان را که از اکابر فرس است و اعتقاد او آن باشد که یزدان اشخاص بسیار دارد از روحانیان که احداث نموده و زنده گرداند «شب‌درنگ» را که طبع را «اله» میداند و زنده گرداند صاحب نامی را که او ستاره‌پرستی را وضع کرده و زنده گرداند سیلان را که او اصل مدار را سه میداند نور و ظلمت و معدن جامع که سبب امتزاج و اختلاف است و زنده گرداند گون ــ به کاف عجمی ــ را که او اصل «بود» را از سه عنصر میداند آب و آتش و خاک و هر سه را قدیم میداند. و همه ایشان را بسوزاند و از پادشاهان اقوام خودش جمعی را زنده کند و بکشد که فتنهها در دین کرده باشند
«* بشارات صفحه 99 *»
و خوبان بندگان یزدان را بسیار کشته باشند و العلم من اللّه.
گمان فقیر این است که این پادشاهانی که جاماسب میگوید بنی‌عباس و امویان سلاطین جور این طایفه باشند. و خوبان بندگان یزدان مراد شیعیان باشند و دیگر زنده کند رستم بن زال را و در خدمت او باشد و کیخسرو را زنده کند. و دیوان همه بدان را بکند و همه را بکشد و بسوزاند. و باد را گوید که خاکستر ایشان را به دریای محیط ریزد و همه متابعان اهرمن و تباهکاران را بکشد و نام آن پادشاه بهرام باشد از خورشیدجهان و شاه‌زنان که او دختر سین باشد و سین نام محمد است به لغت پهلوی و ظهور او در آخرالزمان باشد و عمر هفت کرکس داشته باشد. و چون خروج کند عمر او سی قرن باشد و آن زمان که تازیان بر فارسیان غلبه کنند و شهرهای ایشان را بگیرند و شهرهای عمان خراب شود و اکثر به دست سلطان تازیک در آید و جنگ کند و «دو رو» را بکشد یعنی دجال پلید. و میگوید او کوری باشد خرسوار که دعوای خدایی بکند و از گون([10]) دنیا که گنگ زرچین باشد تا دژهخت که بیت‌المقدس باشد همه را بهرام بگیرد و گشتاسب بن دراسب را زنده کند و بر دار کشد و با او بود صاحب صبایی که عیسی؟ع؟ باشد و اسکندر بن داراب با او باشد و او را به فرنگ بفرستد به جنگ، و رستم را به مصر بفرستد و سید بزرگی که پدر آن پادشاه باشد قسطنطنیه را بگیرد و هندوستان را بگیرد و علم‌های ایمان و مسلمانی در آنجا بر پای دارد و عصای سرخ شبانان باهودار([11]) که موسی باشد با او باشد هر جا را چون اشاره کند بگشاید و انگشتر سلیمان و دیهیم با او باشد و سلیمان پیغمبری است از اسرائیلیان و جن و انس و دیوان و مرغان و درندگان در فرمان او خواهند بود.
«* بشارات صفحه 100 *»
و این بهرام بنای او از فرزندان زردان بزرگ که حضرت ابراهیم است خواهد بود و او است ایزدگشسب یعنی خداپرست و اتابک بزرگ یعنی صاحب جبروت و بزرگی مثل جمشاسب و او است کیارند یعنی پادشاه عظیم کیان یعنی بزرگ جبار و شیرویه یعنی شکوهنده، که دیودین یعنی شیطان از او بگریزد و کیهان خدیو است یعنی پادشاه دنیا و شهنشاه است یعنی بهتر از همه پادشاهان و از فرزند دختر سین است و در مدت اند که پانصد قرن باشد او و یارانش پادشاهی کنند و برود تا به مقدونیه که دارالملک فیلقوس است و در ساحل بحر اقیانوس خیمه زند که آخر زمین دنیا است و همه جهان را یک دین کند و کیش گبری و دین زردهوش و آیین ساسانی و کیانی نماند در دنیا و پیغمبر خدا و مشاسبندان و موبدان و حکیمان و پریزادان و دیوان و مرغان و همه اصناف جانوران و ابرها و بادها و مردان سفیدرویان در خدمت او باشند و از مغرب بر گردد داخل ظلمات شود و جزیره نسناس را خراب کند و اسرافیل صاحب بوق نزد او آید.
تا اینجا بود کلام جاماسب و تتمه کتاب نبود و در جزوهای دیگر احوال ملوک اسلام بود از ترکان و عجمان و عباسیان و وقایع هر سال که روی میدهد و تغییر و تبدیل پادشاهان و منقرض شدن ایشان و اساس این کتاب و استخراج وقایع در بعضی از «در»ها، که مراد فصل باشد، به طریقه صفحه جفر است. و چون این علوم از اسرار مخفیه است از اظهار کردن احوالات آینده و گذشته زبان کوتاه میگردد.
تمام شد آنچه را که مرحوم مبرور مجلسی ذکر کرده که در کتاب «تذکرةالائمة» است و چون در بسیاری از مواضع آنچه ذکر کرده صریح است که مصداق این انباءات پیغمبر آخرالزمان؟ص؟ و اوصیای او؟عهم؟ هستند محتاج به توضیحی نیستیم مگر به قدر اشارهای که بعضی از این علامات از زمان حضور ایشان است؟عهم؟ و بعضی اعلام به زمان ظهور امام زمان است عجل اللّه فرجه و بعضی انباء از رجعت ایشان است؟عهم؟.
«* بشارات صفحه 101 *»
بشارات
از جمله انباءاتی که در تواریخ و حکایات و روایات مشهور است انباءات «سطیح» است و چنان‌که مشهور است این است که در زمین یمامه دو کاهن مشهور بودند که بر همه عالم زیادتی داشتند یکی ربیع بن مازن بود که او را سطیح میگفتند و از همه کاهنان اعلم بود. و آن دیگری شِقّ بن باهله یمنی بود. و سَطیح خلقتی غریب داشت و حق‌تعالی او را خلق کرده بود گوشتی بود بی استخوان و در غیر سرش استخوان نبود و او را مانند جامه بر هم میپیچیدند و چون او را پهن میکردند بر روی حصیری یا سلهای میافکندند. و در شب خواب نمیکرد مگر اندکی و پیوسته به اطراف آسمان نظر میکرد و چون پادشاهان او را میطلبیدند او را بر روی سلهای گذاشته نقل میکردند و او از بواطن و اسرار ایشان خبر میداد و امور آینده را به ایشان میگفت و چنان بر پشت افتاده بود. و به غیر چشم و زبانش چیزی از او حرکت نمیکرد. پس شبی چنین که خوابیده بود و به اطراف آسمان نظر میکرد ناگاه برقی را دید که لامع گردید و اطراف جهان را احاطه کرد. پس کواکب را دید که مستعد گردیدند و دودی از آنها ساطع شد و فرو میریختند و بر یکدیگر میخوردند و به زمین فرو میرفتند. پس او را از مشاهده این احوال غریبه دهشتی عظیم عارض شد. و چون شب شد امر کرد غلامان خود را که او را برداشتند و بر قله کوه بلندی گذاشتند و به اطراف آسمان مینگریست ناگاه دید که نوری عظیم ساطع گردید و بر همه انوار غالب شد و به اقطار آسمان احاطه کرد و آفاق جهان را پر کرد. پس به غلامان خود گفت که مرا به زیر برید که عقلم حیران شد به سبب مشاهده این انوار و چنان مییابم که رحلت من نزدیک شده است و امر عظیمی به زودی واقع خواهد شد و چنین گمان میبرم که خروج پیغمبر هاشمی نزدیک باشد.
و چون صبح طالع شد خویشان و قوم خود را گرد آورد و گفت امر عظیمی
«* بشارات صفحه 102 *»
میبینم و آثار غریبه مشاهده میکنم و میخواهم استعلام این اسرار از کاهنان هر دیار بکنم. پس به هر شهر نامهها نوشت و از آن جمله نامهای به شِقّ نوشت و او در جواب نوشت که آنچه تو مشاهده کردهای من نیز دیدم و عنقریب اثر آن ظاهر خواهد شد. و نامهای نیز به زرقاء نوشت که ملکه یمن و اعلم کاهنان آن دیار بود، و به کهانت و سحر بر اهل دیار خود غالب شده بود و دیده بسیار تندی داشت که از سه روز راه میدید چنانچه کسی نزدیک خود را ببیند و اگر کسی از دشمنانش اراده جدال و قتال با او داشت چند روز پیشتر قوم خود را خبر میکرد که فلان دشمن اراده شما دارد و ایشان تدبیر دفع او میکردند.
پس سطیح نامه را به صبیح غلام خود داد و به سوی زرقاء فرستاد و چون به سه روزهای یمن رسید زرقاء او را دید و با قوم خود گفت که سوارهای میآید که در میان عمامهاش نامهای مینماید و بعد از سه روز که صبیح داخل شد و نامه را به زرقاء داد و گفت خبری قبیح آورده است صبیح از جانب سطیح و سؤال مینماید از نور ساطع و روشنی لامع، به حق پروردگار کعبه که این علامت نزدیک شدن آجال و یتیم شدن اطفال است و از فرزندان عبد مناف محمد پیغمبر به هم خواهد رسید بیخلاف.
پس در جواب نوشت که آیات و علامات پیغمبر هاشمی است آنچه در نامه نوشته بودی و چون نامه مرا بخوانی از خواب غفلت بیدار شو و از تقصیر حذر نما و به زودی سفر کن به جانب مکه که من نیز متوجه آن صوب میشوم شاید یکدیگر را ملاقات کنیم و حقیقت این امر را معلوم کنیم اگر به وجود آمده باشد شاید چارهای در هلاک او بکنیم و پیش از آنکه نور او مشتعل گردد خاموش کنیم. چون نامه به سطیح رسید و بر مضمون آن مطلع گردید به آواز بلند گریست و در ساعت متوجه مکه معظمه گردید و با قوم خود گفت که من میروم به سوی آتش افروخته اگر آن را خاموش توانستم کرد به سوی شما بر میگردم و الّا شما را وداع میکنم و به شام ملحق میشوم تا در آنجا
«* بشارات صفحه 103 *»
بمیرم. چون به مکه رسید ابوجهل و شیبه و عتبه و عاص بن وائل با گروهی از قریش به استقبال او آمدند و گفتند ای سطیح نیامدهای مگر برای امر عظیمی اگر حاجتی داری بر آورده خواهد شد. سطیح گفت خدا برکت دهد شما را، مرا به سوی شما حاجتی نیست. آمدهام که خبر دهم شما را به آنچه گذشته است و بعد از این خواهد شد به الهام حق‌تعالی. کجایند آنها که متقدم بودند در عهد، و پیوسته بودند مستحق ستایش و حمد یعنی فرزندان عبد مناف، آمدهام که مژده دهم شما را و ایشان را به بشیر نذیر و ماه منیر که نزدیک شده است ظهور انوار او. کجا است عبدالمطلب و شیران اولاد او. چون گروه قریش این سخنان را شنیدند ایشان را خوش نیامد و پراکنده شدند پس حضرت ابوطالب و سایر اولاد عبدالمطلب به نزد او آمدند در هنگامی که نزدیک کعبه نشسته بود و گفتند ما اول نسب خود را به او نمیگوییم تا علم او را بیازماییم و ابوطالب شمشیر و نیزه خود را به غلام سطیح داد به هدیه و پیش از آنکه غلام سطیح را اعلام نماید به نزد او آمد و بر او تحیت فرستاد و سلام کرد پس سطیح گفت بر شما باد سلام و گوارا باد شما را انعام. شما از کدام گروه عربید؟ ابوطالب توریه نمود و گفت ماییم از گروه بنی‌جمح. سطیح گفت ای بزرگ نزدیک من بیا و دست خود را بر روی من بگذار چون ابوطالب دست بر روی او گذارد گفت به حق خداوند دانای اسرار و پنهان از ابصار و آمرزنده خطاها و کشف کننده بلاها سوگند میخورم که تویی صاحب عهود رفیعه و اخلاق منیعه، و تویی که دادهای به غلام من به رسم هدیه نیزه خطّی([12]) و شمشیر هندی. به درستی که شمایید بهترین برایا و به هم خواهد رسید از تو و برادرت شریفترین ذریت‌ها، به درستی که تویی و آنها که با تواَند از نسل هاشم که بهترین اخیار بود. و تویی بی‌شک عم پیغمبر مختار که وصف کردهاند او را در کتب و اخبار. نسب خود را از من مپوشان که نیک میشناسم تو را و نسب تو را.
«* بشارات صفحه 104 *»
پس ابوطالب متعجب شد از سخنان او و گفت ای شیخ راست گفتی و خصلت‌ها را نیکو بیان کردی میخواهم ما را خبر دهی به آنچه در زمان ما خواهد شد و بر ما جاری خواهد گردید. سطیح گفت سوگند یاد میکنم به خداوند دائم ابد و بلندکننده آسمان بی‌عمد و یگانه یکتای صمد که از عبداللّه به زودی فرزندی به هم رسد که مردم را هدایت کند به رشد و صلاح و خیر و احسان و باطل کند بتان را و هلاک گرداند بت‌پرستان را و یاری نماید او را بر این امور یاوری که پسر عم او باشد و صاحب صولت‌ها و حملهها باشد و به تیغ آبدار دمار از کافران روزگار برآورد و شک نیست که تو پدر او خواهی بود ای ابوطالب.
پس بنی‌هاشم گفتند که میخواهیم آن پیغمبر را برای ما وصف کنی و نعت‌های او را بیان کنی. سطیح گفت بشنوید از من سخن صحیح به زودی ظاهر شود شخص نبیل که رسول باشد از جانب خداوند جلیل و زبان سطیح از وصف او کلیل است و او مردی است نه بسیار کوتاه و نه بسیار بلند با قامتی ارجمند و آن سرور سرش مدوّر است و در میان دو کتفش علامتی باشد و عمامه بر سر گذارد و پیغمبری او تا قیامت مستمر باشد و سید و بزرگ اهل تهامه گردد و در تاریکیها نور از روی انورش ساطع باشد و چون تبسم نماید از نور دندان‌هایش جهان روشن گردد و کسی به نیکویی خَلق و خُلق او بر زمین راه نرفته است. شیرین‌زبان و خوش‌بیان باشد و در زهد و تقوی و خشوع و عبادت نظیر خود نداشته باشد. تکبر و تجبر ننماید اگر سخن گوید درست گوید و اگر از او سؤال کنند به راستی جواب گوید. ولادتش پاکیزه و از شبهه و فساد نسب منزه باشد و رحمت عالمیان باشد و به نور او جهان روشن گردد و به مؤمنان رؤف و بر اصحاب خود مهربان و عطوف و نامش در تورات و انجیل معروف باشد و فریادرس هر مضطر ملهوف و به کرامت‌ها موصوف باشد. نامش در آسمان احمد و در زمین محمد است. ابوطالب گفت ای سطیح آن شخص را که ذکر کردی که معین و یاور
«* بشارات صفحه 105 *»
او خواهد بود وصفش را برای ما بیان کن. گفت او سیدی است بزرگوار و شیری است شیر شکار و پیشوایی است نیکو کردار و انتقام کشنده‌ای است از کفار، مشرکان را کاسه‌های زهرِ مرگ چشاند و حملههای او زهره شیران را آب گرداند و پیوسته در جنگ‌ها به یاد پروردگار خود باشد و برای محمد وزیر باشد و بعد از او در امتش امیر باشد نامش در تورات بریا و در انجیل الیا و نزد قومش علی باشد. پس لحظه‌ای سر در گریبان خاموشی فرو برد و در بحر تفکر غوطه خورد پس به جناب ابوطالب ملتفت شد و گفت ای سید بزرگوار دست مبارکت را بار دیگر بر روی من گذار. پس ابوطالب دست بر رویش گذارد آهی دردناک کشید و ناله کرد و گفت ای ابوطالب دست برادرِ خود عبداللّه را بگیر که سعادت شما هویدا است و بشارت باد شما را به بلندی مکان و مجد و رفعت شان که آن دو شاخ کرامت از درخت شما خواهد رویید. محمد از برادر تو است و علی از تو. پس ابوطالب شاد شد و این خبرها در میان اهل مکه شایع گردید.
پس ابوجهل گفت که این اول بلیهای است که از بنی‌هاشم به ما نازل شد شنیدید خبرهای سطیح را در باب فرزند عبدالله و ابوطالب که دینهای ما را فاسد خواهند کرد.
پس ابوطالب ایستاد و به آواز بلند گفت ای گروه قریش بگردانید از دل‌های خود طیش را و انکار منمایید آنچه را شنیدید از سطیح زیرا که ماییم معدن کرامت و شرف و هر کرامت در مکه از ما ظاهر گردیده است و آنچه سطیح گفت علاماتش هویدا شده است و به زودی آنچه گفت به ظهور خواهد رسید به رغم‌انف هر کس نتواند دید. ابوطالب سطیح را به خانه برد و او را اعزاز و اکرام تمام کرد و ابوجهل نائره حسد در کانون سینهاش مشتعل گردید و شرر شرارت و فتنه برانگیخت و گروهی از اهل فساد در اثاره فتنه و اظهار عصبیت و انکار با او یار شدند و چون خبر به ابوطالب رسید به جانب ابطح خرامید و به وعد و وعید اجتماع اهل فساد را به تفرق مبدل گردانید و
«* بشارات صفحه 106 *»
ایشان را به نزد کعبه حاضر نمود پس منبه بن الحجاج برخاست و گفت ای ابوطالب ما را در تقدم و مزید رفعت و عزت و شرف شما شکی نیست و صیت جلالت و نجابت و هدایت شما آفاق جهان را پر کرده است ولکن از کیاست تو عجب دارم که بر گفته کاهنی اعتماد نمایی مگر نمیدانی که ایشان مظهر اکاذیب شیطان و مصدر کذب و افتراء و بهتانند بار دیگر او را حاضر گردان که او را بر محک امتحان کشیم شاید که از شواهد و علامات صدق یا کذب او امری ظاهر گردد که موجب ارتفاع اختلاج شکوک از سینهها گردد. پس ابوطالب فرمان داد که بار دیگر سطیح را حاضر ساختند و چون او را بر زمین گذاشتند به آواز بلند فریاد کرد که ای گروه قریش این چه تشویش و اختلاف و تکذیب و ارتجاف است که از شما میبینم و میشنوم در باب آنچه من اظهار کردم از ظهور پیغمبر صاحب برهان و شکننده اوثان و ذلیل کننده کاهنان واللّه که ما شاد نیستیم به ظهور او زیرا که نزد ولادت او کهانت باطل خواهد شد و در آن وقت سطیح را در زندگانی خیر نخواهد بود و آرزوی مردن خواهد کرد. اگر خواهید که راستی گفتار من بر شما ظاهر شود مادران و زنان خود را حاضر گردانید تا من امور عجیبه را بر شما ظاهر گردانم. گفتند مگر تو غیب میدانی؟ گفت نه ولکن مصاحبی از جن دارم که از ملائکه سخنان میشنود و مرا خبر میدهد پس جمیع زنان مکه را در مسجد حاضر کردند به غیر از آمنه و فاطمه بنت اسد که عبداللّه و ابوطالب ایشان را مانع شدند. و چون حاضر شدند سطیح گفت مردان از زنان جدا شوند و زنان نزدیک من آیند چون زنان نزدیک رفتند نظر کرد به سوی ایشان و خاموش شد، گفتند چرا سخن نمیگویی؟ سطیح نظر به سوی آسمان کرد و گفت سوگند میخورم به خدای حرمین که دو تا از زنان خود را حاضر نکردهاید که یکی حامله است به فرزندی که هدایت خواهد کرد مردم را به راه رشاد و خیر و سداد و نامش محمد است و دیگری حامله خواهد شد به پادشاه مؤمنان و سید اوصیای پیغمبران و وارث علوم انبیاء و مرسلان.
«* بشارات صفحه 107 *»
چون آمنه و فاطمه حاضر شدند سطیح در میان زنان اشاره کرد به سوی آمنه و به آواز بلند فریاد کرد و گریست که ای صاحبان شرف این است واللّه حامله به پیغمبر برگزیده و رسول پسندیده. پس آمنه را پیش طلبید و گفت آیا تو حامله نیستی؟ گفت بلی. سطیح گفت اکنون یقینم به گفته خود زیاده شد این است بهترین زنان عرب و عجم و حامله است به بهترین امم و هلاک کننده هر صنم وای بر عرب از او، به تحقیق که ظهورش نزدیک شده است و نورش هویدا گردیده است گویا میبینم مخالفانش را کشته و در خاک افتاده. خوشا حال کسی که تصدیق نماید به پیغمبری او و ایمان آورد به رسالت او که ملک و سلطنت او طول و عرض زمین را فرو خواهد گرفت. پس به جانب فاطمه ملتفت شد و نعرهای زد و بیهوش شد. چون به هوش آمد بسیار گریست و به آواز بلند گفت این است واللّه فاطمه دختر اسد مادر امامی که بت‌ها را بشکند و امیری که شجاعان را بر خاک هلاک افکند و در عقلش هیچ‌گونه خفت نباشد و هیچ دلیری تاب مقاومت او نیاورد. او است فارسِ یکتا و شیر خدا و مسمی به امیرالمؤمنین علی پسر عم خاتم انبیاء. آه آه، دیدهام چه شجاعان و دلیران را بر خاک افتاده میبیند.
چون قریش این سخنان از سطیح شنیدند همه شمشیرها از غلاف کشیدند و رو به او دویدند و بنی‌هاشم به حمایت او تیغ‌ها برهنه کردند و ابوجهل ندا کرد که راه دهید که من این کاهن را به قتل رسانم و آتش سینه خود را به خون او فرو نشانم. پس ابوطالب شمشیری به جانب او انداخت و سرش را مجروح کرد و خون بر روی نحسش جاری شد و ابوجهل ندا کرد که سرکردههای قبایل این عار را بر خود مپسندید، سطیح و آمنه و فاطمه را بکشید تا از شر آنچه این کاهن میگوید ایمن گردید. پس همه قریش بر سطیح حمله آوردند و بنی‌هاشم تاب مقاومت ایشان نداشتند و غبار فتنه بلند شد. و زنان پناه به کعبه بردند و صداها بلند شد و آمنه گفت که چون شمشیرها را دیدم
«* بشارات صفحه 108 *»
بسیار ترسیدم. ناگاه فرزندی که در شکم من بود به حرکت آمد و صدایی از او ظاهر گردید و مقارن این حال صیحهای عظیم از هوا ظاهر شد که عقلها از آشیان بدن‌ها پرواز کرد. مردان و زنان همه بیهوش شدند و به رو در افتادند. پس نظر کردم به جانب آسمان و دیدم که درهای آسمان گشوده شد و سواری حربهای از آتش در دست داشت و به آواز بلند گفت که شما را راهی نیست به ضرر رساندن به رسول خدا و منم جبرئیل برادر او. پس در آن وقت خوف من به ایمنی مبدل گردید و همه به خانههای خود برگشتیم و ابوطالب دست عبداللّه را گرفت و در پناه کعبه معظمه نشستند. پس منبه بن الحجاج به نزد ابوطالب آمد و گفت بحمداللّه عزت و شرف و غلبه شما بر عالمیان ظاهر گردید ولکن از تو التماس دارم که سطیح را از قریش دور کنی و نایره فتنه را فرو نشانی. ابوطالب التماس او را قبول نمود و به نزد سطیح آمد و از او معذرت طلبید و حقیقت حال را به او گفت. سطیح گفت ای ابوطالب من میروم و التماس دارم که چون آن پیغمبر بشیر نذیر ظاهر شود سلام بسیار از من به او برسانی و بگویی که او بشارت داد به ظهور تو و قوم تو او را تکذیب کردند و از جوار تو او را دور کردند و در این زودی زنی خواهد آمد به سوی شما که تصدیق بشارت مرا نماید و زیاده از آنچه من اظهار کردم اظهار نماید.
پس سطیح را بر شتری بستند و روانه شد و بنی‌هاشم به مشایعت او از مکه بیرون رفتند و در اثنای راه راحلهای نمایان شد که زنی بر آن سوار بود و به سرعت میآمد. سطیح گفت ای سادات مکه آمد به سوی شما داهیه کبری یعنی زرقاء یمنی پس در این سخن بودند که زرقاء رسید، و به آواز بلند گفت که ای گروه قریش بر شما باد سلام بسیار، و به شما معمور باد هر دیار، به درستی که ترک وطن خود کردهام و به سوی مأمن شما آمدهام برای آنکه خبر بدهم شما را از امری چند که نزدیک شده است ظهور آنها. و به زودی ظاهر گردد در بلاد شما امری چند بسیار عجیب. و شعری چند ادا نمود که
«* بشارات صفحه 109 *»
دلالت میکرد بر حقیت آنچه سطیح به ایشان خبر داده بود.
پس گفت آمدهام که شما را بشارت دهم و حذر فرمایم. و آنچه شما را به آن مژده می‌دهم برای من وبال است. عتبه گفت این چه سخنان وحشتانگیز است که از تو ظاهر میشود؟ ما را و خود را وعید مینمایی به هلاکت و استیصال. زرقاء گفت ای ابوالولید به حق خداوندی که بر صراط خلایق را در کمین خواهد بود سوگند میخورم که از این وادی پیغمبری مبعوث خواهد شد که بخواند مردم را به سوی رشاد و سداد و نهی نماید از فساد، پیوسته نور دور وی گردد و نام او محمد باشد، و گویا میبینم که بعد از ولادت او فرزندی متولد گردد که مساعد و یاور او باشد و در حسب و نسب به او نزدیک باشد و اقران خود را هلاک کند و شجاعان جهان را بر زمین افکند دلیری باشد در معرکهها و شیری باشد در میدان‌ها او را ساعدی باشد قوی و دلی باشد جری و نام او است امیرالمؤمنین علی آه آه از روزی که او را ببینم و زهی مصیبت مرا از وقتی که با او در یک‌سو نشینم. پس شعری چند از روی تحسر ادا نمود و گفت هیهات جزع کردن چه سود بخشد در امری که البته آمدنی است سوگند میخورم به آفریننده شمس و قمر و آنکه به سوی او است بازگشت جمیع بشر، که راست گفته است سطیح در آنچه به شما گفته از خبر فصیح. پس نظر تندی به سوی ابوطالب و عبداللّه افکند و عبداللّه را پیشتر دیده بود و میشناخت زیرا که عبداللّه در سالی به یمن رفته بود پیش از آنکه آمنه را به عقد خود در آورد و نور رسالت از جبین او مفارفت نماید و در قصری از قصور یمن نزول فرموده بود. چون زرقاء را نظر بر آن صدف گوهر نبوت افتاد از آرزوی لقای کریم او دل از دست داد و کیسه زری بر گرفته از غرفه خود فرود آمد و به سوی عبداللّه شتافت و سلام کرد و پرسید که تو از کدام قبیلهای از قبایل عرب که از تو خوش‌روتر هرگز ندیدهام؟ گفت منم عبداللّه بن عبدالمطلب بن هاشم بن عبد مناف سید اشراف و اطعام کننده اضیاف. زرقاء گفت ای سید من آیا تواند بود که یک جماع با من بکنی
«* بشارات صفحه 110 *»
و این کیسه زر را بگیری و صد شتر با بار خرما و روغن به تو دهم؟ عبداللّه گفت دور شو از من چه بسیار قبیح است نزد من صورت تو مگر نمیدانی که ما گروهی هستیم که مرتکب گناه نمیشویم و شمشیر خود را از غلاف کشیده بر او حمله کرد. زرقاء گریخت و خائب برگشت. در آن حال عبدالمطلب داخل شد و چون شمشیر برهنه در دست عبداللّه دید و حقیقت واقعه را از او پرسید و نقل کرد عبدالمطلب گفت ای فرزند آن زن که تو وصف او مینمایی زرقاء یمنی است و چون نور نبوت را در جبین تو دید، شناخته است، و خواسته که آن نور تو را از تو بگیرد. الحمدلله که خدا تو را از شر او حفظ نمود و چون در مکه زرقاء عبداللّه را دید شناخت و دانست که زن خواسته است و آن نور از او به دیگری منتقل شده است. گفت که تو آن نیستی که در یمن دیدم؟ گفت بلی. زرقاء گفت چه شد آن نور که در جبین تو بود؟ گفت در شکم زوجه طاهره من آمنه است. زرقاء گفت شک نیست که چنین کسی میباید که محل چنان نوری گردد پس صدا بلند کرد که ای صاحبان عزت و مراتب. وقت ظهور آنچه میگویم نزدیک است و امر شدنی را چاره نمیتوان کرد امروز به آخر رسید متفرق شوید و فردا نزد من حاضر شوید تا شما را به حقیقت آثار مطلع گردانم. و چون ایشان متفرق شدند و نیمی از شب گذشت زرقاء به نزد سطیح رفت و گفت علامات و آثار ظهور آن انوار را مشاهده کردم و وقت نزدیک شده است در این باب چه مصلحت میدانی؟ سطیح گفت عمر من به آخر رسیده است و من به جانب شام میروم و در آن دیار میمانم تا مرگ مرا در رسد زیرا که میدانم که هر که سعی کند در اطفاء آن نور البته منکوب و مقهور میشود و تو را نیز نصیحت مینمایم که متعرض دفع آمنه نگردی که پروردگار آسمان‌ها و زمین نگهدار او است و اگر از من قبول نصیحت نمیکنی دست از من بردار که من در این امر با تو موافقت نمیکنم و چون صبح طالع شد زرقاء به سوی بنی‌هاشم آمد و سلام کرد بر ایشان و گفت محفل‌ها همه به شما روشن خواهد شد در هنگامی که
«* بشارات صفحه 111 *»
ظاهر شود در میان شما کسی که تورات و انجیل و زبور و فرقان از وصف او مشحون است. وای بر کسی که با او دشمنی کند و خوشا حال کسی که او را متابعت نماید. پس بنی‌هاشم شاد شدند و ابوطالب به زرقاء گفت اگر حاجتی به ما داری بگو که حاجت تو بر آورده است. گفت مالی از شما نمیخواهم و اعتباری از شما توقع ندارم ولکن میخواهم که آمنه را به من بنمایید که از او تحقیق کنم شواهد اخباری را که برای شما ذکر کردم و چون ابوطالب او را به خانه آمنه برد و نظر او بر آمنه افتاد پایش از رفتار ماند و زبانش لال شد و به ظاهر اظهار شادی نمود و باز خبرها از آن مولود مبارک داد و بیرون آمد، و در اندیشه بود که حیلهای برای هلاک آمنه برانگیزد. پس با زنی از قبیله خزرج که او را تکنا میگفتند و مشاطه آمنه و سایر زنان بنی‌هاشم بود طرح آشنایی افکند، و در شب و روز با او میبود تا آنکه در شبی از شب‌ها تکنا بیدار شد دید که شخصی نزدیک سر زرقاء نشسته است و با او سخن میگوید و از جمله سخنان او این بود که کاهنه یمامه آمده است به سوی تهامه و به زودی پشیمان خواهد شد از ارادهای که کرده. چون زرقاء این سخن را شنید برجست و گفت تو یار وفادار من بودی چرا در این مدت به سوی من نیامدی؟ گفت وای بر تو ای زرقاء امر عظیمی بر ما نازل گردیده است. ما به آسمان‌ها میرفتیم و سخن فرشتگان را میشنیدیم در این ایام ما را از آسمان‌ها میرانند و منادی شنیدیم که در آسمان‌ها ندا میکرد که حق‌تعالی اراده کرده است که ظاهر گرداند شکننده بتان و ظاهر کننده عبادت رحمن را. پس افواج ملائکه ما را نشانه تیرهای شهاب گردانیدهاند و راه‌های ما را از آسمان مسدود ساختهاند و آمدهام که تو را حذر فرمایم. پس زرقاء گفت برو از پیش من که هر سعی که دارم در کشتن این فرزند خواهم کرد. آن شخص شعری خواند که مضمون آنها آن بود که من آنچه شرط خیرخواهی بود به تو گفتم و میدانم که سعی تو بی‌فايده است و به جز وبال دنیا و عقبی برای تو ثمرهای نخواهد داشت و البته حق‌تعالی یاری
«* بشارات صفحه 112 *»
پیغمبر خود را خواهد کرد و از شر هر ساحر و کاهن او را محافظت خواهد نمود. و امثال این سخنان بسیار گفت و پرواز کرد و رفت و این سخنان را تکنا میشنید.
و چون صبح شد به نزد زرقاء آمد و گفت چرا تو را غمگیمن میبینم؟ گفت ای خواهر من راز دل خود را از تو پنهان نمیدارم و غمی که من در دل دارم و مرا آواره دیار گردانیده است در باب زنی است که حامله است به فرزندی که بت‌ها را خواهد شکست و ساحران و کاهنان را ذلیل خواهد کرد و خانهها را خراب خواهد کرد و تو میدانی که صبر کردن بر آتش سوزان آسانتر است از صبر کردن بر مذلت و خواری از دشمنان. اگر کسی مییافتم که مرا یاری کند بر کشتن آمنه هر آینه هر چه آرزوی او است به او میدادم و او را توانگر میگردانیدم، و کیسه زری برداشت و در پیش تکنا گذاشت. چون تکنا دیدهاش به زر افتاد دل از دست بداد و گفت ای زرقاء کار بزرگی نام بردی و امر عظیمی مذکور ساختی و چون مشاطه زنان بنیهاشمم، شاید چارهای در این کار توانم کرد. زرقاء گفت تدبیرش چنان باید کرد که چون به نزد آمنه روی و به مشاطگی او مشغول شوی این خنجر زهرآلود را بر او زن که چون زهر در بدن او جاری گردد البته از حلیه حیات عاری شود. و چون دیه بر تو لازم گردد من ده دیه از جانب تو بدهم به غیر آنچه الحال به تو می‌دهم و هر سعی که مرا مقدور است در خلاصی تو میکنم. تکنا گفت قبول کردم اما میخواهم تدبیری کنی که مردان بنی‌هاشم و سایر اهل مکه را از من مشغول گردانی تا من مشغول مهم تو گردم، زرقاء گفت چنین باشد. و در روز دیگر ولیمهای بر پا کرد و جمیع اعیان و اشراف مکه را طلب نمود و شراب بسیار در ولیمه خود حاضر گردانید و شتران بسیار کشت. و چون ایشان را مشغول اکل و شرب گردانید تکنا را طلبید و گفت اکنون وقت است، فرصت را غنیمت باید شمرد و در تمشیت مهمِ من سعی خود را مبذول باید داشت.
تکنا خنجر زهرآلود را گرفته متوجه خانه آمنه شد و چون داخل شد آمنه او را
«* بشارات صفحه 113 *»
نوازش نمود و گفت دیر به نزد من آمدی و هرگز عادت تو نبود که این‌قدر از من مفارقت کنی؟ تکنا گفت ای خاتون، من به غم روزگار خود درمانده بودم و اگر نعمت شما بر ما نبود به بدترین احوال میبودم، ای دختر گرامی نزدیک من بیا تا تو را مشاطگی کنم. پس چون آمنه در پیش روی تکنا نشست و تکنا گیسوهای او را شانه کرد و خنجر مسموم را بیرون آورد که آمنه را هلاک کند، به اعجاز محمد مصطفی؟ص؟ چنان یافت که کسی دلش را گرفت و پردهای در پیش ديده بیبصیرتش آویخته شد، و دستی بر دستش زدند و خنجر از دستش بر زمین افتاد و ناله واحزنا از او بلند شد. پس چون این صدا به گوش آمنه رسید و به عقب التفات نمود و خنجر برهنه را مشاهده کرد نعرهای زد و زنان از هر سو دویدند و تکنا را گرفتند و گفتند ای ملعونه میخواستی آمنه را به چه تقصیر و جرم هلاک کنی؟ گفت میخواستم او را بکشم و خدا را شکر میکنم که بلا را از او دور کرد. پس آمنه سجده شکر الهی به‌جا آورد. و چون زنان سبب این اراده شنیع را جویا شدند تکنا حکایت زرقاء را به تمامی بیان کرد و گفت زرقاء را دریابید پیش از آنکه از دست شما بیرون رود. این سخن بگفت و جان تسلیم کرد. و چون این آوازه بلند شد صغیر و کبیر بنی‌هاشم حاضر شدند و بعد از اطلاع بر واقعه به تفحص زرقاء بیرون شتافتند و ابوطالب در مکه ندا کرد که زرقاء میشومه را دریابید که بیرون نرود. و آن ملعونه از قضیه مطلع شده فرار نموده بود. و اهل مکه به هر جانب از پی او دویدند و به او نرسیدند. و چون سطیح خبر زرقاء را شنید غلامان خود را امر کرد که او را برداشته و متوجه بلاد شام گردیدند.
و پیوسته آمنه نداها و بشارت‌ها از میان زمین و آسمان میشنید و عبداللّه را بر آنها مطلع میگردانید و عبدالله او را وصیت به کتمان مینمود و آمنه مطلقاً ثقل حمل بر خود احساس نمینمود.
«* بشارات صفحه 114 *»
بشارات
در ناسخ التواریخ ذکر شده که ربیعه شبی از شب‌ها خوابی هولناک دید و سخت بترسید و چون بامداد جامه خواب بگذاشت کاهنان و منجمان حضرت را طلبید و گفت دوش خوابی هولناک دیدهام. نخست صورت خواب را باز نمایید آن‌گاه زبان به تعبیر گشایید. ایشان عرض کردند که ما را بدین کار توانایی نباشد اگر مَلِک خواهد خواب خود را باز نماید تا ما به تعبیر آن اقدام نماییم. ربیعه گفت چون من آنچه در خواب دیدهام باز گویم و تعبیر شود مرا به آن تعبیر اطمینان خاطر نخواهد بود، آن‌گاه مطمئن شوم با سخن شما که صورت خواب را نیز بنمایید. آن جماعت عرض کردند که این مهم جز از سَطیح و شِقّ ساخته نشود و این دو تن سر آمد کاهنان جهان بودند چنان‌که عنقریب ذکر حال ایشان مرقوم خواهد شد. لاجرم ربیعه کس به طلب سطیح و شق فرستاد و نخستین سطیح حاضر شد پس پادشاه یمن روی به او کرد و گفت ای سطیح باز گوی که من چه صورت در خواب دیدهام؟ سطیح گفت «رأیت حممة خرجت من ظلمة فوقعت بأرض تهمة فأکلت منها کل ذات جمجمة» یعنی در خواب دیدی که اَنگِشتی([13]) افروخته از ظلمت بر آمد و به زمین تهامه افتاد و خورد هر صاحب سری را. ربیعه گفت ای سطیح هیچ خطا نگفتی اکنون باز گوی که تأویل آن خواب به کجا خواهد کشید؟ سطیح گفت «احلف بما بین الحرتین من حنش لتهبطن ارضکم الحبش و لیملکن ما بین ابین الی جرش» یعنی سوگند میخورم به هر جانوری که در میان حره دهنا و حره بنی‌هلال است که مردم حبشه این اراضی را فرو میگیرند و مالک میشوند اراضی جرش را تا ابین که از یمن تا عدن باشد. ربیعه گفت ای سطیح این خبری دهشت‌انگیز و وحشت‌آمیز بود. اکنون بگو که این داهیه در زمان ما خواهد بود یا از پس روزگار ما صورت خواهد بست. سطیح گفت «بل
«* بشارات صفحه 115 *»
بعده بحین اکثر من ستین او سبعین یمضین من السنین» یعنی در روزگار تو آسیبی نخواهد بود بلکه از پس شصت سال و هفتاد سال یا زیاده این ترکتاز واقع خواهد شد. ربیعه گفت آیا این مملکت را همیشه مردم حبش خواهند داشت یا سلطنت ایشان منقرض خواهد شد؟ سطیح عرض کرد «بل ینقطع لبضع و سبعین من السنین ثم یقتلون و یخرجون منها هاربین» یعنی بعد از هفتاد سال سلطنت حبشه منقرض میشود و کشته و پراکنده میگردند. ربیعه گفت آیا کدام پادشاه بدین جماعت غلبه خواهد کرد؟ سطیح گفت «یلیه ارم ذی یزن یخرج علیهم من عدن فلایترک منهم احداً بالیمن» یعنی پسر ذی یزن بر آن قوم غلبه خواهد جست ایشان را قلع و قمع خواهد کرد ربیعه گفت آیا اولاد ذی یزن سلطنت جاودانه در یمن خواهند داشت یا دولت ایشان نیز سپری میشود؟ سطیح عرض کرد که دولت ایشان نیز نخواهد ماند. گفت کدام کس غلبه کند؟ سطیح معروض داشت «نبی کریم زکی یأتیه الوحی من قبل العلی» گفت این پیغمبر از کدام خاندان خواهد بود؟ سطیح گفت «رجل من ولد غالب بن فهر یکون الملک فی قومه الی آخر الدهر» یعنی آن پیغمبر مردی از اولاد فهر است و تا انتهای دنیا پادشاهی در دودمان او خواهد بود. ربیعه گفت مگر از برای دنیا نهایتی است؟ سطیح گفت بلی «یوم یجمع فیه الاولون و الآخرون یسعد فیه المحسنون و یشقی فیه المسیئون» و بدین سخنان خبر از روز قیامت داد. ربیعه گفت ای سطیح آیا بدانچه مرا خبر دادی راست‌گفتار باشی؟ در جواب عرض کرد «و الشفق و الغسق و الفلق اذا اتسق ان ما انبأتک به لحقّ» یعنی قسم به شام و صبح که آنچه گفتم مقرون به صدق و صواب بود. چون این کلمات به پایان رسید خبر ورود شق را به عرض ربیعه رسانیدند. ملک یمن گفت تا سطیح را به جایی معین باز داشتند و شق را پیش طلبید تا این دو کاهن را از سخنان یکدیگر آگهی نباشد و روی با شق کرد و گفت صورت خواب مرا باز گوی. شق عرض کرد «رأیت حممة خرجت من ظلمة فوقعت بین
«* بشارات صفحه 116 *»
روضة و اکمة فأکلت منها کل ذات نسمة» و چون از تعبیر آن خواب پرسید گفت «احلف بما بین الحرتین من انسان لینزلن ارضکم السودان و لیغلبن علی کل طفلة البنان و لیملکن ما بین ابین الی نجران» و چون از زمان غلبه آن جماعت باز جست که در عهد دولت او است یا پس از او «فقال لا بل بعده بزمان ثم یستنقذکم منهم عظیم الشأن و یذیقهم اشد الهوان» شق گفت ای ربیعه بعد از زمان دولت تو اهل سودان بدین مملکت چیره خواهند شد آن‌گاه مردی بزرگ شما را از بلای ایشان نجات خواهد داد و آن جماعت را ذلیل و زبون خواهد کرد. ربیعه گفت آن کس که بر ایشان غلبه جوید کیست؟ شق گفت «غلام لیس بِدَنیّ و لا مُدن یخرج من بیت ذی یزن» چون از مدت پادشاهی اولاد ذی یزن سؤال کرد گفت «ینقطع برسول مرسل یأتی بالحق و العدل بین اهل الدین و الفضل یکون الملک فی قومه الی یوم الفصل». آن‌گاه ربیعه از آثار روز قیامت پرسید «قال یوم تخزی فیه الولاة یدعی فیه من السماء بدعوات یسمع منها الاحیاء و الاموات و یجمع فیه بین الناس للمیقات یکون فیه لمن اتقی الفوز و الخیرات» گفت ربیعه ای شق آیا راست گفتی این سخنان را؟ «قال ای و رب السماء و الارض و ما بینهما من رفع و خفض انّ ما انبأتک به لحقّ ما فیه امض».
چون این سخنان به پایان رفت و ربیعه سخنان سطیح و شق را موافق یافت به نبوت خاتم الانبیاء؟ص؟ و بازپرس روز جزاء، ایمان آورد. و از بیم آنکه اهلبیتش به دست مردم حبشه اسیر و دستگیر شوند زن و فرزندان خود را از یمن کوچ داده به سوی عراق عرب فرستاده و نامهای به حضرت اردوان که در این وقت ملک ایران بود نگاشت و از وی درخواست کرد که ایشان را در بلدی شایسته ساکن فرماید. پادشاه ایران حکم داد تا ایشان را در حیره فرود آوردند. و حکومت حیره در این وقت از قِبَل اردوان با عمرو بن عدی مفوض بود که هم برادرزاده ربیعه بود. لاجرم عمرو فرزندان برادر را نیکو بداشت و در تربیت ایشان مساعی جمیله معمول فرمود.
«* بشارات صفحه 117 *»
بشارات
در ناسخ‌التواریخ بعد از آنکه احوال سطیح را بیان میکند، میگوید که اکنون از کلمات سطیح که منهی از ظهور قائم آل‌محمد است بر مینگاریم. معلوم باد که روزی ذاجدن که اول کس است که در یمن غنا کرد، و به سبب حسن صوت این لقب یافت چه نام او علس بن الحارث است و از قبیله حمیر باشد. معالقصه سطیح را طلب داشت تا از زمان آینده خبر گیرد و قبل از رسیدن سطیح چند دینار زر از بهر انعام او برگرفت و در تحت قدم خود پنهان فرمود و خواست تا قبل از حکم و کهانت او را آزموده کند. و چون سطیح در آمد ربیعه گفت ای سطیح بگو تا چه از بهر تو نهفتهام؟ سطیح عرض کرد «حلفت بالبیت و الحرم و الحجر الاصم و اللیل اذا اظلم و الصبح اذا تبسم و بکل فصیح و ابکم لقدخبأت لی دیناراً بین النعل و القدم» از گفتار وی در عجب رفت و گفت این علم را از کجا آموختی؟ سطیح گفت «من قبل اخ لی جنی ینزل معی انّی نزلت» یعنی از برادرم که یکی از جن است و هر جا من فرود میشوم او نیز با من است این بگفت و آن‌گاه این کلمات را فرمود که خبر از ظهور قائم آل‌محمد دهد. «فقال سطیح اذا غارت الاخیار و فارت الاشرار و کذب بالاقدار و حمل المال بالاوقار و خشعت الابصار لحامل الاوزار و قطعت الارحام و ظهرت الطغام المستحلی الحرام فی حرمة الاسلام و اختلفت الکلمة و خفرت الذمة و قلّت الحرمة و ذلک عند طلوع الکوکب الذی یفزع العرب و له شبیه الذنب فهناک تنقطع الامطار و تجف الانهار و تختلف الاعصار و تغلو الاسعار فی جمیع الاقطار ثم یقبل البربر بالرایات الصفر علی البرازین التبر حتی ینزلوا مصر فیخرج رجل من ولد صخر فیبدل الرایات السود بالحمر فیبیح المحرمات و ینزل النساء بالثدایا معلقات و هو صاحب نهب الکوفة فربّ بیضاء الساق مکشوفة علی الطریق مردوفة بها الخیل محفوفة قد قتل زوجها و کثر عجزها و استحل فرجها فعندها یظهر ابن النبی المهدی و ذلک اذا قتل المظلوم بیثرب و ابن
«* بشارات صفحه 118 *»
عمه فی الحرم و ظهر الخفی فوافق الوسمی فعند ذلک یقبل المشئوم بجمعه الظلوم فیظاهر الروم بقتل القروم فعندها ینکسف کسوف اذا جاء الزحوف و صف الصفوف ثم یخرج ملک من الیمن من صنعا و عدن ابیض کالقطن اسمه حسین او حسن فیذهب بخروجه غمر الفتن فهناک یظهر اللّه مبارکاً زکیاً و هادیاً مهدیاً و سیداً علویاً فیفرح الناس اذا اتاهم بمنّ اللّه الذی هداهم فیکشف بنوره الظلماء و یظهر به الحق بعد الخفاء و یفرق الاموال فی الناس بالسواء و یغمد السیف فلایسفک الدماء و یعیش الناس فی البشر و الهناء و یغسل بماء عدله عین الدهر من القذاء و یرد الحق علی اهل القری و یکثر فی الناس الضیافة و القری و یرفع بعدله الغوایة و العمی کأنه کان غباراً و انجلی فیملأ الارض عدلاً و قسطاً و الایام حیاً و هو علم للساعة بلا افتراء».
این جمله بی‌زیاده و نقصان کلام سطیح است. و خلاصه معنی آن این است که فرماید چون اندک شوند اخیار و طغیان کنند اشرار و مردم قطع ارحام کنند و حلال از حرام نشناسند و با هیچ پیمان و عهد نپایند آن‌گاه ستاره ذوذنب بادید آید، و قبایل عرب ترسان و هراسان باشند. در این وقت سحاب از سیلان باز ایستد و انهار را جریان نماند و بلای قحط و غلا در افتد. پس جماعتی از مردم بربر خروج کنند و بر اسب‌ها زین زرین بندند و علم‌های زرد بر پا کنند و مصر را فرو گیرند آن‌گاه از اولاد صخر مردی با لشکر به سوی کوفه تاختن کند و آن اراضی را مسخر فرماید و مردان را بکشد و زنان را با پستان‌ها بیاویزد و دختران را مکشوف و برهنه به دست لشکریان دهد، در آن هنگام قائم آل‌محمد؟ص؟ ظاهر شود و از پس او مردی بزرگوار در مدینه شهید شود و پسر عم او در مکه به قتل آید و این در ماه ربیعالاول باشد. از پس این واقعه بزرگان روم مقتول شوند و کسوفی نیز واقع گردد آن‌گاه ملکی از یمن بادید آید که نام او حسین یا حسن باشد و از خروج او فتنههای برخاسته فرو نشیند و در آن هنگام دولت صاحب‌الزمان صلواتاللّهعلیه جهان را فرو گیرد و خونریزی به کران رسد و مال‌ها بر مردم بالسویه
«* بشارات صفحه 119 *»
قسمت شود و قبایل در طرب و راحت در آیند و با هم مهربان و دوست باشند و یکدیگر را میهمان کنند و کار همه به عدل و نصفت رود و این علامت قیامت باشد.
بالجمله سطیح با شق چنان‌که در یک ساعت متولد شدند هم در یک ساعت وداع جهان گفتند و جسد ایشان را در زمین جحفه مدفون ساختند و مدت زندگانی ایشان در این جهان ششصد سال بود. تمام شد عبارت ناسخ‌التواریخ در این موضع.
بشارات
در ناسخ‌التواریخ در ظهور «غفیرای» کاهنه میگوید که پنج‌هزار و هفتصد و هشتاد سال بعد از هبوط آدم بود. تا آنکه میگوید که «مرثد» عزم نخجیرکردن فرمود و از شهر بیرون شده در اطراف بیابان عبور کرد ناگاه آهویی بر وی گذشت مرثد اسب بر انگیخت و از قفای آهو بشتافت و چون یک دو میل از مردم خویش دور افتاد سخت کوفته و عطشان گشت در این وقت خانهای چند دید که در دامنه جبلی و کنار غاری برآورده بودند. مرثد بی‌اختیار به کنار آن آبادی آمد و زنی فرتوت از آن خانهها به در شده نزد مرثد آمد و عنانش بگرفت و گفت اندکی فرود آی و از رنج راه بیاسای. پادشاه یمن از اسب پیاده شد و جرعه‌ای آب بنوشید و در سایه دیوار آن زن بخفت و آن‌گاه که بیدار شد و چشم بگشود دیدهاش بر دیدار دختری افتاد که با ستاره مشتری برابری داشت سخت در رویش خیره بماند. پس آن دختر لب شکرین بگشوده و گفت ای پادشاه یمن اگر هیچ آرزوی خوردنی باشدت باز گوی تا نُـزُلی([14]) مُهنّا مهیا سازم. مرثد بترسید که مبادا از این شناخته شدن آسیبی بیند لاجرم سخن او را جوابی آغاز نکرد. دیگر باره آن دختر به سخن آمد و گفت ای پادشاه از شناخت خویش به اکراه مباش که هیچ رنجی در این مأمن عاید تو نخواهد گشت و خوان خوردنی پیش او نهاد. و
«* بشارات صفحه 120 *»
مرثد به خوردن طعام مشغول گشت و از او پرسید که ای دختر نیکو صورت نام تو چیست؟ وی عرض کرد که من غفیرا نام دارم. مرثد گفت مرا چه دانستی که پادشاه خطاب کردی؟ غفیرا عرض کرد که مرثد بن عبد کلالی که جمیع کاهنان را فراهم کردی تا خواب تو را باز گویند و تعبیر آن را نمایند و هیچ‌کس این کار نتوانست کرد. مرثد گفت آیا تو را آن دست هست که حل مشکل کنی؟ غفیرا گفت این چنین کارها از من ساخته شود. همانا در خواب دیدی که گردبادی بادید آمد و به سوی فلک بر رفتن گرفت، و از میان آن آتشی رخشنده و دودی تیره فام آشکار گشت و ناگاه جوی آبی گوارا پدیدار آمد و شخصی مردم را همی به شرب آب دعوت فرمود و گفت هر که این آب را به عدالت و نصفت نوشد سیراب گردد و هر که دهان آلوده کند و با ظلم ارتکاب فرماید همه نکال و عقاب عاید او شود. این جمله صورتی است که ملک یمن در خواب دید و تعبیر آن باشد که گردبادها کنایت از پادشاهان جهان است. و آن دود و آتش، جور و جفای ایشان باشد و آن چشمه زلال نمودار شریعت و آئین پیغمبر آخرالزمان است که هر که به دین او در شود و انصاف کند پاداش نیکو خواهد یافت، و اگر نه از خدای قادر قاهر کیفر خواهد دید، و نیز نسب پیغمبر؟ص؟ را باز نمود. مرثد از دیدار و گفتار غفیرا در عجب رفت و دل بر آن نهاد که او را خواستاری نموده به شرط زنی به سرای خود آورد. و غفیرا این معنی را تفرس فرمود و گفت هان هان ای ملک یمن از این اندیشه بگذر که هیچ‌کس از من کامروا نشود. ناچار مرثد او را وداع گفته بر نشست و به لشکرگاه خویش آمد و یکصد شتر سرخ موی بلند کوهان به دستیاری فرستادگان خویش به رسم هدیه انفاذ حضرت غفیرا داشت و چندان که از پس این واقعه همی زیست با او در حفاوت و مهربانی بود، و همه ساله به انفاذ تحف و هدایا او را شاد میداشت. تمام شد عبارت ناسخ‌التواریخ در این موضع.
«* بشارات صفحه 121 *»
بشارات
در ناسخ‌التواریخ در احوال انوشیروان ذکر میکند که «اردشیر» که مؤبد مؤبدان بود، در خواب دید که اشتران عرب با اشتران بزرگ عجم نبرد کردند و شتران عجم هزیمت شدند و شترهای عرب از دجله بگذشتند و بر زمین عجم پراکنده شدند. این خواب را به حضرت نوشیروان عرضه داشت و هم کسریٰ خود در خواب دید که چهارده کنگره ایوان او به زیر افتاد. سخت از این خواب بترسید و چون سه روز از این واقعه گذشت کنگره‌های ایوان به زیر افتاد، و بی‌ثقل و حمل طاق ایوان از میان بشکست، بدانسان که تا این زمان آن شکسته پدیدار است همانا این شب ولادت رسول قرشی؟ص؟ بود.
بالجمله از پس این حادثه خبر رسید که دریاچه ساوه بخشکید و از سوی دیگر انهاء([15]) کردند که آتشکده فارس بیفسرد، و تا آن زمان هزار سال بود که فروغ داشت. لاجرم انوشیروان هراسناک شد و گفت کاری بزرگ پیش آمده است و جمیع مؤبدان و ساحران و کاهنان و منجمان را انجمن کرد و صورت خواب و کسر ایوان را بنمود و قصه آتشکده فارس و دریاچه ساوه مکشوف داشت و هم از جوشش آب در اودیه سَماوه که در آن ایام خبر آورده بودند خبر داد و گفت شما چه میبینید در این کار ایشان گفتند بدان میماند که کسی از عرب بیرون آید و بر عجم استیلاء کند و در دین عجمان رخنه افکند، اکنون مردی از عرب باید که اخبار و کتب ایشان را بداند تا این راز آشکار تواند کرد. در این وقت «عمرو بن هند» از طرف کسریٰ فرمان‌گذار حیره بود. پس نامهای بدو کرد که مردی دانا از جماعت عرب به سوی ما فرست تا از اخبار ایشان چیزی پرسش کنیم. چون این به عمرو رسید عبدالمسیح را به نزدیک انوشیروان
«* بشارات صفحه 122 *»
فرستاد و هو عبدالمسیح بن عمرو بن قیس بن حیان بن بقیله است. و اسم بقیله ثعلبه است او را از این روی بقیله نامیدند که روزی دو بافته برد اخضر شعار کرده به میان قوم آمد، ایشان گفتند ما انت الّا بقیلة وی را به خُضرت آن گیاه تشبیه کرده این نام دادند. و او از اولاد ملوک غسان بود و تا آن زمان قریب سیصد سال از زندگانی او رفته و در این جهان سیصد و شصت سال عمر یافت، و بر کیش ترسایان میزیست و در حیره سکون میفرمود و در آنجا قصری بساخت که به قصر بنی‌بقیله مشهور بود و تا زمان اسلام او زنده بماند چنان‌که قصه او را با خالد ولید و لشکر اسلام انشاءاللّه در کتاب ثانی مسطور خواهیم داشت.
بالجمله چون روزگاری از وفات او بگذشت یکی از مشایخ حیره خواست تا در پشت آن بلد، بنیان دیری کند. پس زمینی را اختیار کرد و برای بنیان حفر کردن گرفت ناگاه به دخمهای رسید که چون غاری بود و جسدی را دید که بر سنگ سفید افتاده و بالای سر او این خط نوشته است. «انا عبدالمسيح بن بقيلة،
| حلبت الدهر اشطره حیاتی | و نلت من المنی بَلْغَ المزید | |
| و کافحت الامور و کافحتنی | و لماحفـــــل بمعضلـــــة کــــــݘـود | |
| و کدت انال فی الشرف الثریا | ولکن لا سبیل الی الخلود» |
اکنون بر سر داستان رویم. چون عبدالمسیح به حضرت نوشیروان آمد ملک عجم صورت حال بدو باز نمود عبدالمسیح در پاسخ عاجز آمد و عرض کرد که بلاد شام را مردی است که سطیح نام دارد و او خال من است اگر فرمان بود به نزد او شوم و این راز را مکشوف سازم. کسریٰ او را اجازت داد و عبدالمسیح همی بشتافت و پست و بلند زمین را در نوشته در میان شام و یمن به بالین سطیح رسید وقتی که او را در سکرات و غمرات موت یافت. بدو سلام داد و جواب نشنید، پس فریاد بر کشید و گفت:
«* بشارات صفحه 123 *»
| اصم ام یسمع عطریف الیمن | ام فاز فاز لم به شأو العنن | |
| یا فاصل الخطة اعیت من و من | و کاشف الکربة فی الوجه الفضن | |
| اتاک شیخ الحی من آل سنن | و امه من آل ذئب بن حَجَن | |
| ازرق ضخم الناب صرار الاذن | ابیض فضفاض الرداء و البدن | |
| رسول قیل العجم کسری للوسن | لایرهب الرعد و لا ریب الزمن | |
| تجوب فی الارض علنداة شجن | ترفعنی طورا و تهوی بی وجن | |
| حتی اتی عاری الجیاجی و القطن | تلفه فی الریح بوغاء الدِمن |
خلاصه سخن عبدالمسیح آن است که گوید آیا کر است یا میشنود سید یمن یا مرده است و بُرده است او را مرگ. و باز خطاب میکند که ای تمیز گذارنده شهر و کاشف غم از وقوع حادثه عاجز شدهاند جماعت کثیرهای از حکمای حضرت کسری. از این روی شیخ قبیله که از مادر و پدر نسب به سنن و حجن میرساند یعنی از خویشان تو است به سوی تو آمده است و او ازرق‌چشم بلنددندان پهن‌گوش است که جثه بزرگ و سفید دارد. زیرا که رداء و زره او وسیع است و نمی‌ترسد از رعد و برق و ریب و مکر زمانه، و فرستاده پادشاه عجم است تا خواب او را مکشوف سازد و شتر قوی جثه او پست و بلند زمین را در ظلمت قطع میکند چنان‌که گویی ریگ‌های نرم و غبار ارض او را در باد پیچیدهاند. چون این سخنان به گوش سطیح رسید چشم بگشود و فرمود: «عبدالمسیح علی جمل یسیح الی سطیح و قد اوفی علی الضریح بعثک ملک بنی‌ساسان لارتجاس الایوان و خمود النیران و رؤیا المؤبدان رأی ابلاً صعاباً تقود خیلاً عراباً قدقطعت الدجلة و انتشرت فی بلادها». گوید عبدالمسیح بر شتری طی مسافت به سوی سطیح میکند همانا نزد مرگ او رسید پس خطاب میکند که تو را پادشاه آل‌ساسان فرستاد برای بانگ شکستن ایوان و فرو نشستن آتشکده و خواب مؤبد مؤبدان همانا در خواب دید که شترهای صعب شدید مردم
«* بشارات صفحه 124 *»
عرب را از دجله گذرانیدند و در بلاد عجم پراکنده ساختند.
دیگر باره گفت: «یا عبدالمسیح اذا کثرت التلاوة و بعث صاحب الهراوة و فاض وادی السماوة و غاضت بحیرة ساوة و خمدت نار فارس لمتکن بابل للفرس مقاماً و لا الشام لسطیح شاماً یملک منهم ملوک و ملکات علی عدد الشرفات ثم تکون هنات و هنات و کل ما هو آتٍ آت». گوید ای عبدالمسیح وقتی بسیار شود خواندن قرآن مجید و ظاهر شود صاحب عصا که پیغمبر؟ص؟ باشد و روان شود رودخانه سماوه و فرو رود دریاچه ساوه و فرو نشیند آتشکده فارس، بابل مسکن عجم و شام مقام سطیح نخواهد بود. همانا سلطنت میکنند آل‌ساسان از زن و مرد به عدد کنگرهها که از ایوان فرو ریخت بعد از آن شداید امور بادید شود و کار آمدنی بیاید. این بگفت و درحال جان بداد و از پس مرگ او عبدالمسیح بر شتر خویش بر آمده این شعرها بگفت:
| «شمّر فانک ماضی العزم شمیر | لایفزعنک تفریق و تغییر | |
| ان یمس ملک بنی‌ساسان افرطهم | فان ذا الدهر اطوار دهاریر | |
| و ربما کان قد اضحوا بمنزلة | تهاب صولتَهم الاُسد المهاصیر | |
| منهم اخو الصرح بهرام و اخوته | و الهرمزان و سابور و سابور | |
| و الناس اولاد عُلّات فمن علموا | ان قداقل فمحقور و مهجور | |
| و هم بنو الام اما ان رأوا نشبا | فذاک بالغیب محفوظ و منصور | |
| و الخیر و الشر مقرونان فی قرن | فالخیر یتبع و الشر محذور» |
خطاب به خویش میکند و میگوید چالاک باش زیرا که تو سریع العزم و چالاکی و از هر حادثه و تغییری بی‌باکی. اگر پادشاهی بنی‌ساسان به نهایت شود و سلطنت از ایشان در گذرد عجب نباشد کار دهر از قدیم گوناگون رفته است. بسیار مردم بودهاند و گذشتهاند که شیرهای دلیر از ایشان بیم میکردند. همانا از آل‌ساسان بود بهرام گور و
«* بشارات صفحه 125 *»
چندین هرمز و شاپور که روزگار ایشان به کران رسید. این مردمان برادرانند از یک پدر و چند مادر اما هر که فقیر شد او را حقیر گیرند و هر جا سامانی یافتند آن صاحب ثروت را نصرت دهند. خیر و شر از پی یکدیگر است و هر دو از واردات جهان اما خیر را نیکو دارند و از شر بپرهیزند.
مع القصه عبدالمسیح به شتاب باد و برق طی مسافت کرده به حضرت کسری آمد و صورت حال را باز گفت انوشیروان فرمود تا آن زمان که چهارده تن از اولاد ما سلطنت کنند روزگاری دراز خواهد رفت از پس آن گو هرچه خواهی باش و از این آگهی نداشت که مدت این جمله بس اندک خواهد بود چنان‌که در این کتاب همایون مذکور خواهد شد.
بالجمله چون کسری از این قصه بپرداخت و بر حال خویش بیاسود ناگاه روزی بانگی مهیب که دل و جان میشکست از دجله به گوش او رسید که شاه شکست و آن جسر که بر دجله بسته بود بریخت و ضایع شد انوشیروان از آن بانگ و آن کلمه و فرو ریختن جسر به نهایت بترسید و جمیع کهنه و سحره و مؤبدان و منجمان را انجمن کرد و سایب که در علم قیافه دانشی به کمال داشت، نیز حاضر شد و مَلِک عجم صورت حال را باز گفت و این جمله در پاسخ فرو ماندند، و زمان خواستند تا در آن کار اندیشه کنند و هر کس به مسکن خویش شتافت.
اما سایب آن شب را از شهر بیرون شده زمینی را که بس بلند بود اختیار کرد و بر آن بلندی بنشست و همی به اطراف آسمان و زمین نگران بود ناگاه برقی دید که از طرف حجاز ظاهر شد و همی مستطیل گشت تا به مشرق رسید و چون صبح شد زیر قدم خود را سبز یافت، پس به قیافه بدانست که از حجاز سلطانی بر خیزد که نام او تا به مشرق سایر گردد و هیچ سلطنتی از آن بزرگتر نباشد و زمین با فرّ و فضل او سبز شود. پس به میان شهر آمد و مؤبدان و دانایان را بدید، ایشان نیز بعضی با بعضی
«* بشارات صفحه 126 *»
گفتند این آیات نباشد جز اینکه از آسمان فرود شد، و آن نیست مگر اینکه پیغمبری مبعوث گردد و این مملکت و سلطنت را محو خواهد ساخت. اما اگر با کسریٰ این سخن یاد کنیم ما را عرضه هلاک سازد پس واجب باشد که این راز از وی پنهان داریم و آن وقت که این آیت عیان گردد او را قوت نماند که ما را زحمت رساند.
پس به اتفاق نزد انوشیروان آمدند و گفتند بنای این جسر و بنیان این طاق را در ساعت نحس نهادهاند و از نظر اختران نحوست آن در این وقت اثر کرد و این بنیان را خراب ساخت اکنون ما حسابی نیکو کنیم و شمار اختران بگیریم تا این جسر در ساعتی نیک بنیان شود و هرگز خرابی بدان ره نکند. پس ساعتی معین کردند و کسری در آن ساعت بنیان جسر نهاد و پس از مدت هشت ماه به انجام رفت آن‌گاه روزی مرازبه([16]) و مؤبدان بر سور آن جسر فرش بگستردند و زیب و زینت داده پادشاه را اعلام فرستادند تا آن بنا را دیدار کند. پس انوشیروان بدان بساط در آمد و بنشست و نظاره بود، ناگاه آب دجله بر آن جسر بپیچید و آن را فرو گرفته از هم بگسیخت و بانگ از دجله بر آمد که شاه شکست. انوشیروان از آنجا خود را به زحمت تمام بر کنار برد و سحره و منجمین را طلب کرد و صد تن از ایشان را بکشت و گفت شما وظیفه و مرسوم مرا میبرید و مرا سخره میکنید ایشان عرض کردند ای ملک ما خطا کردیم در حساب چنان‌که پیشينیان ما خطا کردند اینک به دقت نظر رفته حسابی درست بر گیریم تا دیگر خطا نیفتد. لاجرم دیگر باره ساعتی ديگر اختیار کردند و نوشیروان خزینه بذل کرد و هشت ماه دیگر به کار جسر پرداختند تا به پایان بردند. چون نوشیروان انجام آن بدانست بدان جانب بیرون شد. هنوز آن راه به پایان نبرده بود که آب دجله بر جسر پیچیدن گرفت و آن بانگ مهیب در نیمه راه به گوش انوشیروان رسید که شاه شکست. آتش خشم پادشاه عجم زبانه زدن گرفت، و با سحره و کهنه و
«* بشارات صفحه 127 *»
منجمین گفت سوگند به خدای خود یاد میکنم که شما را جملگی خواهم کشت و شانه‌های شما را بدر خواهم کرد و در پای پیل پست خواهم نمود، و گرنه راست بگویید که این چه علامت است. ایشان ناچار شده عرض کردند که راستی آن است که ما از علم خود چنان دانستهایم که پیغمبری مبعوث میشود و این مملکت را بر میاندازد ما این سخن را از بیم جان خود مکشوف نداشتیم، پادشاه عجم جرم ایشان را معفو داشت و رضا بر قضا گماشت و انتظار میبرد که تا چه پیش آید.
بشارات
در ناسخ‌التواریخ در کیفیت بنای خانه کعبه میگوید که بعد از تسکین طوفان آن موضع چون تلی سرخ مینمود و مردم استجابت دعوات را بر آن تل بر آمده و قربانی مینمودند و حوائج خویش مسئلت میفرمودند تا آن زمان که حضرت ابراهیم به تجدید آن عمارت مأمور گشت و به همراهی جبرئیل؟ع؟ از شام به سوی مکه احرام بست تا به دستیاری اسماعیل آن بنا را به انجام رساند. چون اسماعیل را به صید نخجیران([17]) رغبتی تمام بود، در دامنه کوهی نشسته به تراشیدن تیر قیام میفرمود که پدر بزرگوارش در رسید، و وی را دریافت و ابلاغ آن بشارت کرد. پس اسماعیل شادخاطر در خدمت پدر بر سر آن تل آمده برای تشخیص حدود آن حائط بایستادند. ناگاه ابری که سری چون شیر داشت بر فراز خانه پدید شد که سایه آن بی‌زیاده و نقصان اندازه فسحت خانه بود. آن‌گاه صدایی از آن ابر گوشزد ابراهیم گشت که ای ابراهیم جُدران بنا را به اندازه سایه من بنیان کن و خروشی از آسمان برخاست که ای ابر پاداش تو هدر نشود در هوای مکه بمان که تو سایهبان خیرالبشر خواهی بود. و این همان ابر مُظلّه سیدالمرسلین بودی. تمام شد موضع حاجت از عبارت ناسخ‌التواریخ.
«* بشارات صفحه 128 *»
بشارات
در ناسخ‌التواریخ میگوید علی الجمله چون هنگام انتقال حضرت خلیل فرا رسید تابوت سکینه که از آدم صفی به او رسیده بود طلب داشت و آن صندوقی بود که صور جمیع انبیاء در آن ثبت بود، و در آخر آن صور چهره خاتم النبیين مرقوم بود و از برابر آن صورت علی؟ع؟ را نگاشته بودند، چنانچه از پیشانیش خطی خوانده میشد که شیریست حمله برنده که هرگز گریزان نشود خدا و رسول را دوست دارد هم خدا و رسولش دوست دارند. چون اولاد ابراهیم آن صور بدیدند دانستند که انبیاء از صلب اسحاق علیه السلامند، جز خاتمالنبیین که از صلب اسماعیل خواهد بود. پس آن حضرت اسماعیل را با خود به ثبیر برده ابری سفید بر سر ایشان پدید شد و مشک اذفر بر سر پدر و پسر ببارید. آن‌گاه از اسماعیل عهد و میثاق گرفت که وضع آن نور پاک را جز در ارحام مطهرات نکند و تابوت سکینه را بدو سپرد و به شام مراجعت کرد.
و در همان کتاب میگوید که وفات اسماعیل سه هزار و پانصد و چهل و هشت سال بعد از هبوط آدم بود. حضرت اسماعیل؟ع؟ با خلیلالرحمن به صورت و اندام شباهتی تمام داشت. و صفت وفا از دیگر ملکاتش معروفتر بود. و روزگار خویش را بیشتر وقت به شکار رفتن و نخجیر کردن گذاشتی، و بدین صفت رغبت داشتی، و در تیر تراشیدن و تیر انداختن عظیم ماهر بودی. تا آنکه میگوید: آن حضرت را دوازده پسر بود که اسامی ایشان به ترتیب ولادت مذکور میشود. اول بنایوت دويم «قیدار» سیّم ادئیل چهارم مبان پنجم مسماع ششم دومه هفتم مسا هشتم حدر که آن را حدد نیز گفتهاند نهم تیما دهم يطور یازدهم نافیس دوازدهم قیدمه. چون حضرت اسماعیل نور محمدی؟ص؟ از پیشانی قیدار مشاهده میفرمود او را از میانه اولاد اختیار کرده کتابت عهدنامه مقرره را نوشته در تابوت سکینه نهاد و بدو سپرد که وضع آن نور پاک را جز در ارحام مطهرات نکند، و اسحاق؟ع؟ را طلبیده وصیت فرمود که محله دخترش را که از
«* بشارات صفحه 129 *»
مادرِ بنایوت داشت، از برای عیساد تزویج کند. آن‌گاه دم در کشید و به جنان جاویدانی خرامید، جسد مبارکش را در حجر مکه نزدیک مقبره هاجر مدفون ساختند. مدت دعوت آن حضرت چهل سال بود که جمعی از کفار را که از مصر بیرون شده در نواحی یمن وطن داشتند به دین حنیف ابراهیم دعوت کرده، کسش اجابت ننمود.
علیالجمله بعد از رحلت اسماعیل قیدار از میان اولاد آن حضرت ممتاز بود و بدین صفات مخصوص، گویند صید نیکو کردی و تیر نیکو انداختی و آهو را به تک بگرفتی و بر پشت اسب دلیر و چابک بودی در بطش و هیبت معروف و به شهامت و شجاعت موصوف میبود. و نیز از صفات او است که چندان توانایی داشتی که شبانه روزی هشتاد نوبت با زنان طریق مجامعت گذاشتی. گویند صد زن بگرفت از خاندان اسحاق؟ع؟ و هیچ یک حامله نشدند از این روی سخت رنجیده خاطر بود و در حل این عقده اهتمام مینمود روزی برخاسته به مقام قربانگاه پدر آمده هفتصد سر قوچ قربان کرد و گفت الهی اگر مرا فرزندی عنایت خواهی فرمود قربانی مرا قبول کن. پس آتشی از آسمان فرود شده قربانی‌های او را یک یک بربود و ملهم شد که قربانی تو را قبول کردیم. آن‌گاه آسوده شده ساعتی در سایه درختی بخفت، در خواب دید که وضع نور محمدی جز در زنان عرب نشود غاضره جُرهَمیّه را تزویج کن که مقصود حاصل گردد.
قیدار چون از خواب بیدار شد در میان بنی‌جرهم فرستاده غاضره را بیافت و به حباله نکاح درآورد و آن نور پاک از صلب قیدار در رحم غاضره قرار گرفت. گویند روزی قیدار عزم کرد که سر تابوت سکینه را بر گشاید هاتفی آواز داد که جز انبیاء فتح این باب نکنند این ودیعت را به کنعان برده تسلیم یعقوب؟ع؟ کن. پس قیدار از مکه عزیمت کنعان فرمود و غاضره را وصیت نمود که چون هنگام وضع حمل تو رسد به حجر اسماعیل رو که خداوندت پسری عنایت خواهد کرد و نام او را «حَمَل» بگذار. پس تابوت را برداشته پیاده از مکه مکرمه به سوی کنعان آمد و چون به حوالی کنعان
«* بشارات صفحه 130 *»
رسید آوازی از تابوت سکینه گوشزد اولاد ابراهیم گشت که همه از وصول آن آگاهی یافتند. پس یعقوب با اولاد و اقوام به استقبال قیدار و تابوت سکینه بیرون شدند. و یعقوب قیدار را در بر گرفته پرسش نمود و او را بشارت داد که دوش غاضره پسری آورده مرا مشاهده رفت که ملائکه به زیارت او میشتافتند. در حال قیدار تابوت را تسلیم کرده باز گشت، همانا حمل متولد شده بود. پس در تربیت او اقدام فرمود تا به حد رشد و بلوغ رسید. آن‌گاه دست پسر را گرفته به کوه ابوقبیس آورد و با وی وصیت کرد که وضع نور محمدی را جز در ارحام مطهرات روا نداری، و از آنجا حمل را برداشته به کوه ثبیر برد، ناگاه بر ایشان شخصی ظاهر شد بر قیدار سلام کرد و گفت ای قیدار از کجا میآیی؟ قیدار صورت حال معلوم کرد، آن شخص زبان به ستایش قیدار گشوده گفت مرا با تو مشورتی است و پیش آمد که چیزی در گوش وی گوید او را قبض روح کرد. حمل از این حال در عجب ماند و با آن شخص به غضب گفت که در حق پدرم چه اندیشیدی؟ در جواب گفت که نیک نظر کن که پدرت مرده باشد یا زنده است. چون حمل باز نگریست آن شخص غائب شد، حمل دانست که ملکالموت بوده. جسد پدر را در گوشه ثبیر مدفون ساخته به سرای خویش آمد.
و بعد از چندی زنی سعیده نام از قبیله جرهمیه بگرفت و «نَبْت» از وی متولد شد. و ایراد این نام بر وی از این روی بود که وقتی حمل به طرف یمن میرفت و ضجیع خود سعیده را که حامله بود به همراه میبرد نبت در راه متولد شد. و سعیده در نفاس بمرد و در آن هنگام بارانی سخت ببارید که کار بر حمل تنگ شد. پس فرزند را برداشته به زاویه غاری گریخت و از قضاء حمل نیز در آن غار بار بربست و به یاران گذشته پیوست. طائفه‌ای از عرب بدان مقام رسیده کودکی بی‌پدر و مادر یافتند و گمان کردند که یکساله بود و هنوز چهل روز بیش نداشت. گفتند خداوند باری او را از زمین برویانیده لاجرم به نبت نامیده شد و چون به حد بلوغ رسید زنی به حباله نکاح در آورده «هَمَیْسَع»
«* بشارات صفحه 131 *»
از وی متولد گشت. و او را از علو همت بدین نام نامیدند. جنابش بر قبایل اعراب حجاز و نجد تا فسطاط([18]) استیلاء داشت. و نام مادرش حارثة بنت مرار بن زرعة بن حمیر بود.
علی الجمله همیسع بر بیشتر اولاد اسحاق نیز فرمان‌گذار بود و او حبیبه بنت قحطان را به نکاح در آورده «ازد» از وی به وجود آمد. و ازد اول کسی است از اولاد اسماعیل که کتاب آموخت، به بیست و چهار زبان سخن گفتی و به بیست و چهار خط نگارش کردی ضجیع او سلمی باشد و او بنت الحارث بن مالک است که «اُدَد» از وی متولد گشت. و او را از این روی ادد گفتندی که آواز او را از دوازده میل راه شنیدندی، و او پس از رشد و بلوغ بلها که از اولاد یعرب بن قحطان بود به زنی آورد و او مادر «عدنان» است و ذکر عدنان در جای خود خواهد آمد.
([2]) صَیون (صَهیون): نام کوهی در اورشلیم، بیت‌المقدس.
([6]) در تورات مترجَم: دروازه ماهی.
([7]) در انجیل مترجَم: لاویان.
([8]) نام علمی است در اصول احکام علم نجوم و هیأت که تقویم از آن استخراج کنند، طالع.
([9]) آسمان جفت شود. «تذكرة‌الائمة چاپ‌های 1259 و 1260 هـ ق»
([10]) گوشه. «تذكرة الائمة چاپ‌های 1259 و 1260 هـ ق»
([11]) سرخْ شبان. ظ ـــ سرخ شبان باهودار: موسی عصادار. (لغتنامه دهخدا)
([12]) منسوب به خطّ، سرزمینی در ساحل بحرین که نیزه خوب می‌ساخته‌اند. (لغتنامه دهخدا)
([14]) خوراک و آنچه آماده شده است تا پیش مهمان نهند. (لغتنامه دهخدا)